Oświadczenie Macieja Brzostka » Dziwne smrody dobiegają na gdańskie ulice z okolic wysypisk śmieci. To już nie tylko usłużne wiewiór... Collegium Humanum część 3. Czy Piotr Grzelak zwróci 200 tys. zł? » Wiceprezydent Gdańska, Piotr Grzelak, kontynuuje pracę w radach nadzorczych miejskich spółek, którą ... Najmłodsi dbają o lasy! Znamy zwycięzców 13. edycji Planety Energii » Szkoły z Koła, Królowej Polskiej i Parzymiech okazały się najlepsze z 640 zgłoszonych do 13. edycji ... Studio Prasowe 12:45 niedziela 08.12.2024 » W niedzielę o godzinie 12:45 w programie "Studio Prasowe" gośćmi red. Adriana Stankowskiego będą:Mar... W Bydgoszczy śledztwo, w Gdańsku pozew - J. Karnowski w kleszczach » Prokuratura Okręgowa w Bydgoszczy przedłużyła dochodzenie 3006-1.Ds.9.2023  w sprawie podejrzenia ... Jurek, dziękujemy! » Nie żyje Jurek Hall.Skromny, spokojny, przyzwoity.Ponad miarę prostolinijny, uczciwy architekt lokal... Test Dulkiewicz na Morenie - gdańskie zielone bajki? » Na Morenie czuć grubą awanturę związaną - tradycyjnie - z planami deweloperów i przewidywana wycinką... Pytania o tytuły MBA gdańskich urzędników. Co ukrywają? » Portal wbijamszpile.pl wraca do kwestii związanych z wykształceniem wysokich urzędników w gdańskim m... Studio Prasowe 1 grudnia » W niedzielę, 1 grudnia, o godzinie 12:45 w programie "Studio Prasowe" gośćmi red. Adriana Stankowski... Niemcy i uczą nas "praworządności" a my ich odznaczamy » W dniu 26.11.2024 r minister sprawiedliwości Adam Bodnar przyznał panu Haraldowi Krause Prokuratorow...
Nawrocki 2025 - kibic Lechii po prezydenturę!
niedziela, 24 listopada 2024 18:17
Nawrocki 2025 - kibic Lechii po prezydenturę!
- Wierzę, że właśnie dziś, tutaj, zaczynamy historię kolejnego
Lufka w Sektorze niebo. Andrzej Głownia (1952-2024)
środa, 25 września 2024 19:07
Lufka w Sektorze niebo. Andrzej Głownia (1952-2024)
Andrzeja poznałem w 1973 roku na krakowskim dworcu PKP po meczu
Transferowa ofensywa w Lechii trwa
piątek, 21 czerwca 2024 15:31
Transferowa ofensywa w Lechii trwa
Już tylko miesiąc został do inauguracji Ekstraklasy w
Terminarz PKO Ekstraklasy 2024/2025
czwartek, 06 czerwca 2024 13:56
Terminarz PKO Ekstraklasy 2024/2025
Inauguracja nowego sezonu PKO Ekstraklasy odbędzie się w piątek 19

Galeria Sztuki Gdańskiej

Gdańscy malarze w okowach NSDAP
sobota, 09 listopada 2024 19:13
Gdańscy malarze w okowach NSDAP
Jednym tchem mogę wymienić przynajmniej kilku malarzy XIX-wiecznego

Sport w szkole

Rozdano medale w wioślarstwie halowym
sobota, 30 marca 2024 16:46
Rozdano medale w wioślarstwie halowym
22 marca w hali sportowej Szkoły Podstawowej 94 po raz kolejny

"Gdańska" w antrakcie

Charlie zmienia się w kurczaka
środa, 05 czerwca 2024 13:24
Charlie zmienia się w kurczaka
Od niedawna w Polsce uczniowie nie muszą odrabiać prac domowych.
Powstaniec z Gdyni
piątek, 05 stycznia 2024 16:35
Powstaniec z Gdyni
„Powstaniec 1863”- to długo oczekiwany film o wielkim bohaterze

Muzeum Stutthof w Sztutowie

2076 dni obozu pod Gdańskiem
piątek, 16 września 2022 18:15
2076 dni obozu pod Gdańskiem
Obóz koncentracyjny Stutthof wyzwoliły wojska III Frontu

Foto "Kwiatki"

Zimowe oblicza Trójmiasta
sobota, 13 lutego 2021 11:08
Zimowe oblicza Trójmiasta
Zimowe oblicze Trójmiasta w obiektywie Roberta
Debata w Szemudzie: Dołkowski pyta, Kalkowski kluczy
środa, 17 kwietnia 2024 12:38
Debata w Szemudzie: Dołkowski pyta, Kalkowski kluczy
II tura wyborów samorządowych w gminie Szemud wchodzi w
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
poniedziałek, 10 kwietnia 2017 18:04
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
Fundacja „Mater Dei”, ta sama dzięki której w dużej mierze

Dlaczego nie głosuję na Tuska

środa, 04 października 2023 12:35
Już dni dzielą nas od kolejnych wyborów. Niektórzy twierdzą, że

Jakub Szmit: Kodeksowe puzzle układamy na nowo

Ocena użytkowników: / 7
SłabyŚwietny 
poniedziałek, 05 marca 2018 09:51

Z dr. Jakubem Szmitem, adiunktem w Katedrze Prawa Pracy Uniwersytetu Gdańskiego, ekspertem NSZZ „Solidarność” w Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy rozmawia Artur S. Górski


– Przewodniczący NSZZ „Solidarność” Piotr Duda przestrzega, że pomysły umniejszające rolę związków zawodowych spotkają się ze zdecydowaną reakcją. Czy cena, którą zapłacą pracownicy za nową kodyfikację prawa pracy, nie będzie wygórowana?
Jakub Szmit: Na obecnym, to prawda, że końcowym etapie prac, w komisji mówmy o zapisach, które są de facto pomysłami na rozwiązania szczegółowe, które skrystalizują się ostatecznie w toku prac legislacyjnych. Pracujemy w zespołach nad scaleniem efektów 18-miesięcznego procedowania i przekazaniem propozycji na forum komisji. Nic nie jest przesądzone. Dopiero po przyjęciu przez komisję całości przygotowanego materiału powiemy, że mamy projekty, które przedstawimy ministrowi rodziny, pracy i polityki społecznej.


– Uda się połączyć interesy pracowników i pracodawców, czyli ogień z wodą?
Jakub Szmit: Uwzględniając skład komisji, którą tworzą specjaliści z zakresu prawa pracy oraz osoby rekomendowane przez partnerów społecznych, przez organizacje pracodawców i związki zawodowe, reprezentowane w Radzie Dialogu Społecznego, jest oczywiste, że nie powstaną zapisy, które w całości będą odbierane pozytywnie przez pracowników, a negatywnie przez pracodawców. Trudno się też spodziewać, że będą usatysfakcjonowani tylko pracodawcy. Będzie kompromis.


– Odbywa się układanie puzzli z zapisów prawnych, by wyłonił się nowy obraz prawa pracy?
Jakub Szmit: I dlatego nie należy przypatrywać się pracy komisji przez pryzmat pojedynczych głosów czy proponowanych rozwiązań. Takie wybiórcze spojrzenie zaburza obraz całości. Poczekajmy jeszcze kilka tygodni z dokonaniem bilansu.


– W międzyczasie mamy ofensywę medialna co poniektórych członków komisji…
Jakub Szmit: Rzeczywiście, aktywność w mediach niektórych członków komisji, szczególnie z grona pracodawców, zadziwia.


– Wiceprzewodnicząca komisji prof. Monika Gładoch, ekspert Pracodawców RP, w jednym z wywiadów stwierdziła, że dłużej będą mogli pracować pracownicy sezonowi i objęci zadaniowym czasem pracy, zaś pensja za godziny ponadwymiarowe trafi na konto powiernicze firmy, a nie na konta pracowników. To pracodawca będzie dysponował wypracowanymi, należnymi pieniędzmi?
Jakub Szmit: Ale mogłoby to być dopuszczalne tylko wówczas, gdyby takie rozwiązanie przewidywał układ zbiorowy pracy. I tylko wtedy. A przecież musi on być wynegocjowany. Bez udziału strony pracowniczej, czyli związków zawodowych, nie będzie to możliwe. Zatem decyzja, co dalej z gratyfikacją za wypracowane nadgodziny, nie będzie jednostronną decyzją pracodawcy.


– Nie będzie sytuacji, w której pracodawca dojdzie do wniosku, że za czas jakiś koniunktura osłabnie, więc na wypłaty pracownicy poczekają do momentu, aż pracodawca dojdzie do wniosku, że wypłaty może „uwolnić”?
Jakub Szmit: Nie, gdyż ta konstrukcja wymaga porozumienia. Ważna jest świadomość pracowników. Uruchomienie tych środków też wymagałoby zgody związków zawodowych. Limit odkładanych na koncie nadgodzin wyniesie maksymalnie 168 godzin. Jedynie w układzie zbiorowym będzie można ustalić ich wymiar. Ten zaś może być zawarty tylko tam, gdzie działają związki. Zakładamy więc zawarcie porozumienia. Kontrowersje i nieporozumienia wokół przedefiniowania nadgodzin wzięły się z niedopowiedzeń. Na zewnątrz nie należy zbyt szybko wychodzić, by w sferę publiczną nie przedostał się obraz zniekształcony.


– Może reprezentantka Pracodawców RP straciła cierpliwość po 18 miesiącach pracy?
Jakub Szmit: Te półtora roku za nami to był, biorąc pod uwagę rozległość i rozpiętość zagadnień prawa pracy, krótki czas. Nie odpowiem na pytanie o przyczyny aktywności medialnej ze strony pracodawców. Materia, nad którą pracujemy, jest wrażliwa. Chcieliśmy uniknąć budowania atmosfery niepewności. Ale też wiem, że najlepiej sprzedają się materiały sensacyjne.


– Taka dyskusja przetoczyła się na temat urlopów…
Jakub Szmit: Urlopy będą ujednolicane, ale nikomu niczego nie zabieramy. Przyjęte rozwiązanie mówi, że będzie nadal 26 dni. Samozatrudnieni, jeśli podejmą pracę na etacie, też uzyskują do tego wymiaru urlopu prawo. Nastąpi więc ujednolicenie. Nikomu niczego nie zabieramy, 26-dniowy urlop będzie przysługiwał bez względu na staż pracy.


– Zmienią się przepisy o ewidencji czasu pracy?

Jakub Szmit: Na chwilę obecną zespół przygotował pewne zmiany w zakresie małych pracodawców, to jest takich, którzy zatrudniają mniej niż 10 pracowników.


– Jakie jeszcze zapisy dotyczące nadgodzin mają znaleźć się w projekcie?
Jakub Szmit: Przepisy o czasie pracy mają w szerszym niż dotychczas zakresie uwzględniać fakt, że okres dyżuru i przemieszczania się w czasie podróży służbowej nie powinien być w pełni traktowany jako czas wolny. Wysokość dodatków została utrzymana na dotychczasowym poziomie, podobnie jak zasadniczy limit godzin nadliczbowych w ciągu roku.


– Czy zgodą związków zawodowych będzie można uregulować czas pracy na odmiennych warunkach niż zdefiniowane w kodeksie pracy?
Jakub Szmit: Najogólniej rzecz biorąc założenie jest takie, ażeby w układach zbiorowych pracy (i tylko w nich) można było bardzo swobodnie określać kwestie czasu pracy. Skoro zaś mowa jest o układach, to oczywiście konieczne do tego jest porozumienie strony związkowej z pracodawcą.


– 40-godzinny tydzień pracy ma być poluzowany w umowach o pracę sezonową, dorywczą lub nieetatową. Mając dostęp do nowoczesnych technologii można pracować wydajnie na przykład w pociągu. Co będzie z tymi formami pracy?
Jakub Szmit: Materiał, nad którym pracujemy, zakładał takie rozwiązania, które dostosują, czy umożliwią nowe organizowanie pracy, biorąc pod uwagę sezonowość, branże, a nawet różnice regionalne. Mówiliśmy o nadgodzinach. Za zgodą związków zawodowych pracodawca będzie mógł obniżyć wymiar czasu pracy i wypłacić wynagrodzenie z konta nadgodzin. Chcemy też wypracować szersze pole do negocjacji nad układami zbiorowymi pracy. Zakładowymi, ponadzakładowymi, branżowymi. Można też wypracować układy terytorialno-branżowe.


– Pisaliśmy w 2016 roku, gdy ruszały prace komisji, że są dwie metody: przymus lub zachęta. Przymus wywiera silny związek zawodowy, wymuszając zawarcie UZP. Zachętą jest, by pracodawca, siadając do stołu negocjacji, miał świadomość, że może coś uzyskać przez „poluzowanie” zapisów kodeksowych…
Jakub Szmit: Obowiązuje zasada, że żadne postanowienie układu nie może być mniej korzystne niż te z kodeksu pracy. Pojawiły się w projektach tzw. klauzule derogacyjne, czyli dopuszczające „poluzowanie” obowiązujących norm prawnych. Wchodzimy w obszar deregulacji, czyli uelastycznienia, wprowadzenia owych klauzul derogacyjnych. Pojawiają się takie konstrukcje, które tworzą zachęty do przystąpienia do zawierania układów zbiorowych pracy.


– Niepokojące jest wycinanie i wyciąganie z najstarszego układu zbiorowego pracy, czyli z Karty nauczyciela, całych elementów, pod pretekstem ustawy o finansowaniu oświaty. To memento dla przyszłości układów?
Jakub Szmit: Karta nauczyciela jest ustawą. Państwo występuje w podwójnej roli ustawodawcy i pracodawcy. Układ zbiorowy jest umową między załogą a pracodawcą. Państwo nie ma potrzeby ingerencji. Mówimy o zapisach mechanizmów obronnych czy minimalnych standardów. Można wyjść z założenia, że jeśli partnerzy społeczni, przedstawiciele pracowników i pracodawców, na coś się godzą, to nie zakładamy, że jedna ze stron jest silniejsza. W relacji indywidualnej pracownik a pracodawca jest założenie, iż pracownik jest stroną słabszą. W konsekwencji powinien być chroniony. Przy zawieraniu układu zbiorowego pracy zakładamy równość układających się stron.


– Czyli pojawia się rola związku w zakładzie. To od pracowników zależy, jakiego będą mieli przy negocjacjach reprezentanta i jaki będzie miał mandat?
Jakub Szmit: O ile pracownicy chcą mieć wpływ na zakład, na to, co się u nich i z nimi dzieje, czyli mieć pozycję przetargową, by uzyskać więcej niż pojedyncza osoba, jeśli nie są wysokiej klasy trudnymi do zastąpienia specjalistami, bo tylko „cenny” dla pracodawcy specjalista jest w stanie sam wynegocjować dla siebie godziwe warunki, to pojawi się przewaga pracodawcy, którą niwelują silne związki zawodowe. Dobra koniunktura i pozytywny stan rynku pracy nie trwa w nieskończoność. Są cykle w gospodarce. Stąd rola związków zawodowych, które powinny być równorzędnym partnerem. Jeśli więc związki zawodowe zgodzą się w UZP na konta pracy, owe banki nadgodzin, to będzie to wspólna decyzja, niewymuszona. Prawo nie powinno przeszkadzać w dialogu. Pracodawca w dialogu argumentami przekona pracowników do jakiegoś rozwiązania w interesie zakładu, jego rozwoju, to chyba w perspektywie czasowej można pójść na ustępstwa, zgodzić się na przykład na przymrożenie części pensji, a dzięki temu zakład będzie dalej prosperował.


– Oby tylko mrożenie nie stało się regułą…
Jakub Szmit: Dobra kondycja rynku pracy i niskie bezrobocie nie zawsze mają wpływ na warunki pracy, na poszanowanie praw pracowniczych. Nieraz opisywane były fatalne warunki pracy przy dobrej koniunkturze. Kluczową sprawą jest to, że owe zmiany w wynagrodzeniach za nadgodziny mogą być wprowadzone wyłącznie za zgodą związków zawodowych. Ważna jest rzeczywista równość stron, które są przekonane, że jest pole do negocjacji.


– A tam, gdzie związków nie ma?
Jakub Szmit: Tam nie będzie można wielu rozwiązań wprowadzić. Powstanie związku zawodowego to nie jest ciężar dla pracodawcy, ale możliwość i szansa porozumienia i zyskanie instrumentów, które bez organizacji związkowej nie będą mogły być wprowadzone. To pracownicy powinni o to zadbać, mieć świadomość i chęć powalczenia o swoje. Nie tylko zapisać się, opłacić składki i resztę scedować na kilku działaczy. Tak jak przy wyborach. Trzeba się ruszyć, wyjść, zagłosować.


– Komisja kodyfikacyjna jest na finiszu prac nad projektami ustaw Kodeks pracy i Kodeks zbiorowego prawa pracy. I co dalej, zakładając, że uda się te puzzle poskładać?
Jakub Szmit: Projekty trafią do minister rodziny, pracy i polityki społecznej. Minister będzie dysponentem projektów, zdecyduje, co dalej. Wtedy przyjdzie czas na Radę Dialogu Społecznego i opiniowanie ich w trybie art. 19 ustawy o związkach zawodowych, na konsultacje społeczne i prace w parlamencie. Podpis prezydent złoży być może za rok. Trudno mi oceniać, jaka będzie wola polityczna.


– Nowe kodeksy są niezbędne?
Jakub Szmit: Kodeks pracy był wielokrotnie nowelizowany. Stworzył się efekt zakładki, doklejano kolejne elementy. W rezultacie jest on niespójny, gdyż zmiany były wprowadzane z potrzeby chwili, by był w zgodzie z aktualną polityką.
Rozmawiał Artur S. Górski


Inne artykuły związane z:
Newer news items:
Older news items:
 

Dodaj komentarz


Kod antysapmowy
Odśwież