"Wejście w historię": Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, przyzna... » W Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku podczas pierwszej w 2024 roku odsłony cyklu "Wejście w histori... Konkurs wokalnych talentów przedszkolaków » 13 przedszkolaków wzięło udział w Międzyprzedszkolnym konkursie piosenki "Śpiewam, bo lubię".Organiz... Tomasz Rakowski: Gdańsk nie ma gospodarza » O „układzie gdańskim” zmianach w polityce mieszkalnej i inwestycjach drogowych, również tych bardzo ... Mariusz Hoffman – „Plakat malowany poezją” » „Gdańska Galeria Sztuki” … „Gazety Gdańskiej” zaprasza do galerii „W zaułku” na kolejną prezentację ... VIII Międzyszkolny Turniej Logopedyczny Szumiące Zabawy » Po raz ósmy Pomorska Biblioteka Pedagogiczna w Gdańsku oraz Szkoła Podstawowa nr 49 w Gdańsku zorgan... Matysiak i Milewski w Telewizji Republika » W czwartek, 21 marca, o 19:30 gośćmi Danuty Holeckiej będą posłanka Paulina Matysiak z Nowej Lewicy ... Szóstka Szostaka - program KWW Kocham Gdańsk » KWW Kocham Gdańsk przedstawił swój program - "szóstkę Szostaka".Przedstawione postulaty zostały opra... Goście Katarzyny Gójskiej: Tarczyński, Kanthak, Witkowski, Ćwik » W środę o 20:00 gośćmi redaktor Katarzyny Gójskiej w programie "W PUNKT" będą: Dominik Tarczyński, e... Grzywna dla wójta Szemudu - kiedy zapłaci nauczycielom? » Kompromitacja minister B. Nowackiej i wójta Szemudu R. Kalkowskiego. Szefowa MEN gawędziła w lutym o... Michał Urbaniak: Nie będę dzielił Gdańszczan » Rozmowa z Michałem Urbaniakiem, kandydatem na prezydenta Gdańska.- Dlaczego chce Pan powalczyć o fot...
Tomasz Rakowski: Gdańsk nie ma gospodarza
wtorek, 26 marca 2024 15:12
Tomasz Rakowski: Gdańsk nie ma gospodarza
O „układzie gdańskim” zmianach w polityce mieszkalnej i
AP Orlen odczarowała Polsat Plus Arenę
sobota, 23 marca 2024 19:43
AP Orlen odczarowała Polsat Plus Arenę
Do pięciu razy sztuka. Dopiero w piątym meczu piłkarki AP Orlen
Samodzielna Lechia, zadyszka Jaguara
sobota, 23 marca 2024 08:12
Samodzielna Lechia, zadyszka Jaguara
I LIGA FORTUNA
Dwójka trójmiejskich liderów nadal
Lechia rozbiła outsidera po przerwie
piątek, 15 marca 2024 19:17
Lechia rozbiła outsidera po przerwie
Lider pewnie ograł ostatnią drużynę w tabeli. Lechia bez

Galeria Sztuki Gdańskiej

Estera Karp w Polsce, w Skierniewicach
poniedziałek, 18 marca 2024 19:14
Estera Karp w Polsce, w Skierniewicach
Przejechałem pół Polski, ale warto było. Tak dobrej wystawy dawno

Sport w szkole

Ostatni akcent w piłce ręcznej
niedziela, 24 marca 2024 18:36
Ostatni akcent w piłce ręcznej
Ostatnim akcentem rywalizacji w piłce ręcznej, rozgrywanej w ramach

"Gdańska" w antrakcie

Nagrody teatralne rozdane
środa, 27 marca 2024 14:20
Nagrody teatralne rozdane
Z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru rozdano jak co roku nagrody
Powstaniec z Gdyni
piątek, 05 stycznia 2024 16:35
Powstaniec z Gdyni
„Powstaniec 1863”- to długo oczekiwany film o wielkim bohaterze

Muzeum Stutthof w Sztutowie

2076 dni obozu pod Gdańskiem
piątek, 16 września 2022 18:15
2076 dni obozu pod Gdańskiem
Obóz koncentracyjny Stutthof wyzwoliły wojska III Frontu

Foto "Kwiatki"

Zimowe oblicza Trójmiasta
sobota, 13 lutego 2021 11:08
Zimowe oblicza Trójmiasta
Zimowe oblicze Trójmiasta w obiektywie Roberta
Premier: Bogate Pomorze to bogata Polska
poniedziałek, 24 lipca 2023 10:43
Premier: Bogate Pomorze to bogata Polska
To było pierwsze tego typu wydarzenie w regionie. W Wejherowie
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
poniedziałek, 10 kwietnia 2017 18:04
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
Fundacja „Mater Dei”, ta sama dzięki której w dużej mierze

Dlaczego nie głosuję na Tuska

środa, 04 października 2023 12:35
Już dni dzielą nas od kolejnych wyborów. Niektórzy twierdzą, że

Uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej Bogumiłę i Anastazego Wika-Czarnowskich

Ocena użytkowników: / 2
SłabyŚwietny 
czwartek, 23 marca 2023 18:31

W 83. rocznicę egzekucji 67 Polaków z Wolnego Miasta Gdańska na froncie kamienicy przy ul. Wajdeloty 26 w ramach cyklu „Polskim Orłom” mającym na celu upamiętnianie wybitnych polskich patriotów z Wolnego Miasta Gdańska została odsłonięta tablica poświęcona Bogumile i Anastazemu Wika-Czarnowskim. W uroczystości wzięła udział Bożena Wika-Czarnowska, żona jedynego wnuka Państwa Wika-Czarnowskich, Wiesława.


Uroczystość odsłonięcia tablicy poświęconej Polskim Patriotom z Wolnego Miasta Gdańska - Bogumile i Anastazemu Wika-Czarnowskim, odbyła się 22. marca w Gdańsku przy ul. Wajdeloty 26, w kamienicy, w której przed laty zamieszkiwali.

alt


W trakcie uroczystości przypomniane zostało niezwykle tragiczne dla historii Gdańska i Pomorza wydarzenie z 22 marca 1940 r. Tego dnia, dokładnie 83 lata temu, w Wielki Piątek Niemcy zamordowali 67 polskich patriotów, wybitnych działaczy polskich w Wolnym Mieście Gdańsku. Był wśród nich Anastazy Wika-Czarnowski. Wyroki śmierci na Polakach zapadły w Niedzielę Palmową 1940 r. Z osądzonych utworzono wówczas kompanię karną i skierowano do osobnego baraku w obozie koncentracyjnym Stutthof. Przed egzekucją byli głodzeni, szykanowani, kazano im wykonywać wycieńczające ćwiczenia fizyczne. Kilka dni później, w Wielki Piątek 22 marca 1940 r. po porannym apelu zostali wywołani z baraku i pod eskortą licznego oddziału esesmanów wyprowadzeni do lasu i rozstrzelani. Bogumiła Wika-Czarnowska, aktywna działaczka wielu polskich organizacji w Wolnym Mieście Gdańsku kilka tygodni po śmierci męża, wraz z córką Elżbietą została skierowana do niemieckiego obozu KL Ravensbruck, gdzie przebywała przez cały okres wojny.

alt


Oddział IPN w Gdańsku reprezentowała naczelnik OBUWiM IPN w Gdańsku Katarzyna Lisiecka, która w okolicznościowym przemówieniu odniosła się do historii Polaków z Wolnego Miasta Gdańska: - Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa w Gdańsku od lat bada historię Polaków z Wolnego Miasta Gdańska. Ustaliliśmy nazwiska około 1500 osób, działaczy licznych polskich organizacji, ich biogramy i miejsca zamieszkania. Około 500 z tych osób zostało zamordowanych przez Niemców w okresie II wojny światowej. Większość została aresztowana już w pierwszych dniach wojny. Był pośród nich Anastazy Wika-Czarnowski – podkreśliła.


- Jestem z rodem państwa Wika-Czarnowskich, mocno zaangażowanych patriotycznie, silnie związany - zauważył Andrzej Osipów, Dyrektor Regionu Północnego Centrum Realizacji Inwestycji PKP w Gdańsku, Wiceprezes Stowarzyszenia Godność w Gdańsku, przytaczając nieznaną historię związaną z Anastazym Wika-Czarnowskim. - Rodzina Wika-Czarnowskich skupiała się przy kościele św. Stanisława we Wrzeszczu, ona go budowała, zbierała fundusze. Jak opowiadał mi w Potulicach Wiesław Wika-Czarnowski, jedyny wnuk Anastazego Wika-Czarnowskiego, przyjechał do niego wysoko postawiony oficer z propozycją podpisania jednej z trzech list niemieckich. On tego nie podpisał i oddał życie, dlatego dzisiaj jesteśmy dumni i składamy hołd całej rodzinie Wika-Czarnowskich. Chciałbym serdecznie podziękować Instytutowi Pamięci Narodowej za przygotowanie dzisiejszych uroczystości.


- Stutthof ma wiele wymiarów, często jest kojarzony jako baraki, druty, komora gazowa i krematorium. Wymiarem Stutthofu jest także tu w Gdańsku nieodległy kościół polski, kompleks sportowy Gedanii, dzielnica polska w Nowym Porcie, czy ten dom, przy którym stoimy. Wymiarem Stutthofu, który nas dzisiaj łączy są też dwa doły i ofiary dwóch egzekucji. Pierwsza miała miejsce 11 stycznia, druga 22 marca 1940 r. Spoczęły w nich dziesiątki polskich patriotów z Gdańska, którzy zapłacili życiem za to, że przed wojną myśleli po polsku, mówili po polsku i byli Polakami - zauważył dr Marcin Owsiński, kierownik działu naukowego Muzeum Stutthof.


Tablicę poświęcił i modlitwę odmówił proboszcz parafii pw. św. Stanisława Biskupa, ks. Zbigniew Cichon.


Po zakończeniu uroczystości pracownicy Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa w Gdańsku zapalili znicze na wszystkich symbolicznych grobach Polaków z Wolnego Miasta Gdańska zamordowanych przez Niemców w egzekucji z 22 marca 1940 r., a także na grobie Bogumiły Wika-Czarnowskiej znajdującym się na gdańskim cmentarzu Srebrzysko.


W uroczystości wzięła udział Naczelnik Wydziały IPN w Gdańsku p. Katarzyna Lisiecka, a poświęcenia dokonał Kapelan Koła Polonii Gdańskiej - Ks. Kanonik Zbigniew Cichon, proboszcz parafii św. Stanisława BM w Gdańsku. W uroczystości wzięli udział także: P. Bożena Wika - Czarnowska, żona wnuka Wiesława P. Anastazego i Bogumiły, Prezes PLO  Dorota Arciszewska -Mielewczyk, przedstawiciele Muzeum KL Stutthof oraz Rodziny Katyńskiej, Radni PiS Rady Miasta Gdańska, Media TVP3 i Radio Gdańsk.

alt


Anastazy Wika-Czarnowski, należał do Związku Zawodowego Pracowników Poczt, Telegrafów i Telefonów (od 1 X 1921 r.), działał w Gminie Polskiej, Związku Polaków, gdzie był członkiem komisji rewizyjnej, Gminie Polskiej Związku Polaków, Związku Harcerstwa Polskiego, Polskim Czerwonym Krzyżu, Klubie Sportowym Gedania, Towarzystwie Ludowym, amatorskim ruchu artystycznym, komitecie budowy kościoła św. Stanisława Biskupa Męczennika w Gdańsku-Wrzeszczu (fundator jednego z umieszczonych tam witraży), oraz w Stowarzyszeniu Emerytów Polskich, w którym był członkiem komisji rewizyjnej. Był więziony w obozie przejściowym dla jeńców cywilnych w Victoriaschule i obozie Stutthof. Rozstrzelany w masowej egzekucji 67 działaczy polskich z II Wolnego Miasta Gdańska oraz Pomorza w nadleśnictwie Stegna w pobliżu obozu. Szczątki ofiar ekshumowano w listopadzie-grudniu 1946 r. i 4 IV 1947 r. pochowano na cmentarzu na Zaspie.


Bogumiła Wika-Czarnowska, w okresie Wolnego Miasta Gdańska, działaczka Towarzystwa Kobiet Polek (członkini zarządu), Gminy Polskiej (od 25 VI 1927 r.), Gminy Polskiej Związku Polaków (kierowniczka Wydziału Polek), Gdańskiej Macierzy Szkolnej, Polskiej Misji Dworcowej, Towarzystwa Ludowego, Towarzystwa Śpiewaczego. Od 1934 do 1939 r. przewodnicząca Wydziału Ochronkowego w ramach Rady Pracy Kobiet Związku Polaków oraz kierowniczka Koła Pracy Kobiet we Wrzeszczu. W 1936 r. weszła w skład komitetu organizującego pożegnanie kończącego swą misję w Gdańsku komisarza generalnego RP Kazimierza Papée i jego żony Leonii. W siedzibie Towarzystwa Polek, „Bratniaku” przy Heeresanger 11 (al. Legionów) współorganizowała tzw. bazary w celu zdobycia funduszów na budowę i wyposażenie kościoła św. Stanisława Biskupa Męczennika, przeznaczając zarazem część dochodu na działalność polskich ochronek w Gdańsku. Pracę charytatywną prowadziła również w ramach Polskiego Komitetu Pomocy dla Bezrobotnych czy Komitetu Pań Pomocy Zimowej (1937). Po wybuchu wojny aresztowana przez Niemców i skierowana wraz z córką Elżbietą do KL Ravensbrück, w którym przebywała od 10 IV 1940 r. do 26 IV 1945 r.
Do Gdańska powróciła 31. października 1945 r., w grupie Polek z byłego Wolnego Miasta, m.in. z Balbiną Bellwon. Opiekowała się wdowami i sierotami, organizując dla nich pomoc finansową. Pochowana została na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku (rejon VI, kwatera II skarpa, miejsce leśne, grób nr 74). (Źródło IPN Oddział Gdańsk)

Related news items:
Newer news items:
Older news items:
 

Dodaj komentarz


Kod antysapmowy
Odśwież