Krzysztof Dośla: Solidarność, rozwaga, kompetencja, siła w dialogu » Z Krzysztofem Doślą, przewodniczącym Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność” rozmawia Artur S.... Gala 14. Wielkiego Maratonu Czytelniczego » W audytorium Europejskiego Centrum Solidarności odbyła się Gala Wielkiego Maratonu Czytelniczego, og... Otwarcie ekspozycji „Nie zmarnujcie niepodległości. Srebra Funduszu Ob... » W Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku otwarto ekspozycję „Nie zmarnujcie niepodległości. Srebra Fund... Płace na gdańską miarę... » Spośród blisko 30 dyrektorów wydziałów i biur w gdańskim urzędzie miejskim aż 9 dodatkowo zarabia w ... Artystyczne drogi absolwentów Liceum Plastycznego » 26 maja miał miejsce wernisaż pod nazwą "Nasze Drogi Artystyczne" jako drugiej wystawy z cyklu Wysta... Daniel Obajtek: Wodór to energia przyszłości » Z Danielem Obajtkiem, prezesem PKN ORLEN, rozmawiał Jarosław Popek (Radio Gdańsk)- Kilka dni temu by... Gdański magistrat obojętny na warunki życia mieszkańców » Do redakcji "Gazety Gdańskiej" zgłosiła się Pani Joanna z prośbą o pomoc w opisaniu i nagłośnieniu s... XV Konwent Morski » W poniedziałek, 22 maja, w Gdańsku odbył się XV Konwent Morski. Wielu ważnych ludzi gospodarki morsk... Radio Gdańsk: „Żeby nie było śladów – sprawa Grzegorza Przemyka. Dekal... » Na antenie Radia Gdańsk od poniedziałku do piątku (22 maja-2 czerwca) o godz. 20:40 emitowane będzie... Głos radnych PiS w sprawie ratowania gdańskiego dziedzictwa zieleni » Radni Prawa i Sprawiedliwości w Radzie Miasta Gdańska i prof. Paweł Witold Burkiewicz przedstawili r...
Reklama
Płace na gdańską miarę...
wtorek, 06 czerwca 2023 12:18
Płace na gdańską miarę...
Spośród blisko 30 dyrektorów wydziałów i biur w gdańskim
Energa z Grupy ORLEN sponsorem AWFiS w Gdańsku
poniedziałek, 05 czerwca 2023 13:52
Energa z Grupy ORLEN sponsorem AWFiS w Gdańsku
Energa z Grupy ORLEN kontynuuje wsparcie pomorskiego sportu. Od
8
piątek, 02 czerwca 2023 18:02
8
EKSTRAKLASA BP
Żenujące pożegnanie z ekstraklasą. Na
Skandal na pożegnanie Lechii z ekstraklasą
sobota, 27 maja 2023 17:40
Skandal na pożegnanie Lechii z ekstraklasą
Kompromitacją zakończył się ostatni mecz Lechii w ekstraklasie.

Galeria Sztuki Gdańskiej

Tłumy na wernisażu wystawy „Dwa Żywioły”
sobota, 20 maja 2023 16:33
Tłumy na wernisażu wystawy „Dwa Żywioły”
Obraz rozbijającej się fali morskiej na skalistym Wybrzeżu Zatoki
Jubileusz MKS „Olimpijczyk” i trenerów
poniedziałek, 29 maja 2023 09:55
Jubileusz MKS „Olimpijczyk” i trenerów
Od trzydziestu lat na siatkarskiej mapie Gdańska, obok takich marek

Muzeum Stutthof w Sztutowie

2076 dni obozu pod Gdańskiem
piątek, 16 września 2022 18:15
2076 dni obozu pod Gdańskiem
Obóz koncentracyjny Stutthof wyzwoliły wojska III Frontu

Foto "Kwiatki"

Zimowe oblicza Trójmiasta
sobota, 13 lutego 2021 11:08
Zimowe oblicza Trójmiasta
Zimowe oblicze Trójmiasta w obiektywie Roberta
Święto kina w Toruniu – Festiwal EnergaCamerimage
środa, 16 listopada 2022 09:02
Święto kina w Toruniu – Festiwal EnergaCamerimage
12 listopada rozpoczął się 30. Międzynarodowy Festiwal Sztuki
Grupa „Odkrywców” z SP nr 10 w Rumi poznaje tajniki nauki
wtorek, 23 maja 2023 13:43
Grupa „Odkrywców” z SP nr 10 w Rumi poznaje tajniki nauki
Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 10 w Rumi biorą udział w VII
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
poniedziałek, 10 kwietnia 2017 18:04
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
Fundacja „Mater Dei”, ta sama dzięki której w dużej mierze

Upokorzona Gedania

Ocena użytkowników: / 36
SłabyŚwietny 
poniedziałek, 19 września 2022 13:56

Dalej mam wrażenie, że malowani działacze klubu, nic nie rozumieją z tragicznej historii Gedanii. Przykro mi to mówić, ale niestety…


W wywiadzie dla „Gazety Gdańskiej” dr Janusz Trupinda mówił, że nie ta zielona murawa była najważniejsza, a bieżnia, po której maszerowali polscy patrioci z biało-czerwonymi flagami pod okien niemieckich bojówek. Polskie manifestacje były dla Niemców „solą w oku”. Wydarzenia na stadionie były szczególnie obserwowane i rejestrowane w niemieckich kartotekach. Odwet był tragiczny.

alt


Powołano Gedanię
Obie rozważane daty założenia polskiego klubu Gedania w Wolnym Mieście Gdańsku, 15. sierpnia i 15. września 1922 roku są prawdopodobnie prawdziwe. W książce „KS Gedania – klub gdańskich Polaków (1922-1953) autor dr Janusz Trupinda powołuje się na Statut Klubu Sportowego Gedania z 19 marca 1926 roku i Aneks z 1933 roku, które podają, że klub powstał 15 września 1922 roku. Autor zastanawia się jednak co skłoniło członków sekcji piłki nożne „Sokoła” do zwołania w Domu św. Józefa przy ulicy Garncarskiej zebrania zapowiadającego powołanie nowego klubu w Gdańsku. Chodziło zapewne jak analizuje autor o nieporozumienie na tle finansowym związane z zaproszeniem piłkarzy „Sokoła” na towarzyski mecz z Warszawskim Klubem Sportowym „Korona”. Spotkanie odbyło się w lipcu 1922 roku. Jego efektem było powołanie nowego klubu w Gdańsku. Młodzi ludzie z wielkimi ambicjami chcieli grać w piłkę i rywalizować ale niekoniecznie pod auspicjami Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, które takiej gwarancji nie dawało.

alt

Dr Janusz Trupinda


Przedwojenni i nowi
Dziś już od lat obowiązuje data założenia klubu 15 września i została zaakceptowana. Nie ma to już większego znaczenia, miesiąc różnicy przy stu latach, nie rodzi konfliktu. Różnicę stanowi jednak stosunek powojennych członków klubu do ich przedwojennych kolegów i tradycji klubu powstałego w latach Wolnego Miasta Gdańska.


Tu mógłbym wiele złego powiedzieć na temat tych relacji. Wydaje się, że powojenni członkowie Gedanii nic nie zrozumieli z powinności podtrzymania tradycji. Tworzenie przez polskich działaczy i sportowców klubu w atmosferze brunatnego koloru musiało mieć swoją siłę i odwagę. Wstyd mi o tym pisać. Czyżby ta cała walka o utrzymanie ciągłości, zachowanie patriotycznej postawy idzie na marne?


Nie chcę mówić o przygotowaniu stadionu do uroczystości 100-lecia klubu i stanu obelisku poświęconego pomordowanym członkom kluby. Łamiący się płot okalający i odgradzający obelisk od stadionu to widomy znaku skuteczności miejscowych samorządowców i właścicieli terenu.


I jeszcze jedna sprawa, postawa tych powojennych piłkarzy, może nie wszystkich, dla których nadrzędnym celem stało się wyróżnienie i znalezienie się w dziesiątce piłkarzy wszechczasów Gedanii. Panowie! Takich piłkarzy jak Wy było wielu i o wiele lepszych oni nie dość, że grali genialnie to mieli jeszcze w sercu wielką wolę patriotyczną. Jak to się mówi w piłkarskim slangu moglibyście wielu z nim wiązać „korki”. Przypomnę jedynie trzy nazwiska zawodników, o których zabiegały niemieckie drużyny, ale nie, oni związani z polską drużyną grali dla Gedanii. Przypominam Leona Kellera „Lipka”, ośmieszającego swoimi zagraniami obrońców niemieckich drużyn, fantastycznego bramkarza Klemensa Borusa, często na zdjęciach trzymającego mała małpkę czy znakomitych Edmunda Bellwona i Wincentego Kurowskiego. Ale nie, dla nich zabrakło miejsca w dziesiątce. To wstyd. Dochodzące z zewnątrz informacje są jeszcze gorsze, możemy spodziewać się różnych rzeczy. Mam nadzieję, że Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków zapanuje nad tym.

alt

Leon Keller "Lipek"


W swoim wystąpieniu podczas otwarcia genialnej wystawy „Z miłości do sportu, z dumy bycia Polakiem” umiejscowionej między kościołem, a stadionem poseł Kacper Płażyński wyraził niepokój w sprawie dalszych losów historycznego terenu Gedanii. Zdaje się, że walka jest jeszcze niezakończona. Znalezienie właściwej opcji zagospodarowania terenu może okazać się trudniejsze niż sądzono na początku.


Razem z kościołem
Przejmującą homilie wygłosił ksiądz proboszcz Zbigniew Cichon, mówiący o ponad stu zamordowanych sporowcach Gedanii, członkach parafialnej rodziny kościoła św. Stanisława Biskupa Męczennika. Msza święta otwierała uroczystości rocznicy klubu, tak jak kiedyś zawody, mecze czy manifestacje była początkiem wydarzenia. Kościół był ostoją polskości w Wolnym Mieście Gdańsku. Na msze przychodziła cała polska społeczność Gdańska. Pierwszym proboszczem parafii został ksiądz Bronisław Komorowski, zamordowany przez Niemców 22 marca 1940 roku w Stutthofie. Obelisk i ziemia w urnach przywieziona tu w 1972 roku z miejsc straceń sportowców Gedanii, dziś zaświadcza o pamięci wielu młodych Polaków chcących normalnie żyć, mówić po polsku i trenować.

alt

Proboszcz parafii św. Stanisława Biskupa Męczennika - ks. Zbigniew Cichon


Przypomnę tylko, że kościół budowany był w czasie budowy stadionu. Wielkim wsparciem dla klubu była społeczność zamieszkująca okolicę, przez Niemców nazywana „Polenhof”. To garstka Polaków jeszcze dziś nazywana niesłusznie „Polonią”. Polacy byli pełnoprawnymi obywatelami Wolnego Miasta Gdańska, nie przybyli do Gdańska z Kanady czy Stanów Zjednoczonych, aby się tu osiedlić, oni byli mieszkańcami miasta, mieli zameldowanie i mówili w swoim ojczystym języku.

alt

Poseł Kacper Płażyński


Ksiądz Cichon przypomniał również o pierwszych sportowcach, ofiarach wojny wywodzących się z gdańskiej sportowej rodziny. Pierwszym sportowcem klubu będącym w załodze Westerplatte był st. sierżant rezerwy, zawiadowca stacji, Wojciech Najsarek, który zginął w pierwszych minutach ataku na Westerplatte. Kolejnymi sportowcami byli czterej obrońcy Poczty Polskiej w Gdańsku, którzy zostali 5 października rozstrzelani na Zaspie.

alt


Prowadzona jednocześnie przez Niemców akcja Tannenberg sprawiła wiele egzekucji. Na podstawie donosów tajniaków, przygotowano listy proskrypcyjne już na kilka miesięcy przed wojną wiedziano kogo warto aresztować i wykonać rozstrzelanie. Sportowcy, jako patrioci byli poszukiwani w pierwszej kolejności. Zginęło kilka tysięcy osób, gdańskich sportowców ponad stu. Egzekucje wykonywano w Piaśnicy, Lasach Szpęgawskich, na Zaspie, w Sztutthofie, to tylko niektóre miejsca.


Ksiądz proboszcz parafii św. Stanisława Biskupa Męczennika, Zbigniew Cichon, zaprosił na dalszą część uroczystości, otwarcie wystawy „Z miłości do sportu, z dumy bycia Polakami” i do składania wieńców pod obeliskiem zamordowanych.

alt


Kiedy wreszcie sprawa Gedanii polskiego klubu w Wolnym Mieście Gdańsku doczeka się należytego traktowania, kiedy zrozumiemy, że poza sportową walką szło o coś więcej, zachowanie polskości miejsca, które Niemcy chcieli definitywnie zawłaszczyć sobie. Dziś z pobliskiej ławeczki z uśmiechem w stronę stadion oddalonego o 200 metrów spogląda inny gdańszczanin Günter Grass, laureat Nagrody Nobla, żołnierz Waffen-SS, X Dywizji Pancernej Frunsberg.

Stanisław Seyfried


Inne artykuły związane z:
Related news items:
Newer news items:
Older news items:
 

Dodaj komentarz


Kod antysapmowy
Odśwież