Poseł Płażyński u konserwatora upomina się o historię Gdańska

Poseł RP Ziemi Pomorskiej Kacper Płażyński napisał list do nowego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków Dariusza Chmielewskiego. W liście upomniał się o dwa obiekty - teren Stadionu Gedanii i o Morski Dom Kultury w Nowym Porcie.

- Poprzedni Konserwator Zabytków był przez nas monitorowany o dbałości i o przyszłość legendarnego dla miasta stadionu Gedanii - powiedział Kacper Płażyński pomorski poseł RP. - Nastał nowy urzędnik i trzeba zwrócić uwagę na to co dla naszych mieszkańców jest ważne a tak niedoceniane przez miejskie władze. Chodzi o tereny Gedanii Gdańsk i Miejskiego Domu Kultury w Nowym Porcie. Oba obiekty są pod kuratelą konserwatora gdyż wpisane są w Rejestr Zabytków. Wspólnie odkrywajmy najpiękniejsze karty historii naszego miasta!

Spuścizna Polaków polskiego Gdańska to historia przedwojennego Klubu Sportowego Gedania. Klubu, który w Wolnym Mieście Gdańsku stanowił centrum działalności nie tylko sportowej, ale również patriotycznej, Polaków mieszkających w Gdańsku.
Już kilka lat temu o skuteczne wywłaszczenie historycznego terenu Gedanii apeluje Kacper Płażyński uważa, że plac u zbiegu ulic Kościuszki i Legionów, znajdujący się w wieczystym użytkowaniu dewelopera, jest zaniedbany i powinien trafić w ręce Skarbu Państwa.

Wcześniej Robyg, a teraz spółka Nowa Gedania, której właścicielami są gdańscy deweloperzy, nie realizują obowiązków wynikających z umowy użytkowania wieczystego i z planów zagospodarowania przestrzennego. Tymczasem ten teren powinien służyć nam wszystkim. Kilka tygodni temu miały się tu odbywać badania gruntów, które mogą służyć przygotowaniom pod inwestycję. Na tym terenie może się dziać tylko to, na co zgodzi się konserwator zabytków.

Do sprawy odniósł się wiceprezydent Gdańska Piotr Grzelak.
- Poinformowaliśmy o zbudowanych boiskach w pobliżu szkoły nr 49, budujemy też basen. Mam nadzieję, że na tereny Gedanii wróci sport. Ale do tego konieczne jest porozumienie z właścicielami terenu i ich zgoda – skomentował Grzelak.

Kacper Płażyński napisał w tej sprawie pismo do Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z pytaniem o postępowania i zamierzenia inwestycyjne na tym terenie. Do wojewody pomorskiej skierował zaś zapytanie dotyczące sprawy ewentualnych zmian w umowie użytkowania wieczystego, która dziś zakłada cele sportowe.

Drugim obiektem, o który upomniał się poseł jest Morski Dom Kultury w Nowym Porcie
Modernistyczny budynek, który przykuwa uwagę przy wjeździe do Nowego Portu to socrealistyczny budynek, którego otwarcie odbyło się w 37. rocznicę Rewolucji Październikowej to Morski Dom Kultury

Budynek Morskiego Domu Kultury był elementem wielkiego planu urbanistycznego wraz z monumentalnym otoczeniem miał stanowić architektoniczną oprawę nowego wjazdu do Nowego Portu. Tutaj miało koncentrować się życie dzielnicy. Planowano również budowę wielkiego placu przy nowej ulicy Wilków Morskich. Plan utworzenia w Nowym Porcie nowego centrum miasta zakładał również stworzenie nowego wizerunku dzielnicy. Powołano nawet społeczny Komitet Budowy Domu Kultury w Nowym Porcie. Warto przy tym pamiętać, że propaganda stworzenia w Nowym Porcie nowej socjalistycznej dzielnicy głoszona była dosłownie kilka lat po tragicznym w skutkach strajku dokerów.

Właścicielem budynku został gdański port i to jego pracownicy oraz ich rodziny stali się podstawowymi odbiorcami działalności MDK. Jego wnętrze gwarantowało kulturalne spędzenie czasu m.in. w sali teatralnej, kinie, kawiarni i czytelni. Żadna z tych funkcji nie jest już zachowana.
– Jako szkolna młodzież mieliśmy w Morskim Domu Kultury zajęcia dodatkowe ze względu na to, że nie mieściliśmy się w naszej szkole. Chodziłam tam na rytmikę, teatr i chór. Dyrygentem chóru był pan Turewicz, dzięki któremu w ogólnopolskich przeglądach chóralnych zajmowaliśmy zawsze pierwsze miejsca! – wspominała Zdzisława Małolepsza, mieszkanka Nowego Portu.

MDK w rzeczywistości przez wiele lat pełnił rolę kulturalnego centrum Nowego Portu. Działały w nim sekcje amatorskie, organizowano kursy nauki języków obcych, odczyty i prelekcje, liczne imprezy muzyczne i taneczne. Funkcjonowała pracownia fotograficzna, modelarsko-szkutnicza, dziecięcy zespół taneczny i zespoły muzyczno-wokalne. W MDK założono Gdańskie Studium Piosenki, kształcące młodych piosenkarzy, wśród których znalazły się Irena Jarocka i Grażyna Łobaszewska. Tutaj również we wczesnych latach 90. swoje próby miały zespoły rockowe Illusion i Golden Life. Treningi obywała w MDK mistrzyni Europy i świata w kick-boxingu Iwona Guzowska.

W latach 90. ówczesny właściciel, Zarząd Portu Gdańskiego, sprzedał dom kultury, co oznaczało koniec jego istnienia w pierwotnej roli. Nie wszyscy mieszkańcy chcą się z tym pogodzić. Już w 1992 roku założyli Towarzystwo Morskiego Domu Kultury w Nowym Porcie i starają się o przywrócenie budynkowi roli kulturalnej.

Obecnie w dawnym domu kultury znajduje się m.in. prywatna Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa oraz siłownia Portowiec, która działa tutaj nieprzerwanie od 1976 roku. Jest to najpewniej jedna z najdłużej działających siłowni w Gdańsku, prowadzona przez trenera Grzegorza Zielińskiego, mistrza świata w kulturystyce w kategorii wiekowej 60–65 lat.
- Nowi właściciele budynku to biznesmeni z Łodzi, jeszcze niedawno otrzymałem informacje, że aktualnie są w areszcie i trudno prowadzić jakiekolwiek rozmowy na temat przyszłości tego ważnego dla dzielnicy budynku - powiedział poseł Płażyński. - Uczulamy nowego konserwatora zbytków aby mieć na uwadze ten problem bowiem pogłębia się degradacja tego budynku.

M.P.