Podsumowanie roku 2013 Straży Miejskiej

2013 rok za pasem, a Straż Miejska podsumowuje swoją działalność. Egzekwowanie nakazu utrzymania czystości, walka z właścicielami psów niesprzątającymi po swoich pupilach czy dyscyplinowanie osób pijących alkochol w miejscach publicznych to tylko niektóre z priorytetów Strażników Miejskich, ale stanowiły najczęstszy rodzaj podejmowanych interwencji. Na funkcjonowanie Straży Miejskiej w 2014 roku zostanie przeznaczonych 19 milionów złotych z budżetu Gdańska.

Poza odpowiadaniem na wezwania mieszkańców Gdańska, Straż Miejska prowadziła także działania informacyjne i wychowawcze mające za zadanie zmienić postawę obywatelską. 89 336 połączeń na numer 986, 77 643 interwencji, z czego aż 61% dotyczyło czystości i porządku. 28 780 razy interweniowano w sprawach wykroczeń drogowych, założono 2670 blokad. Jak przedstawia się rok 2013 dla Straży Miejskiej w Gdańsku podsumowano w specjalnym raporcie.

Straż Miejska w Gdańsku działa już przeszło 23 lata. Z każdym kolejnym rokiem zwiększał się zakres jej kompetencji, a także i budżet. Jeszcze 10 lat temu mieszkańcy Gdańska na Straż wydawali około 9 mln zł. Dziś kwota ta została podwojona – w budżecie na 2014 r. zostanie przeznaczonych niemal 19 mln zł, z czego ponad 16 mln na same wynagrodzenia i odprowadzane składki. Sam Leszek Walczak, komendant Straży Miejskiej, pobiera rocznie  145 594,71 zł wynagrodzenia. Średnia pensja strażnika miejskiego wynosi ok. 2000 zł brutto.

Do kompetencji Straży Miejskich należy m. in. Ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych, czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego, współdziałanie z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli , doprowadzanie osób w stanie nietrzeźwości do izby wytrzeźwień bądź do miejsca ich zamieszkania, inicjowanie i uczestnictwo w działaniach mających zapobiec przestępstwom, wykroczeniom oraz zjawiskom kryminogennym. Aktualnie te zadania realizowane są przez 248 pracowników mundurowych. Sama Straż Miejska, oprócz strażników, zatrudnia jeszcze 65 pracowników cywilnych.

By ułatwić pracę Straży Miejskiej, a także zwiększyć efektywność prowadzonych działań, Gdańsk podzielony jest na 3 wydziały – Centrum, Północ i Południe. Każdy z nich z kolei podzielony jest na 2 referaty. -Każda dzielnica ma nieco inne potrzeby – mówi Leszek Walczak, Komendant Straży Miejskiej w Gdańsku. -Regularne spotkania strażników rejonowych z mieszkańcami pozwalają lepiej dostosować naszą służbę do potrzeb mieszkańców.

W przeprowadzonej ankiecie w 2013 roku we współpracy z radami osiedla i dzielnic wynika, że najczęstszym problem wskazywanym przez gdańszczan są właściciele psów niesprzątających po swoich pupilach – na ten problem zwróciło aż 19% ankietowanych. 16% zwróciło uwagę na nieużywane samochody-wraki, 13% wytypowało problem zaśmiecania miejsc publicznych.

Praca Straży Miejskiej koncentruje i realizuje się w dzielnicach i na osiedlach. Do każdej ulicy przypisany jest tzw. "strażnik rejonowy", którego zadaniem jest szczególna troska o przydzielony mu obszar. Strażnicy rejonowi pozostają w stałym kontakcie są w stałym kontakcie z przedstawicielami dzielnicy oraz obecni są podczas ich dyżurów. Mając problem lub zastrzeżenia co do okolicy, należy zgłosić się do swojego strażnika rejonowego przypisanego do ulicy przy której mieszkamy. Strażnika odnaleźć można dzięki wyszukiwarce dostępnej na stronie internetowej Straży Miejskiej w Gdańsku.

Wydział Centrum obejmuje centrum Gdańska -  rejony najbardziej atrakcyjne turystycznie, a także te najstarsze o walorach historycznych, a także Aniołki i Suchanino. Wydział ten obejmuje Referat I i Referat II. Głównym problemem w Wydziale Centrum jest konieczność egzekwowania przepisów drogowych u kierowców, co wiąże się z funkcjonowaniem ograniczonej strefy ruchu, a także nielegalny handel, aktywny szczególnie latem. W samym 2013 roku Straż Miejska zlikwidowała 11 nielegalnie działających stoisk handlowych, funkcjonujących poza wytyczoną strefą. 2013 był także rokiem wzmożonych działań mających na celu zachowanie czystości – strażnicy miejscy przeprowadzili 351 kontroli posesji i terenów, które wymagały uprzątnięcia nagromadzonych zanieczyszczeń. 236 osób odprowadzono do pogotowia socjalnego, skontrolowano 292 miejsca, gdzie przebywały osoby bezdomne likwidując nielegalne obozowiska, przede wszystkim w okresie zimowym. Zeszły rok dla Straży Miejskiej wiązał się także z nawiązaniem współpracy ze Strażą Graniczną w celu ujęcia osób obcego pochodzenia, nieposiadających pozwolenia na pobyt w Polsce i wyłudzające pieniądze. Ponadto strażnikom udało się ująć osobę poszukiwaną listem gończym, a także nietrzeźwego kierowcę jadącego po... torowisku tramwajowym. Przeprowadzono także kontrole skupów złomu  - podczas 20 kontroli, aż 10 razy odnaleziono skradzione fragmenty infrastruktury sieci trakcyjnej. Pozostałymi problemami, na które Straż wciąż szuka remedium, to spożywanie alkoholu w miejscach publicznych, samotnie wałęsające się psy oraz parkowanie w niedozwolonych miejscach.

Wydział Północ obejmuje niemal 47% ludności Gdańska. W skład tego wydziału wchodzą Referaty III i IV z siedzibami we Wrzeszczu i na Żabiance, a obejmuje Wrzeszcz Dolny i Górny, Zaspa Młyniec i Rozstaje, Brzeźno, Nowy Port, Letnicę, Młyniska, Strzyżę, VII Dwór, Żabiankę-Wejhera-Jelitkowo-Tysiąclecia, Przymorze Małe i Wielkie, Oliwę, Osowę oraz Matarnię. Tutaj głównym problemem są niesprzątane nieczystości po psach, które często biegają swobodnie bez smyczy i kagańca. Przeszły rok był rokiem akcji uświadamiania posiadaczy zwierząt w tym rejonie, a także kontroli zaświadczeń o szczepieniu psa. Ponadto usunięto 18 tzw. "wraków", czyli nieoznakowanych pojazdów bądź takich, których stan wskazuje, że nie są używane. Kolejnym z problemów Wydziału Północ są wykroczenia drogowe – kierowcy parkujący na chodnikach i na miejscach dla osób niepełnosprawnych bez posiadania karty niepełnosprawnego. Przy takim wykroczeniu grozi mandat w wysokości 500 zł i odholowanie pojazdu, co wiąże się z 430 zł kosztów. Straż Miejska w swoim raporcie za 2013 chwali się praktycznie całkowitą eliminacją nielegalnego handlu w tym rejonie, przede wszystkim wokół Zielonego Rynku na Przymorzu, z wyjątkiem świąt, np. Dnia Kobiet. Zarządca Targu dzięki działaniom Straży Miejskiej podjął się zatrudnienia ochrony na terenach okalających Rynek w celu zapobiegania śmiecenia i utrzymania estetyki i czystości terenów zielonych. W sumie w samym Referacie IV strażnicy otrzymali aż 296 zgłoszeń dotyczących braku czystości i porządku.

Wydział Południe składa się z Referatów V i VI, obejmując południowe dzielnice Gdańska, czyli Brętowo, Piecki-Migowo, Chełm, Ujeścisko-Łostowice, Jasień, Kokoszki, Orunia-Św. Wojciech-Lipce, Olszynka, Przeróbka, Stogi, Rudniki, Krakowiec-Górki Zachodnie i Wyspa Sobieszewska. Tutaj największym problemem było utrzymanie czystości – zlikwidowano nielegalne wysypisko przy ul. Starogardzkiej i Waldorffa, a także otrzymywano mniej zgłoszeń dotyczących przypadków niesprzątania po psach lub spuszczania ich ze smyczy. Zlikwidowano także hodowlę kur i królików na terenie posesji przy ul. Dolne Migowo. Strażnicy w ramach współpracy z mieszkańcami uczestniczyli w 72 spotkaniach w radach osiedli, podczas których zgłoszono 25 spraw – wszystkie zostały zrealizowane. Dużym problemem jest nieprawidłowe parkowanie pojazdów, szczególnie przy niedawno oddanych do użytku budynkach. Ponadto złapano 10 bezpańskich psów, usunięto 17 pojazdów-wraków oraz wykryto nieprawidłowości w postaci nielegalnego podnoszenia terenu na Olszynce czy zanieczyszczenia wód gruntowych na Rudnikach.

Poza działaniami podejmowanymi w dzielnicach, Straż Miejska w Gdańsku prowadzi inne działania wynikające z jej ustawowych zadań. Zadania te prowadzone są przez Referaty, których jest 7.

Referat Profilaktyki zajmuje się inicjowaniem i uczestnictwem w działaniach mających na celu zapobieganie przestępczości i zjawiskom kryminogennym. Oprócz codziennych działań edukacyjno-profilaktycznych, Referat zorganizował liczne akcje propagujące idee porządku publicznego. W 2013 roku przeprowadzono w szkołach podstawowych, gimnazjalnych i średnich aż 2070 zajęć w których uczestniczyło 36 541 dzieci i młodzieży. W ramach spotkań uświadamiano uczniów o odpowiedzialności karnej nieletnich za czyny karalne, przestrzegano także przez piciem alkoholu i zażywaniu narkotyków. Uczono także zasad bezpieczeństwa i jak bronić się przed agresywnym psem. Najmłodszym dzieciom wyjaśniano także jak zachować bezpieczeństwo w ruchu drogowych, rozmawiano także o ekologii. W ramach działania Straży Miejskiej przy szkołach działał tzw. "patrol szkolny", czyli wspólny patrol strażników i policjantów działający w miejscach gromadzenia się młodzieży szkolnej. Zadaniem patrolu jest uniemożliwienia działania dilerom narkotyków oraz ograniczenie palenia papierosów na terenach przyszkolnych. W 2013 patrol działał 166 razy i podjął 677 interwencji w stosunku osób nieletnich. Tereny szkół patrolowano 4984 razy.

Referat Profilaktyki przeprowadził także Olimpiadę Wiedzy o Bezpieczeństwie. W 2013 roku odbyła się jej VI edycja, w której wystartowało 663 uczniów szkół ponadgimnazjalnych z województwa pomorskiego. Oprócz Olimpiady, przeprowadzono także dwie kolejne edycje programy "Wiem, znam, działam – bezpieczny Senior", czyli zajęć przeznaczonych dla osób starszych z zakresu bezpieczeństwa i prawa oraz naukę metod postępowania w niebezpiecznych sytuacjach.

Innym z działań Referatu Profilaktyki jest komunikacja społeczna, czyli przekazywanie informacji o działalności Straży Miejskiej do wiadomości publicznej poprzez zamieszczanie artykułów na stronie internetowej Straży. Od lipca zeszłego roku Straż Miejska prowadzi aktywność w serwisie społecznościowym Twitter.

Z inicjatywy Referatu Profilaktyki na stronie miasta Gdańska w zeszłym roku ukazywał się cykl artykułów propagujących działania proekologicznie. Poza tym Referat rozdawał ulotki informacyjne o zakresie obowiązków Strażników Miejskich, gdzie wymieniono jakie działania mogą oni podjąć.

Kolejnym z działających referatów jest Referat Kierowania Prewencją, którego zadaniem jest przyjmowanie zgłoszeń przekazywanych przez mieszkańców na nr telefonu 986. To właśnie ten referat dysponuje patrolami w Gdańsku i realizacją zadań w terenie. W 2013 roku odebrano w sumie 89 336 połączeń, przyjęto 35 939 zgłoszeń, z czego  19 686 natychmiast przekazano do realizacji patrolom Straży Miejskiej.

Referat Wykroczeń zajmuje się postępowaniami w sprawach o wykroczenia. Zgodnie z ustawą o strażach gminnych, strażnicy mają prawo nakładania grzywien w postępowaniu mandatowym za wykroczenia. Czasami, gdy sprawca wykroczenia jest nieobecny podczas ujawnienia, musi rozliczyć się właśnie w Referacie Wykroczeń. W zeszłym roku pracownicy Referatu rozpatrzyli 4975 zawiadomień, które zakończyły się 1636 mandatami i 1997 pouczeniami, a także skierował 1372 wnioski do sądu.

3 referaty odpowiedzialne są za samo funkcjonowanie Straży Miejskiej, która jako instytucja potrzebuje sporego zaplecza logistycznego. Są to Referat Organizacji i Szkolenia, odpowiedzialny za kancelarię, składnicę akt, a także za szkolenia pracowników, Referat Administracyjno-Gospodarczy zajmujący się zarządzaniem środków trwałych i wyposażeniem, oraz Referat Finansowo-Księgowy odpowiedzialny za wydatki.

Na 2014 rok priorytetowymi zadaniami Straży Miejskiej w Gdańsku to czystość i porządek. Uwaga strażników zostanie skupiona na problemach najczęściej zgłaszanych przez samych mieszkańców, czyli niesprzątanych odchodach psów, nielegalnych składowisk śmieci i spożywania alkoholu w miejscach publicznych. Z roku na rok wzrasta liczba zgłoszeń dotyczących potrzeby interwencji Straży Miejskich, co pokazuje, że gdańszczanie korzystają z jej pomocy. Kontynuowane będą także akcje z zakresu budowania świadomości i postaw obywatelskich wśród dzieci, młodzieży i dorosłych. Ambicją Straży Miejskiej w Gdańsku jest osiągnięcie wysokiego stopnia profesjonalizmu, który zostanie zatwierdzony certyfikatem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

Alicja Kołbuc