Gdańskie obchody 35. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego

Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku zaprasza na uroczystości 35. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. Głównym wydarzeniem tegorocznych obchodów będzie odsłonięcie pomnika Ofiar Stanu Wojennego i kampania społeczna IPN „Zapal Światło Wolności”.

PROGRAM OBCHODÓW 35. ROCZNICY WPROWADZENIA STANU WOJENNEGO W GDAŃSKU

13 grudnia 2016 r. (wtorek)
16.30 – uroczysta msza św. w Bazylice św. Brygidy w Gdańsku (ul. Profesorska 17)

ok. 18.00 – przemarsz na Targ Rakowy

18.30 – odsłonięcie Pomnika Ofiar Stanu Wojennego (Park im. M. Konopnickiej, Wały Jagiellońskie)
Pomnik stanie w miejscu prawdopodobnej śmierci Antoniego Browarczyka. Ma formę tablicy z brązu, przedstawiającej sylwetkę leżącego 20-letniego mężczyzny, przykrytego flagą „Solidarności”. Jego autorem jest Gennadij Jerszow.

Antoni Browarczyk (21 października 1961 – 17 grudnia 1981) – uczeń zakładów elektromechanicznych, uczestnik duszpasterstwa dominikańskiego, kibic Lechii Gdańsk, sympatyk „Solidarności”. Śmiertelnie postrzelony kulą w czasie demonstracji pod siedzibą Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Demonstracja była wynikiem pacyfikacji strajku w nieodległej Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Najmłodsza ofiara stanu wojennego.

ok. 19.15 – przemarsz pod Pomnik Poległych Stoczniowców (Plac Solidarności)

19.30 – początek ogólnopolskiej akcji „Zapal światło pamięci”. W ramach akcji nastąpi iluminacja Pomnika Poległych Stoczniowców.
Kampania społeczna IPN „Zapal Światło Wolności” nawiązuje do gestu solidarności, jaki wobec Polaków żyjących w stanie wojennym w Wigilię Bożego Narodzenia 1981 r. wykonały rzesze mieszkańców ówczesnego wolnego świata. Na znak jedności z rodakami świecę w oknie Pałacu Apostolskiego w Watykanie zapalił papież Jan Paweł II. Do postawienia w oknach świec wezwał również prezydent USA Ronald Reagan, który w Bożonarodzeniowym orędziu do narodu powiedział: „Polacy zostali zdradzeni przez własny rząd. Ci, którzy nimi rządzą, oraz ich totalitarni sojusznicy obawiają się wolności, którą Polacy tak bardzo umiłowali. (…) Niech płomień milionów świec w amerykańskich domach będzie świadectwem, że światła wolności nie uda się zgasić”.

20.00 – koncert muzyczny zespołów: „Armia”, „Izrael”, „Bielizna”, „Kryzys”, „Fabryka” (Sala BHP w Gdańsku, ul. ks. Jerzego Popiełuszki 6)
Na terenach postoczniowych w pobliżu Sali BHP odbędzie się pokaz grup rekonstrukcyjnych.

13 grudnia odbędzie się prezentacja wystawy Antoni Browarczyk – pierwsza ofiara stanu wojennego w Gdańsku (Targ Rakowy w Gdańsku) oraz 586 dni stanu wojennego (Plac Solidarności). Wystawy będą dostępne do 5 stycznia 2017 r.

Organizatorem uroczystości 13 grudnia jest Zarząd Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność” oraz Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku.

14 grudnia 2016 r. (środa)
17.00 – uroczystość wręczenia Nagrody Honorowej „Świadka Historii” (Dwór Artusa w Gdańsku, ul. Długi Targ 43-44).

Wśród sześciu osób nominowanych są:
Andrzej Chmielewski (ur. 1955) – historyk, instruktor harcerski, członek opozycji demokratycznej w PRL,

Izydor Gencza (ur. 1919) – inżynier budownictwa lądowego, inspektor budowlany Urzędu Miasta Gdańska, a także wieloletni inspektor nadzoru inwestycyjnego i kierownik różnych pomorskich budów (m.in. „Mostostalu” w Gdańsku). Uczestnik konspiracji niepodległościowej w okresie II wojny światowej,

Adam Hlebowicz (ur. 1962) – dziennikarz, historyk. W 1998 r. współzałożyciel i prezes Stowarzyszenia „Sybir – Pro Memento”, pomysłodawca i współtwórca monumentalnej wystawy poświęconej sowieckim deportacjom,

Anna Kołakowska (ur. 1964) – pedagog, członkini opozycji antykomunistycznej w latach osiemdziesiątych, działaczka społeczna. Więzień polityczny: w stanie wojennym skazana na 3 lata więzienia za druk i kolportaż wydawnictw Ruchu Młodej Polski, najmłodsza więźniarka w okresie stanu wojennego,

Robert Kwiatek (ur. 1971) – założyciel Stowarzyszenia Federacji Młodzieży Walczącej, w latach osiemdziesiątych jeden z przywódców Federacji Młodzieży Walczącej w Gdańsku, redaktor techniczny pisma „Monit”,

Czesław Nowak (ur. 1938) – pracownik Portu w Gdańsku. W sierpniu 1980 r. uczestnik strajku, członek NSZZ „Solidarność”, po wprowadzeniu stanu wojennego współorganizator strajku protestacyjnego, skazany na 4,5 roku więzienia.

16 grudnia 2016 r. (piątek)
11.00 – otwarcie wystawy obrazów Andrzeja Piwarskiego pt. Ślady i nadzieje (Europejskie Centrum Solidarności, Plac Solidarności 1)

Andrzej Piwarski (ur. 1938) – malarz, grafik, działacz społeczny i polonijny. Autor cyklu obrazów inspirowanych Sierpniem '80. Wśród nich znajduje się obraz pt. Minuta ciszy, będący własnością Oddziału IPN w Gdańsku.

11.00 – finał konkursu Wojna polsko-jaruzelska. 35. rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce. (Sala BHP w Gdańsku, ul. ks. Jerzego Popiełuszki 6)

Konkurs zorganizowany przez Oddział IPN w Gdańsku, przeznaczony dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych, rozpoczął się w październiku 2016 r. Wzięło w nim udział 20 szkół z terenu województwa pomorskiego. Więcej informacji na http://gdansk.ipn.gov.pl/pl2/aktualnosci/36688,Konkurs-wiedzy-Wojna-polsko-jaruzelska-35-rocznica-wprowadzenia-stanu-wojennego-.html.

17.00 – uroczysta msza św. w Bazylice św. Brygidy w Gdańsku (ul. Profesorska 17)

ok. 18.00 – przemarsz pod Pomnik Poległych Stoczniowców (Plac Solidarności)

ok. 18.30 – odsłonięcie tablicy Ofiar Stanu Wojennego w Gdańsku (Plac Solidarności)
W okresie stanu wojennego zginęły śmiercią tragiczną cztery osoby: Antoni Browarczyk (21 października 1961 – 17 grudnia 1981), uczeń; Wacław Kamiński (ur. 1950 – zm. 28 listopada 1982), pracownik Stoczni Gdańskiej im. Lenina; Piotr Sadowski (ur. 1950 – zm. 31 sierpnia 1982), pracownik Zarządu Portu w Gdańsku; Jan Samsonowicz (ur. 27 marca 1944 – 30 czerwca 1983), pracownik Akademii Medycznej w Gdańsku.

Organizatorem uroczystości 16 grudnia jest Zarząd Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność”.

Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny.