Gdańsk w hołdzie ofiarom sowieckiego totalitaryzmu

Gdańszczanie uczcili pamięć ofiar sowieckiego totalitaryzmu. Uroczystość odbyła się w piątek, 13 kwietnia 2012 r. przed południem u stóp pomnika Golgoty Wschodu na Cmentarzu Łostowickim w Gdańsku.

Gdański magistrat reprezentował wiceprezydent Maciej Lisicki. Wśród kombatantów byli reprezentanci Gdańskiej Rodziny Katyńskiej i Związku Sybiraków Oddział Gdańsk. Wśród delegacji była m.in. prezes Zarządu Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Gdańsku Hanna Śliwa – Wielesiuk i prezes Związku Sybiraków prof. Stefan Angielski. Wśród uczestników uroczystości byli też przedstawiciele SLD.
- Tam gdzie kształtowała się polska historia, gdzie wykuwała się nasza tożsamość tam też powinna być i jest polska lewica – powiedział Marek Formela, przewodniczący Rady Miejskiej gdańskiego SLD.

13 kwietnia to Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej oraz 72. rocznica II masowej zsyłki Polaków na dalekowschodnie tereny Związku Sowieckiego. Jest obchodzony na mocy Uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 14 listopada 2007 r.

- W hołdzie Ofiarom Zbrodni Katyńskiej oraz dla uczczenia pamięci wszystkich wymordowanych przez NKWD na mocy decyzji naczelnych władz Związku Sowieckiego z 5 marca 1940 roku, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia dzień 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej – uchwalili posłowie Sejmu, którego marszałkiem był wówczas obecny prezydent RP Bronisław Komorowski.

13 kwietnia to też data ujawnienia zbrodni katyńskiej w 1943 r. Wówczas w wydawanych polskojęzycznych gazetach okupujący Polskę narodowo-socjalistyczne Niemcy opublikowali komunikaty o odkryciu masowych grobów pod Smoleńskiem i widomość tą podało Radio Berlin. w nocy z 25 na 26 kwietnia polski ambasador Tadeusz Romer otrzymał notę o zerwaniu stosunków dyplomatycznych. Jest to też data, w której w 1990 r. ZSRS przyznał, że to władze stalinowskiego państwa są odpowiedzialne za zbrodnię. Wiosną 1940 roku straciło życie co najmniej 21 768 obywateli polskich, wśród nich 10 tys. oficerów wojska i policji, na mocy decyzji władz ZSRS podjętej w tajnej uchwale Biura Politycznego KC WKP(b) . Egzekucji ofiar, uznanych za „wrogów władzy sowieckiej” i zabijanych strzałami w tył głowy z broni krótkiej, dokonali funkcjonariusze policji politycznej - NKWD.  Ofiary zbrodni katyńskiej pogrzebano w masowych grobach w Katyniu pod Smoleńskiem, Miednoje koło Tweru, Piatichatkach na przedmieściu Charkowa, Bykowni koło Kijowa i w przypadku ok. 6–7 tys. ofiar w innych nieznanych miejscach. Konwoje z obozu w Kozielsku do miejsca kaźni w lesie katyńskim były organizowane od 3 kwietnia do 12 maja. Wśród ofiar zbrodni znaleźli się m.in. kontradmirał Xawery Czernicki generałowie Bronisław Bohatyrewicz (Bohaterewicz), Henryk Minkiewicz i Mieczysław Smorawiński, naczelny rabin WP mjr Baruch Steinberg a także jedna kobieta – ppor. pilot Janina Lewandowska. 13 kwietnia 1990 roku Moskwa przyznała, że była to „jedna z ciężkich zbrodni stalinizmu”.
ASG