Obchody sierpnia w miasteczku KOD-u

31 sierpnia 2017 r. przypadła 37. rocznica zakończenia strajków w sierpniu 1980 r. poprzez podpisanie w sali BHP Stoczni Gdańskiej porozumienia pomiędzy Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym i delegacją rządową. Z tej okazji, swoje obchody – obok tradycyjnych obchodów NSZZ „Solidarność” – zorganizował Komitet Obrony Demokracji.

Pierwotnie, dwunastogodzinne obchody Komitetu Obrony Demokracji miały odbywać się przy pomniku Poległych Stoczniowców 1970, na co zgodę wydał Paweł Adamowicz, prezydent Miasta Gdańska. Po uchyleniu tej decyzji przez Dariusza Drelicha, pomorskiego wojewodę, który przyznał pierwszeństwo organizacji uroczystości w tym miejscu NSZZ „Solidarność”, działacze Komitetu swoje obchody przenieśli na plac przy historycznej sali BHP.

Złożenie kwiatów i otwarcie Miasteczka Obywatelskiego
Miasteczko Obywatelskie, miejsce obchodów Komitetu Obrony Demokracji otwarto o godz. 10:00. Wcześniej, działacze Komitetu w towarzystwie Lecha Wałęsy, ówczesnego przewodniczącego Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego i późniejszego prezydenta RP, złożyli kwiaty pod bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej. Sam Wałęsa wygłosił wówczas krótkie przemówienie. – Wszyscy widzimy, co się dzieje w Polsce. Musimy się jeszcze raz poderwać i uporządkować sprawy polskie, a może i europejskie. Wydawało się, że kiedy już będzie wolność, wszystko będzie ładnie szło. Okazuje się, że nie. Mało tego, okazuje się, że ówcześni przeciwnicy Solidarności próbują nam narzucić swoje głupie rozwiązania, które wtedy przegrały – powiedział do zebranych były prezydent. – Musimy jeszcze trochę popracować, aby naprowadzić Polskę na właściwy kierunek rozwoju. Będę chciał brać w tym czynny udział, ale potrzebni jesteście do tego wy, bo ja już jestem stary. Będę pomagał, ale na miarę swoich sił. Wierzę, że ci, którzy byli z nami wtedy, wykrzeszą z siebie siły i zawalczą z tymi, którzy niszczą polskie zwycięstwo – podsumował Wałęsa.

Następnie, uczestnicy obchodów i zainteresowani mogli dołączyć do dyskusji z aktywistami, przedstawicielami organizacji społecznych oraz politykami w Miasteczku Obywatelskim, na terytorium którego swoje stoiska rozstawili m. in. Ewa Lieder, posłanka na Sejm RP, Inicjatywa Polska, sam Komitet Obrony Demokracji, komitet Ratujmy Kobiety, Obywatele RP, Partia Razem, Partia Zieloni, Platforma Obywatelska i Unia Europejskich Demokratów.

Debaty
W ramach obchodów organizatorzy zorganizowali pięć tematycznych debat. Jako pierwsza, o godz. 11:00 rozpoczęła się debata o edukacji, odbywająca się pod hasłem „Jak przetrwać reformę oświaty? I co po reformie?”. Za zaskakujący można uznać dobór uczestników, ponieważ mieli wziąć w niej udział m. in. Katarzyna Hall, była minister edukacji narodowej (2007-2011), której działania w okresie kierowania przez nią polskim szkolnictwem były mocno krytykowane, również przez nauczycieli i rodziców, a także Arkadiusz Gawrych prezes Fundacji Pozytywne Inicjatywy, związany z podmiotem zarządzającym Pozytywną Szkołą Podstawową im. Arkadiusza „Arama” Rybickiego w Gdańsku, której powołanie i prowadzenie wywoływało liczne kontrowersje. Na godz. 12:30 przewidziano debatę o demokracji, w której przyczynkiem do dyskusji było pytanie „Wolność i demokracja, czym są i czy warto ich bronić?”. Debatować mieli Robert Biedroń (prezydent Słupska), Magdalena Filiks (wiceprzewodnicząca Zarządu Głównego Komitetu Obrony Demokracji) oraz Aleksander Hall (działacz opozycji w PRL, minister w rządzie Tadeusza Mazowieckiego), do których dołączyła ostatnie Kamila Gasiuk-Pihowicz (.Nowoczesna). Innym chwytliwym medialnie tematem podjętym w ramach debat stała się wycinka drzew w Puszczy Białowieskiej. Debata została zorganizowana o godz. 14:00 pod hasłem „Puszcza Białowieska, wycięte dziedzictwo”, a do dyskusji zaproszeni zostali Alina Krutel (aktywistka społeczna z Hajnówki), Mateusz Ciechanowski (Uniwersytet Gdański) oraz Ewa Sufin-Jaquemart (Fundacja Strefa Zieleni, Partii Zieloni).

Przewidziana na 15:00, czwarta z kolei debata miała dotyczyć przyszłości, a konkretnie „Przyszłości politycznej Polski”, ponieważ pod takim hasłem została zorganizowana. Jako uczestnicy zapowiedziani zostali Elżbieta Binczycka (Unia Europejskich Demokratów), Barbara Brzezicka (Partii Razem), Krzysztof Gawkowski (Sojusz Lewicy Demokratycznej), Katarzyna Kądziela (Inicjatywa Feministyczna), Barbara Nowacka (Inicjatywa Polska), Ryszard Petru (.Nowoczesna), którego ostatecznie zastąpił Paweł Rabiej, Grzegorz Schetyna (Platforma Obywatelska), za którego wystąpiła Małgorzata Kidawa-Błońska, oraz Jakub Stefaniak (Polskie Stronnictwo Ludowe), a także niezapowiadany wcześniej Marek Kossakowski (Zieloni). Oznacza to, że tym razem Komitet Obrony Demokracji przewidział udział przedstawicieli szerszego spektrum partii politycznych, ponieważ do tej pory ograniczał się przeważnie do partii konserwatywno-liberalnych i liberalnych. Ostatnia z debat została zaplanowana na godz. 17:00 i odbyła się pod hasłem „Prawa kobiet – prawa człowieka”. Udział w debacie potwierdziły Ewa Graczyk (Trójmiejska Akcja Kobieca), Marta Lempart (Ogólnopolski Strajk Kobiet), Marta Magot (Stowarzyszenie Tolerado), Aleksandra Mielewczyk-Gryń (Feministyczna Brygada Rewolucyjna), Barbara Nowacka (Inicjatywa Polska) oraz Anna Strzałkowska (Gdańska Rada ds. Równego Traktowania, Stowarzyszenie Tolerado).

Filmy
W trakcie obchodów, na specjalnie przygotowanym ku temu telebimie, organizatorzy realizowali również projekcje filmów. Znalazły się wśród nich „Nie byliśmy bohaterami. Strajk oczami kobiet” wyprodukowany przez Pawła Łączkowskiego w 2010 r., „Siła silniejsza od przemocy”, wyreżyserowany przez Steve’a Yorka w 2000 r., a także „Solidarność, solidarność”, film zrealizowany w 2005 r. przez uznanych i popularnych polskich reżyserów, takich jak Filip Bajon, Jacek Bromski, Ryszard Bugajski, Jerzy Domaradzki, Feliks Falk, Robert Gliński, Andrzej Jakimowski, Jan Jakub Kolski, Juliusz Machulski, Piotr Trzaskalski, Małgorzata Szumowska, Andrzej Wajda i Krzysztof Zanussi, który stanowi ich refleksje związane z 25. rocznicą powstania NSZZ „Solidarność”.

Marsz, wiec, koncert
Ok. godz. 18:00 sympatycy Komitetu Obrony Demokracji rozpoczęli marsz z największą w Polsce biało-czerwoną flagą, który wyruszył z Targu Drzewnego w stronę placu Solidarności, aby dotrzeć na planowany na o godz. 19:00 więc „Moc Solidarności z udziałem wspomnianego już Lecha Wałęsy, a także innych byłych działaczy NSZZ „Solidarność”, wśród których znaleźli się m. in. Bogdan Borusewicz i Henryka Krzywonos. Celem wiecu było upamiętnienie rocznicy zawarcia porozumień sierpniowych, a także nawiązanie do obecnej aktywności obywatelskiej i protestów lipcowych w obronie niezawisłości sądów i niezależności sędziów. Na wiecu pojawił się również m. in. Paweł Adamowicz. Natomiast o godz. 21:00 rozpoczął się koncert kończący obchody zorganizowane przez Komitet Obrony Demokracji, na którym wystąpić ma m. in. zespół Pudelsi.
Patryk Bukowski