Kandydaci PiS zachęcali do udziału w wyborach » - Za 26 dni zdecydujemy, jak będzie wyglądała Polska w przyszłości. Namawiamy do pójścia na wybory i... Muzeum Plenerowe na Westerplatte » Pierwszym etapem powstającego na Westerplatte Muzeum była uroczystość pochowania 4 listopada 2022 ro... Jesień w ogrodzie - na zakupy i po wiedzę » Na terenie Pomorskiego Centrum Hurtowego Rënk w Gdańsku odbyła się 12. edycja kiermaszu ogrodniczego... Profesor Burkiewicz kończy współpracę z instytucjami miejskimi » List Otwarty prof. dr inż. arch. Witolda Burkiewicza do prezydent Aleksandry Dulkiewicz.Szanowna Pan... W tygodniku „Sieci”: Ten film to hańba » Nowe wydanie tygodnika „Sieci” podejmuje temat nagrodzonego na weneckim festiwalu filmu Agnieszki Ho... A. Kobylarz mierzy w senat » Andrzej Kobylarz, b. poseł Kukiz15, dołączył w ostatniej chwili do walki o senat okręgu 66 obejmując... Jesień w ogrodzie 2023 » Za nami pierwszy dzień kiermaszu ogrodniczego "Jesień w grodzie". W sobotę teren Pomorskiego Hurtowe... 101 rocznica powołania KS Gedania » Minęła 101. rocznica powołania 15 września 1922 roku Zarządu Polskiego Klubu Gedania. Zebranie miało... Jaworski pyta Karnowskiego o emigrantów w Sopocie » - Wybory i Referendum mają odpowiedzieć na bardzo ważne pytania na temat bezpieczeństwa - powiedział... Gołębie pocztowe na Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego » Wiceminister kultury Jarosław Sellina ogłosił wpisanie „Hodowli i lotu gołębi pocztowych” na Krajową...
101 rocznica powołania KS Gedania
piątek, 15 września 2023 17:58
101 rocznica powołania KS Gedania
Minęła 101. rocznica powołania 15 września 1922 roku Zarządu
AP Orlen przedłużyła zwycięską serię
sobota, 16 września 2023 20:03
AP Orlen przedłużyła zwycięską serię
AP Orlen wygrała trzeci mecz z rzędu. Tym razem gdańszczankom
3 razy Biskup*Remis Jaguara*Chłód w Chojnicach
piątek, 15 września 2023 16:11
3 razy Biskup*Remis Jaguara*Chłód w Chojnicach
II LIGA E-WINNER
W Stężycy Olimpia Grudziądz poniosła
Brakowało jakości
sobota, 16 września 2023 20:30
Brakowało jakości
Niezbyt ciekawy mecz zobaczyli kibice w Opolu. Lechia bezbramkowo

Galeria Sztuki Gdańskiej

Dwaj panowie Góreccy
poniedziałek, 11 września 2023 17:12
Dwaj panowie Góreccy
Stosunkowo niedawno pisałem o Bogusławie Góreckim, malarzu

Sport w szkole z ORLENEM

Zaproszenie do udziału w rozgrywkach Gdańskiej Olimpiady Młodzieży
niedziela, 10 września 2023 17:31
Zaproszenie do udziału w rozgrywkach Gdańskiej Olimpiady Młodzieży
Dyrekcja Gdańskiego Zespołu Schronisk i Sportu Szkolnego zaprasza

Muzeum Stutthof w Sztutowie

2076 dni obozu pod Gdańskiem
piątek, 16 września 2022 18:15
2076 dni obozu pod Gdańskiem
Obóz koncentracyjny Stutthof wyzwoliły wojska III Frontu

Foto "Kwiatki"

Zimowe oblicza Trójmiasta
sobota, 13 lutego 2021 11:08
Zimowe oblicza Trójmiasta
Zimowe oblicze Trójmiasta w obiektywie Roberta
Święto kina w Toruniu – Festiwal EnergaCamerimage
środa, 16 listopada 2022 09:02
Święto kina w Toruniu – Festiwal EnergaCamerimage
12 listopada rozpoczął się 30. Międzynarodowy Festiwal Sztuki
Premier: Bogate Pomorze to bogata Polska
poniedziałek, 24 lipca 2023 10:43
Premier: Bogate Pomorze to bogata Polska
To było pierwsze tego typu wydarzenie w regionie. W Wejherowie
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
poniedziałek, 10 kwietnia 2017 18:04
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
Fundacja „Mater Dei”, ta sama dzięki której w dużej mierze

Dzierzencki, czarodziej morskiego klimatu

Ocena użytkowników: / 10
SłabyŚwietny 
niedziela, 30 lipca 2023 09:39

Przeglądając ostatnio aukcyjną ofertę Sopockiego Domu Aukcyjnego moją uwagę zwróciła kolejna bardzo ciekawa pozycja marynistyczna. Tym razem jest to dzieło Eugeniusza Dzierzenckiego „Sopot 1948 ”.


W latach 1924‒1925 artysta studiował w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych w pracowni prof. Miłosza Kotarbińskiego i prof. Władysława Skoczylasa. Był jednym z polskich marynistów, który w połowie lat trzydziestych zaczął przyjeżdżać nad polskie Wybrzeże. Bywał w Karwi, Jastrzębiej Górze, Lisim Jarze, Helu, a w Kuźnicy i Jastarni urządzał dla wczasowiczów wystawy swoich obrazów.


Czasami krytycy malarstwa z lat 50. XX wieku, na które przypada duża część aktywności Dzierzenckiego, porównywali jego pejzaże morskie do pejzaży francuskich impresjonistów. Jednak jego warsztat opierał się na twardych podstawach malarstwa realistycznego. Malarz specjalizował się w malowaniu raczej małych krajobrazów, ale zaraz na początku osiedlenia się w Sopocie, Dzierzencki namalował dość duży obraz, ze swoim już później ulubionym motywem, rybackimi łodziami na brzegu zatoki. Grupa kilku kaszubskich Pomeranek jeszcze z rozstawionymi żaglami, dopiero przypłynęła z połowu.


Wydaje się, że tego typu łodzie po Zatoce Gdańskiej pływały do połowy lat 50 XX wieku. Przy słonecznej pogodzie lekkim wietrze stabilnej sytuacji, malarza pochłonął widok sopockiego pejzażu utrzymanego w jednolitej tonacji nieba i wody, artysta zachowuje również zasadę obniżonego horyzontu z wydatnym niebem pokrytym kłębiastymi chmurami. Perspektywę pogłębia ukośnie w stosunku do lasu położony brzeg zatoki. Łodzie na pierwszym planie rzucają na piasek sopockiej plaży cień wyraźnie odbijający się od załamującej się przy brzegu fali. Strefa cienia stojącej przy brzegu łodzi wpływa na oświetloną przestrzeń gdzie refleksy światła wydobywają prawdziwy kolor wód Zatoki Gdańskiej. Zarysowujący się w oddali horyzont tworzy wybrzeże Klifu Orłowskiego i Kępy Redłowskiej.

alt

Eugeniusz Dzierzencki, Sopot 1948, olej, płótno


Mało znany obraz polskiego wybrzeża, sprawnie namalowany daje wgląd w sytuację dźwigającego się po wojnie przybrzeżnego rybołówstwa opartego jeszcze na starych zasadach. Jednocześnie warto zauważyć klimat pracy oparty na marzeniach o pracy na morzu pełnych niespodzianek i przygód.


Myślę, że to jeszcze fascynacja autora morzem pozostała z jego przedwojennego marynistycznego malarstwa, traktującego morze jako jeszcze coś nadzwyczajnego. Inną sprawą pozostaje sytuacja przynależności malarza do grupy dopiero co tworzącego się ugrupowania zwolenników marynistycznego, polskiego malarstwa. Powstała w Sopocie tuż po wojnie uczelnia artystyczna, stworzona przez dobrze wykształconą grupę kolorystów Józefa Pankiewicza nadała ton wybrzeżowemu malarstwu. Przedwojenni realiści na czele z Mokwą, Chlebowskim, Suchankiem i Dzierzenckim znaleźli się poza nawiasem, tym trudniej było im znaleźć się w tamtych realiach, tym bardziej, że zbliżał się okres realizmu socjalistycznego, który akurat w sytuacji polskich marynistów praktycznie nie odegrał żadnej roli. Może w późniejszym okresie spowodował lekkie przesunięcie w wypadku Dzierzenckiego na nieco lżejsze malarstwo, jednak z zachowaniem wszelkich walorów dobrej sztuki. Nadal zachowywał ten sam tradycyjny sposób postrzegania rzeczywistości, a ekspresję zachował na takim samym poziomie jak kiedyś, nadal hołdował spokojnemu tradycyjnemu, krajobrazowemu, postrzeganiu morza. Wypracował nieco inny styl pejzażu morza niż Mokwa, Baranowski czy Szwoch, bardziej romantyczny. Jego pejzaże stały się „chwilą światła”, gry słońca, mgły, deszczu, pory dnia, roku, układem form i kolorów. Artysta z Sopotu w swojej twórczości zachował tradycyjne podejście do krajobrazu. Dziś jego obrazy zyskują na znaczeniu, nie są jedynie dobrze namalowanymi krajobrazami. W wielu wypadkach są małymi dziełami sztuki, tak jak w wypadku obrazu „Sopot 1948”.

Stanisław Seyfried


Inne artykuły związane z:
 

Dodaj komentarz


Kod antysapmowy
Odśwież