Gdański park roz(g)rywki - samo(PO)moc miejska » W czerwcu przed gdańskim sądem kolejna rozprawa w procesie Janiny H., teściowej b. prezydenta Gdańsk... "Wywiadówka" programowa gdańskiej tvp: komentowanie... komentatorów i ... » Na kolejnym posiedzeniu spotkała się rada programowa TVP 3 Gdańsk. Jej obradami kierował przewodnicz... Trzaskowski i Nawrocki w II rundzie - upadek Hołowni, klęska "Czarzast... » - Dzisiaj obudziliśmy się w dobrych nastrojach - powiedział dziś rano Karol Nawrocki spotykając się ... Nowy sondaż Atlas Intel - Nawrocki 30,3 proc., Trzaskowski 29,5 proc. » Kolejny sondaż pracowni Atlas Intel, czyli ośrodka badawczego, który znany jest z tego, że precyzyjn... Joanna Senyszyn: Wbijam „Czarzastym” szpilki w pośladek » Z prof. Joanną Senyszyn – ekonomistką, dziennikarką, kandydatką na urząd Prezydenta RP, rozmawia Mar... Zaryglowali Gdańsk, zaryglują Polskę » Sami nad sobą pieją z zachwytu. Klepią frazesy w przedwyborczych uniesieniach. Głoszą w 21 postulata... Daniel Obajtek w hali BHP » - Przyjeżdżam do Gdańska porozmawiać nie tylko o mojej książce "Obajtek. Jeszcze nie skończyłem". ... "Tony" Mytnik w peletonie Nawrockiego - Nitras po kaszubskich górkach » W grupie osób udzielających poparcie Karolowi Nawrockiemu w wyborach prezydenckich nie brak także po... Pomorzanie za Karolem Nawrockim » Na liście Obywatelskiego Komitetu Poparcia Karola Nawrockiego jest kilkadziesiąt osób z Pomorza. W p... "Tak ta historia wyglądała naprawdę". To trzeba zobaczyć - Nawrocki ca... » - W sprawie Pana Jerzego zrobiłem to, co potrafiłem z ludzkiego odruchu pomocy drugiemu człowiekowi....
Reklama
Gdański park roz(g)rywki - samo(PO)moc miejska
piątek, 23 maja 2025 07:26
Gdański park roz(g)rywki - samo(PO)moc miejska
W czerwcu przed gdańskim sądem kolejna rozprawa w procesie Janiny
Kolejarz Wybrzeża nie wykoleił...
poniedziałek, 05 maja 2025 17:36
Kolejarz Wybrzeża nie wykoleił...
Co prawda po 5 biegach Wybrzeże przegrywało z Kolejarzem w Opolu
Transferowa ofensywa w Lechii trwa
piątek, 21 czerwca 2024 15:31
Transferowa ofensywa w Lechii trwa
Już tylko miesiąc został do inauguracji Ekstraklasy w
Terminarz PKO Ekstraklasy 2024/2025
czwartek, 06 czerwca 2024 13:56
Terminarz PKO Ekstraklasy 2024/2025
Inauguracja nowego sezonu PKO Ekstraklasy odbędzie się w piątek 19

Galeria Sztuki Gdańskiej

Magdalena Heyda-Usarewicz
niedziela, 13 kwietnia 2025 18:00
Magdalena Heyda-Usarewicz
Kiedy pod koniec lat 50. XX w. Magdalena Heyda-Usarewicz, młoda

Sport w szkole

Rozdano medale w wioślarstwie halowym
sobota, 30 marca 2024 16:46
Rozdano medale w wioślarstwie halowym
22 marca w hali sportowej Szkoły Podstawowej 94 po raz kolejny

"Gdańska" w antrakcie

„Rowerzyści” Volkera Schmidta
niedziela, 16 lutego 2025 14:18
„Rowerzyści” Volkera Schmidta
Dziwne uczucie niedosytu, znaku zapytania i bezradności towarzyszy
Powstaniec z Gdyni
piątek, 05 stycznia 2024 16:35
Powstaniec z Gdyni
„Powstaniec 1863”- to długo oczekiwany film o wielkim bohaterze

Muzeum Stutthof w Sztutowie

2076 dni obozu pod Gdańskiem
piątek, 16 września 2022 18:15
2076 dni obozu pod Gdańskiem
Obóz koncentracyjny Stutthof wyzwoliły wojska III Frontu

Foto "Kwiatki"

Zimowe oblicza Trójmiasta
sobota, 13 lutego 2021 11:08
Zimowe oblicza Trójmiasta
Zimowe oblicze Trójmiasta w obiektywie Roberta
Zapomniany cmentarz, tajemnicze zgony pacjentów
sobota, 28 grudnia 2024 17:15
Zapomniany cmentarz, tajemnicze zgony pacjentów
Spacerując lasami okalającymi Wejherowo, w okolicy ulicy Jana III
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
poniedziałek, 10 kwietnia 2017 18:04
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
Fundacja „Mater Dei”, ta sama dzięki której w dużej mierze

Dlaczego nie głosuję na Tuska

środa, 04 października 2023 12:35
Już dni dzielą nas od kolejnych wyborów. Niektórzy twierdzą, że

Dzierzencki, czarodziej morskiego klimatu

Ocena użytkowników: / 12
SłabyŚwietny 
niedziela, 30 lipca 2023 09:39

Przeglądając ostatnio aukcyjną ofertę Sopockiego Domu Aukcyjnego moją uwagę zwróciła kolejna bardzo ciekawa pozycja marynistyczna. Tym razem jest to dzieło Eugeniusza Dzierzenckiego „Sopot 1948 ”.


W latach 1924‒1925 artysta studiował w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych w pracowni prof. Miłosza Kotarbińskiego i prof. Władysława Skoczylasa. Był jednym z polskich marynistów, który w połowie lat trzydziestych zaczął przyjeżdżać nad polskie Wybrzeże. Bywał w Karwi, Jastrzębiej Górze, Lisim Jarze, Helu, a w Kuźnicy i Jastarni urządzał dla wczasowiczów wystawy swoich obrazów.


Czasami krytycy malarstwa z lat 50. XX wieku, na które przypada duża część aktywności Dzierzenckiego, porównywali jego pejzaże morskie do pejzaży francuskich impresjonistów. Jednak jego warsztat opierał się na twardych podstawach malarstwa realistycznego. Malarz specjalizował się w malowaniu raczej małych krajobrazów, ale zaraz na początku osiedlenia się w Sopocie, Dzierzencki namalował dość duży obraz, ze swoim już później ulubionym motywem, rybackimi łodziami na brzegu zatoki. Grupa kilku kaszubskich Pomeranek jeszcze z rozstawionymi żaglami, dopiero przypłynęła z połowu.


Wydaje się, że tego typu łodzie po Zatoce Gdańskiej pływały do połowy lat 50 XX wieku. Przy słonecznej pogodzie lekkim wietrze stabilnej sytuacji, malarza pochłonął widok sopockiego pejzażu utrzymanego w jednolitej tonacji nieba i wody, artysta zachowuje również zasadę obniżonego horyzontu z wydatnym niebem pokrytym kłębiastymi chmurami. Perspektywę pogłębia ukośnie w stosunku do lasu położony brzeg zatoki. Łodzie na pierwszym planie rzucają na piasek sopockiej plaży cień wyraźnie odbijający się od załamującej się przy brzegu fali. Strefa cienia stojącej przy brzegu łodzi wpływa na oświetloną przestrzeń gdzie refleksy światła wydobywają prawdziwy kolor wód Zatoki Gdańskiej. Zarysowujący się w oddali horyzont tworzy wybrzeże Klifu Orłowskiego i Kępy Redłowskiej.

alt

Eugeniusz Dzierzencki, Sopot 1948, olej, płótno


Mało znany obraz polskiego wybrzeża, sprawnie namalowany daje wgląd w sytuację dźwigającego się po wojnie przybrzeżnego rybołówstwa opartego jeszcze na starych zasadach. Jednocześnie warto zauważyć klimat pracy oparty na marzeniach o pracy na morzu pełnych niespodzianek i przygód.


Myślę, że to jeszcze fascynacja autora morzem pozostała z jego przedwojennego marynistycznego malarstwa, traktującego morze jako jeszcze coś nadzwyczajnego. Inną sprawą pozostaje sytuacja przynależności malarza do grupy dopiero co tworzącego się ugrupowania zwolenników marynistycznego, polskiego malarstwa. Powstała w Sopocie tuż po wojnie uczelnia artystyczna, stworzona przez dobrze wykształconą grupę kolorystów Józefa Pankiewicza nadała ton wybrzeżowemu malarstwu. Przedwojenni realiści na czele z Mokwą, Chlebowskim, Suchankiem i Dzierzenckim znaleźli się poza nawiasem, tym trudniej było im znaleźć się w tamtych realiach, tym bardziej, że zbliżał się okres realizmu socjalistycznego, który akurat w sytuacji polskich marynistów praktycznie nie odegrał żadnej roli. Może w późniejszym okresie spowodował lekkie przesunięcie w wypadku Dzierzenckiego na nieco lżejsze malarstwo, jednak z zachowaniem wszelkich walorów dobrej sztuki. Nadal zachowywał ten sam tradycyjny sposób postrzegania rzeczywistości, a ekspresję zachował na takim samym poziomie jak kiedyś, nadal hołdował spokojnemu tradycyjnemu, krajobrazowemu, postrzeganiu morza. Wypracował nieco inny styl pejzażu morza niż Mokwa, Baranowski czy Szwoch, bardziej romantyczny. Jego pejzaże stały się „chwilą światła”, gry słońca, mgły, deszczu, pory dnia, roku, układem form i kolorów. Artysta z Sopotu w swojej twórczości zachował tradycyjne podejście do krajobrazu. Dziś jego obrazy zyskują na znaczeniu, nie są jedynie dobrze namalowanymi krajobrazami. W wielu wypadkach są małymi dziełami sztuki, tak jak w wypadku obrazu „Sopot 1948”.

Stanisław Seyfried


Inne artykuły związane z:
 

Dodaj komentarz


Kod antysapmowy
Odśwież