Jerzy Barzowski: Jak Struk sprawdzi Bonnę?

Z Jerzym Barzowskim, radnym Sejmiku Województwa Pomorskiego, członkiem Komisji Zdrowia, Polityki Społecznej i Rodziny rozmawia Artur S. Górski

- Wstrząsnęła nami tragedia w Chojnicach, gdzie przed dwoma tygodniami czworo podopiecznych tamtejszego hospicjum spłonęło, a ponad 20 osób było poszkodowanych. Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego jest w stanie przeprowadzić wnikliwą kontrolę wydatkowania pieniędzy przyznanych fundacji na hospicjum?
Jerzy Barzowski: Była to wielka tragedia. Zginęli ludzie w obiekcie, który był wpierany przez samorząd województwa. Pokaźne środki były przekazywane na fundację prowadzącą hospicjum. Nie chcąc jednak polegać jedynie na doniesieniach medialnych - bardzo dobrze, że one się pojawiły, mają swoje znaczenie - moje działania rozpocząłem od złożenia w piątek 17 stycznia interpelacji do marszałka Mieczysława Struka. Przede wszystkim marszałek powinien odpowiedzieć jakie kwoty pieniędzy, z jakich programów i do jakich podmiotów, były przekazywane. Pytam o podmioty, które są ze sobą powiązane, czyli o fundacje i kilka spółek w rodzinnym, jak się zdaje, biznesie…

- Prowadzonym przez rodzinę wicemarszałka Leszka Bonny, aktywnego w sferze usług medycznych od kilkunastu lat, m.in. jako dyrektor chojnickiego szpitala, dzisiaj członka zarządu województwa…
Jerzy Barzowski: Tym bardziej powinniśmy się dowiedzieć na jakie podmioty te pieniądze poszły i na co zostały przeznaczone. Jest jednak niemały problem z kontrolami wewnętrznymi. W jednostkach samorządu procedury kontrolne to odrębny temat. Mam na myśli ich dogłębność i wiarygodność. Praktycznie wśród jednostek samorządu kontrola wewnętrzna jest iluzją. Jej nie ma. Każda kontrola jest bowiem prowadzona przez układ rządzący. Formalnie się ona odbywa, a efekty są praktycznie żadne. Niestety na rozmaitych poziomach, od gmin po województwa. Wynika to tak z politycznych i klubowych powiązań, jaki z wadliwych zapisów ustawowych. Mam nadzieję, że mimo ograniczonego zaufania, ta jednak coś nam wykaże…

- Chodzi o bagatela ponad półtora miliona złotych przekazanych w ramach Regionalnego program operacyjny na lata 2014-2020.
Jerzy Barzowski: Ale już słyszałem w przekazach medialnych wypowiedzi rzecznika prasowego urzędu marszałkowskiego, który zapewnia, że było w porządku, że projekt Fundacji Palium został wytypowany już wcześniej do kontroli, która zostanie przeprowadzona zgodnie z planem. Czyżby to zapowiedź linii, która ma spowoduje, że kontrola nic poważnego, wadliwego nie ujawni? Przecież kontroli wewnętrznej jeszcze nie było. Wątpliwości wobec kontroli wzmaga fakt, że prezesem spółek i zarządu fundacji od hospicjum jest rodzina członka zarządu województwa…

- To pani Barbara Bonna, żona Leszka Bonny, który jest od lat politykiem PO, radnym Sejmiku, a w tej kadencji też wicemarszałkiem województwa więc mamy konflikt interesów?
Jerzy Barzowski: Bezsporny jest konflikt interesów. Oni będą nam tłumaczyć, według przyjętej narracji, że tego konfliktu nie ma. Ale on jest. Przecież spółki od usług medycznych należą do żony radnego, dzisiaj wicemarszałka. Trzeba sprawdzić czy wykonała ona  usługi na rzecz innych podmiotów, w tym  zależnych od zarządu województwa. Ona jest też prezesem fundacji. Jakie to były wachlarz usług i za jakie kwoty. Powiązania i elementy aktywności gospodarczej na polu medycznym o około medycznym muszą być sprawdzone.

- Chyba będą? Sprawdzi je raz jeszcze NFZ pod kontem współpracy z chojnicką fundacją, bo o kontrole do NFZ zwrócił się Rzecznik Praw Pacjenta.
Jerzy Barzowski: Będę się ubiegał o poznanie wyników, ale tego co jest w zakresie kontroli prowadzonej przez NFZ mi nie pokażą.

- Najpierw odpisze na interpelację marszałek Struk, kolega partyjny, sympatycznego skąd inąd, wicemarszałka Leszka Bonny, członka komisji zdrowia…
Jerzy Barzowski: Oni będą się bronić. Narrację mają ustaloną. Najwięcej więc będzie zależało od dociekliwości i determinacji śledczych oraz od organów wymiaru sprawiedliwości. Sejmik ma ograniczone możliwości kontroli. Generalnie wydatkowanie środków to Sejmik powinien rozliczać, on jest decydentem. Inna jest rola organu wykonawczego, czyli zarządu. Sytuacja jest rozwojowa. Fakt partyjnego koleżeństwa czyni ją bardziej ciekawą. Inna ciekawa kwestia to skład komisji zdrowia, w której jest trzech członków zarządu województwa. Po co w Komisji Zdrowia, Polityki Społecznej i Rodziny troje z pięciu członków zarządu…

- Jest w niej Leszek Bonna, Wiesław Byczkowski i Agnieszka Kapała–Sokalska. Mają pilnować rynku usług medycznych, osaczać opozycję?
Jerzy Barzowski: Mają czuwać nad rozliczaniem spółek, szpitali, czyli jak pan to nazywa: pilnować rynku usług. Mam zawsze szereg pytań na komisji tyczących rozliczeń. Jestem z natury dociekliwy. Dopytuję więc o dokumenty, np. o protokoły ze zgromadzenia wspólników. Nie ma protokołów, bo oni idą na skróty. Tylko do czego takie chadzanie na skróty prowadzi. W lipcu będziemy jak zawsze rozliczać spółki zdrowotne. Musi więc być silna argumentacja wobec opozycji. Stąd aż trzech członków zarządu w komisji.

- Rynek usług medycznych i szpitale spółki z o.o. to kapitał. Nawet owe hospicjum w Chojnicach, zarządzane przez Fundację Palium, ma pokaźny kapitał na poziomie kilku milionów złotych. Interesujący jest, ujawniony przez Radio Gdańsk, spory zysk hospicyjnej Fundacji…
Jerzy Barzowski: Jest interesujący, spory, jak na specyfikę tzw. trzeciego sektora. Fundacje raczej cienko przędą, ledwie wiążąc koniec z końcem…

- Są wyjątki, jak Polska Fundacja Narodowa, w której sprawozdaniu finansowym za 2018 rok widnieje olbrzymia kwota 111 milionów złotych, a wicepremier Piotr Gliński zgodził się ostatnio, że jej sprawozdanie powinno być bardziej przejrzyste, czy Fundacja Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, która stała się marką o którą biją się reklamodawcy, płyną doń wpłaty od wielkich reklamodawców…
Jerzy Barzowski: Ale my nie o nich rozmawiamy. Nie o tej skali. Mamy w tych fundacjach zaangażowanie spółek, zaangażowanie reklamodawców. Tutaj jest powiatowa skala oraz pieniądz publiczny, dedykowany do podmiotów najwyraźniej powiązanych rodzinnie z członkiem zarządu województwa. Ta chojnicka fundacja miała półtora miliona zysku na koncie. To nie był jej jedyny dobry rok. Tragedia, jaka się stała w styczniu musi być skontrolowana drobiazgowo, ale też i finanse fundacji. Prokuratura prowadzi postępowanie. Ale mam wątpliwość, bo wymiar sprawiedliwości, szczególnie na Pomorzu, wiem to z doświadczenia i ze zgłaszanych spraw, działa dość specyficznie. Nie da się przeorać układów, znajomości, przerwać powiązań, sympatii. Sprawa jest bulwersująca i smutna zarazem, bo doszło do tragedii.

- Fundacja Palium jako beneficjent programu z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego w 2018 r. otrzymała ponad 1,6 milionów złotych. Zabrakło pieniędzy na „inteligentne” czujniki dymu, które mogły uratować życie pacjentom…
Jerzy Barzowski: Ileż taki czujnik może kosztować, z 50 złotych. Ten, jak pan mówi inteligentny, wysyłający powiadomienie, z 200 złotych. Nie mówimy o rozbudowanym systemie, powiązanym z systemem ratownictwa, z komendą straży pożarnej. Ten jest droższy. Oczywistością jest, przynajmniej dla mnie, że nie można oszczędzać kilkuset złotych na bezpieczeństwie, licząc na szczęście. W takich obiektach muszą być urządzenia wykrywające dym. Zostaną pewnie zainstalowane. Tyle, że za późno. Pani Bonna sama więcej powiedziała, chyba nieopatrznie. Jedno zdanie ją wysypało, to w którym przyznała, że nie znalazła środków finansowych na czujniki dymu. To przecież minimum bezpieczeństwa.

- Gdyby był czujnik pożar zostałby szybciej ujawniony…
Jerzy Barzowski: Mamy taki system powiadamiania w innych domach pomocy, np. na obrzeżach Bytowa. On jest połączony z systemem bezpieczeństwa. W Chojnicach nie było niczego. Tym bardziej ciekaw jestem treści odpowiedzi marszałka województwa, którą powinienem otrzymać do końca stycznia, gdyż jest on zobowiązany udzielić odpowiedzi w terminie 14 dni od otrzymania interpelacji.