Andrzej Jaworski: Górnicy płacą rachunek za karierę Donalda Tuska na europejskich salonach

Z Andrzejem Jaworskim, posłem PiS rozmawia Artur S. Górski

- Narasta kryzys państwa. Zanosi się na zwolnienia w Poczcie Polskiej i na kolei. Górnicy z 12 kopalni Kompani Węglowej protestują przeciwko tzw. restrukturyzacji i zamknięciu czterech kopalni. Pod ziemią, niczym we francuskim filmie „Germinal” według Émile’a Zoli, czy „Sól ziemi czarnej” Kutza, strajkuje trzy tysiące górników. To nie jest sprawa tylko górników. Czy rząd PO-PSL jeszcze jest w stanie cokolwiek zrobić, by pełnić rolę gospodarza Kraju?
Andrzej Jaworski: Donald Tusk dostał wysokie stanowisko w strukturach europejskich. Trzeba spłacić rachunek za jego usytuowanie, jako przewodniczącego Rady Europejskiej, wypełnić zobowiązania. Niemcy budują u siebie około dwudziestu elektrowni węglowych. Mają zaś problem ze swoimi złożami węgla kamiennego, które są u nich na wyczerpaniu. Myślą jednak, w przeciwieństwie do obecnego rządu w Polsce, długofalowo. Polska jest miejscem, w którym można pewne kwestie załatwić, czy też kupić po niskich cenach. Tak się dzieje przez nieudolność rządzących. Następują więc dziwne i niebezpieczne dla nas decyzje rządu Ewy Kopacz i jej ministrów.

- Jerzy Markowski, były wiceminister gospodarki, obecnie prezes Silesian Coal, buduje na zlecenie firmy HMS Bergbau kopalnię węgla kamiennego w Orzeszu, dziesięć kilometrów od likwidowanej kopalni. Niemcy doszli do wniosku, że warto handlować własnym węglem, bo rynek jest chłonny, a wicepremier Janusz Piechociński i odpowiedzialny za górnictwo wiceminister Tomasz Tomczykiewicz milczą w sprawie polskich kopalń. Nie mają już nic do powiedzenia?
Andrzej Jaworski: Okazuje się, że zamiarem inwestora niemieckiego jest stworzenie w Polsce alternatywy dla węgla importowanego. Tymczasem Janusz Piechociński z PSL ośmiesza się, bo nie milczy, ale chcąc ratować swoją skórę opowiada, że rząd Indii przygotowuje ofertę dla polskiego  górnictwa węgla kamiennego, która ma pomóc w jego zmodernizowaniu. Specjaliści od politycznego wizerunku, pracujący dla PO i PSL, wymyślili, że informacja o Hindusach ratujących polski przemysł zelektryzuje naszą opinię publiczną. Zapomnieli, że już Donald Tusk przetarł szlak dziwacznych obietnic, obiecując katarskich inwestorów dla polskich stoczni. Polacy nie dają się omamić więc zamiast podniecenia hinduską wizją drwią z wicepremiera. Lider PSL Janusz Piechociński nie odgrywa już żadnej ważnej roli. Jest tylko obrońcą najbardziej bzdurnych decyzji polityków PO, a PSL bezwiednie żyruje wszystko to, co im PO i premier Ewa Kopacz podsuną. Podpisał się więc pod bzdurną decyzją o likwidacji kopalń, którą nawet kontestuje i wyśmiewa inny polityk PSL Eugeniusz Kłopotek, mówiąc, że sprawa została „spaprana”.   

- Po ośmiu latach rządów PO-PSL mamy być może najpoważniejszy kryzys. Jesteśmy naiwni powierzając im sprawy kraju?
Andrzej Jaworski: Sytuacja jest wyjątkowa. Jest w niej też element pozytywny. Polacy budzą się i zaczynają sobie uświadamiać, że rząd PO i PSL – jak mówią górnicy – robi ich w „ciula”.  

- Czyli pomysł na zarządzanie przez konflikt rodzice-nauczyciele, pacjenci-lekarze, górnicy-reszta społeczeństwa, które jakoby dopłaca do węgla niebotyczne kwoty, nie przyniesie oczekiwanych przez ekipę PO-PSL efektów?  
Andrzej Jaworski: Nie przyniesie politycznych profitów, bo Polacy mają teraz jak na dłoni obraz braku strategii i braku koncepcji u tej ekipy.

- W obszarze górniczym kopalni „Brzeszcze-Silesia”  przed czterema laty, na bazie przeznaczonej do likwidacji KWK „Silesia”, powstała spółka pracownicza i dzięki związkowcom znalazł się inwestor. Dziś kopalnia zatrudnia 1,5 tysiąca pracowników i jest rentowna. Czy mamy jakikolwiek rzeczowy bilans górnictwa? Tego ile górnictwo, strategiczna gałąź gospodarki, przynosi do budżetu, a ile pochłania środków finansowych?
Andrzej Jaworski: Na ile to było możliwe zapoznałem się z dokumentacją między innymi Kompanii Węglowej, które są ogólnodostępne. Z bilansów wynika, że ta spółka, jak była potrzeba, przynosiła zyski, by za chwilę wykazywać straty. Mamy do czynienia z politycznymi decyzjami, które opierają się na argumentach, że kopanie są nierentowne, zmierzają do likwidacji strategicznego przemysłu. Gierki, firmowane przez ministerstwo gospodarki, na którego czele stoi wicepremier Piechociński i propaganda miały doprowadzić do sytuacji, w której społeczeństwo byłoby przekonane, że dokłada do kopalń więc trzeba je zlikwidować, oddać za złotówkę. Kto inny zbije na tym dobry interes.

- Stwierdzenie „na ile to było możliwe” oznacza, że posłowie nie mają dostępu do pełnych danych? Nie było sejmowych komisji skarbu i komisji gospodarki w sprawie górnictwa?
Andrzej Jaworski: Ostatnia Komisja Skarbu Państwa, na której omawiano sprawy górnictwa i kopalni zebrała się przed rokiem! Nie zebrała się Komisja Gospodarki, która zajęłaby się danymi, potrzebnymi do pełnej analizy. Dysponujemy więc danymi z wyników ekonomicznych z lat 2012 - 2013.  Ministerstwo zasłania się stwierdzeniem, że zarząd przygotowuje dane za 2014 rok. W momencie tak dynamicznej i groźnej sytuacji to odpowiedzialny minister lub sama pani premier Kopacz powinna przedstawić rzeczową informację. Choćby odpowiedzieć na pytanie, jak doszło do tego, że koszty zarządów za czasów PO-PSL wzrosły dwukrotnie do dwóch miliardów złotych, pochłaniając wypracowany dochód. Z szacunkowych danych, a pełne dane tylko by to potwierdziły, wynika, że to nie cała Polska dopłaca do śląskiego wydobycia, ale to górnictwo przez odprowadzanie rozmaite podatki, włożyło do budżetu  ponad sto miliardów złotych. Kwoty na restrukturyzację to 11 miliardów…

- Najwyższa Izba Kontroli przeprowadzi kontrolę funkcjonowania górnictwa węgla kamiennego na tle rządowego programu dla tej branży za lata 2007-2015. Żadna, także te wcześniejsze, z reform górnictwa węgla kamiennego nie doprowadziła do osiągnięcia trwałej rentowności…
Andrzej Jaworski: Kontrola nastąpi za pół roku. Teraz zaś prowadzona jest szybka procedura likwidacyjna. Nawet jeśli przyjąć, że te reformy z lat 1990-2007 kosztowały około 66 mld zł środków publicznych to jednak górnictwo wychodzi na plus. Nie mówię tylko o utrzymaniu miejsc pracy. Te bilanse pokazują, że doprowadzenie do zamykania kopalń to rezultat albo nieudolności odpowiedzialnych ministrów i całego rządu, albo zarządów tych spółek lub też   jest to celowa działalność. Czekam na odpowiedź na pytanie o wszystkie przyczyny pogorszenia się sytuacji finansowej górnictwa w latach 2013-2014.

- Jak choćby import węgla z Rosji, nabijający portfele oligarchom? Nie da się zatrzymać rzeki importowanego węgla, który w latach 2012 i 2013 przekraczał 10 milionów ton, a w 2011 roku sięgał nawet 13 mln ton?
Andrzej Jaworski: Tu znów dotykamy braku perspektywicznego myślenia. Dodam, że wychodzący z kopalń węgiel kamienny kosztuje 250-300 złotych za tonę. Firma która go odbiera odsprzedaje go dwa razy drożej, a kiedy dociera on do Gdańska kosztuje już 850-900 złotych.

- Takie dane podawał w ubiegłym roku sam ówczesny premier Donald Tusk. Dziś mamy protest górników na Śląsku, zerwane negocjacje. Nowym elementem tej sytuacji jest fakt, że specustawa o likwidacji kopalń „Pokój”, „Bobrek-Centrum”, „Sośnica-Makoszowy” i „Brzeszcze” oburzyła samorządowców, w tym prezydentów i burmistrzów śląskich miast. Samorządowcy nie słuchają partyjnego polecenia, chcą działać zgodnie z sumieniem i interesami mieszkańców?
Andrzej Jaworski: Rząd Ewy Kopacz nie ma argumentów. Nawet śląscy samorządowcy PO wydali oświadczenia krytykujące posunięcia rządu, ale nadal milczą śląscy posłowie tej formacji.   

- Postawa i decyzje rządu to też skutek planu Unii Europejskiej, która forsuje redukcję emisji dwutlenku węgla. Unia jest jedynym regionem świata, który zmniejszył swoje emisje, mimo, że odpowiada ona za 11 proc. światowych emisji. Chiny, Indie, Brazylia, USA, nie ratyfikowały protokołu z Kioto…
Andrzej Jaworski: Na świecie rośnie zużycie węgla. A my wracamy do początkowego stwierdzenia, że podjęte zobowiązania musimy teraz spłacać. Szkoda, że kosztem naszej gospodarki i społeczeństwa.

- Zobowiązania polityków robiących własną karierę na europejskich salonach, kosztem dzieci czekających, aż ich strajkujący pod ziemią ojcowie wyjadą na powierzchnię?
Andrzej Jaworski: Dlatego czas zmian musi przyjść i on nadchodzi. Mam nadzieję, że nadszedł czas byśmy się obudzili.