Ana Blandiana laureatką Nagrody Literackiej Miasta Gdańska „Europejski Poeta Wolności”

Rumuńska poetka Ana Blandiana za tomik „Moja ojczyzna A4” oraz jej tłumaczka Joanna Kornaś-Warwas zostały laureatkami nagrody „Europejski Poeta Wolności”. Nagrodę, podczas uroczystej gali w Teatrze Szekspirowskim, wręczył prezydent Gdańska Paweł Adamowicz.

W sobotni wieczór 19 marca w Teatrze Szekspirowskim w Gdańsku odbyła się uroczysta gala Międzynarodowego Festiwalu Literackiego „Europejski Poeta Wolności” pt. „Skrzydlate słowa. Bukiet piór”, którą wyreżyserował Paweł Passini. Kulminacyjnym punktem uroczystości było wręczenie nagrody dla jednego z nominowanych europejskich poetów oraz jego tłumacza. Laureatkami nagrody zostały Ana Blandiana z Rumunii za tomik „Moja ojczyzna A4” oraz tłumaczka tomiku Joanna Kornaś-Warwas. Poetka uhonorowana została statuetką i nagrodą w wysokości 100 tys. zł, natomiast tłumaczka otrzymała statuetkę i nagrodę w wysokości 10 tys. zł.

– Nieczytanie wierszy sprawia, że społeczeństwo osuwa się na taki poziom wysłowienia, na którym staje się łatwym łupem demagoga lub tyrana. Nieczytanie wierszy powoduje, że się tak osuwamy. To słowa rosyjskiego poety Josifa Brodskiego. Myślę, że warto dzisiaj w roku 2016 w Gdańsku, w Polsce te słowa nie raz powtórzyć, ale wielokrotnie – powiedział Paweł Adamowicz, prezydent Gdańska. – U podstaw nagrody gdańskiej „Europejski Poeta Wolności” leży pragnienie, byśmy się spotykali, byśmy dialogowali, byśmy się spotkali z innym, może obcym, i byśmy chcieli odważyć się przekroczyć te pozorne granice, te pozorne różnice, które są między nami i odkryli, że łączy nas tak bardzo wiele.

Ana Blandiana, Joanna Kornaś-Warwas

O przyznaniu nagrody zadecydowało jury w składzie: Krzysztof Pomian (przewodniczący), Andrzej Jagodziński (sekretarz), Krzysztof Czyżewski, Paweł Huelle, Zbigniew Mikołejko, Stanisław Rosiek, Anda Rottenberg, Olga Tokarczuk. Werdykt w imieniu jury odczytała Anda Rottenberg.
– Jury pragnie podkreślić niezwykle wysoki i wyrównany poziom tomików nominowanych do obecnej edycji, a także znakomitą pracę tłumaczy. Po długich i burzliwych dyskusjach większością głosów zdecydowano, że „Europejskim Poetą Wolności” roku 2016 została Ana Blandiana z Rumuni za tom „Moja ojczyzna A4” – odczytała Anda Rottenberg. – Ana Blandiana jest legendą walki o wolność polityczną i obywatelską Rumunii. Jednak nie to zdecydowało o jej zwycięstwie w Gdańsku. Ogromne wrażenie na jury wywarło przede wszystkim nieustające dojrzewanie poetki-laureatki, dowolność i pogłębienie jej wymiaru w czasach współczesnych. Ta poezja zrodziła się w czasie, w którym, zdaniem samej poetki: być wolnym jest ewidentnie trudniej, niż nie być wolnym. W czasie, w którym paradoksalnie wolność słowa umniejsza znaczenie słowa. Niezwykle cenny jest taki głos w dzisiejszych czasach kryzysu, głos dochodzący z Europy Środkowowschodniej i czerpiący z jednej strony z historycznego doświadczenia zmagań o wolność, a z drugiej mocno związany wyzwaniami stojącymi przed współczesną Europą. Poezja nagrodzonego tomu Any Blandiany to poezja świata niewidzialnego, głęboko wpisana w świat widzialny poprzez metafizykę dnia codziennego.

Nagrody poetce oraz tłumaczce wręczył prezydent Paweł Adamowicz.
– Chciałam Państwu przede wszystkim powiedzieć, że mam w sobie bardzo dużo emocji w związku z tym, że ta nagroda przyznawana jest w Gdańsku. Gdyby nagroda dla „Europejskiego Poety Wolności” przyznawana była w Paryżu, prawdopodobnie ta nagroda nie miałaby dla mnie takiego znaczenia. Dla mnie od dziesięcioleci miasto Gdańsk było miastem „Solidarności”, a więc miastem odwagi i miastem wolności, a od tych dni, od tego wieczoru będzie to dla mnie również miasto poezji – powiedziała Ana Blandiana, której słowa przetłumaczyła Joanna Kornaś–Warwas.

Ana Blandiana, Joanna Kornaś-Warwas, Anda Rottenberg

Dotychczasowymi laureatami Nagrody Literackiej Miasta Gdańska „Europejski Peta Wolności” są: Uładzimier Arłou (Białoruś) za tomik "Prom przez kanał La Manche" w przekładzie Adama Pomorskiego, Durs Gruenbein (Niemcy) za tomik "Mizantrop na Capri" przetłumaczony przez Andrzeja Kopackiego oraz Dorta Jagić (Chorwacja) za tomik "Kanapa na rynku" w tłumaczeniu Małgorzaty Wierzbickiej. Nominowanymi w tegorocznej edycji nagrody poza Aną Blandianą byli: Vianni Bianconi (Włochy) za tomik „Wymówisz moje imię” w przekładzie Joanny Wajs, Lidija Dimkovska (Macedonia) za tomik „pH neutralna wobec życia i śmierci” w przekładzie Danuty Cirlić-Straszyńskiej, Yahya Hassan (Dania) za tomik „Wiersze” w przekładzie Bogusławy Sochańskiej, Daniel Jonas (Portugalia) za tomik „Częsty przechodzień” w przekładzie Michała Lipszyca, Anikó Polgár (Węgry) za tomik „Archeolożka w czółenkach” w przekładzie Anny Góreckiej, Siergiej Stratanowski (Rosja) za tomik „Graffiti” w przekładzie Adama Pomorskiego.

Tego wieczoru uhonorowano również jubileusz pracy tłumaczki Danuty Cirlić-Straszyńskiej, która także była nominowana do nagrody jako tłumacz.
Na zakończenie gali prezydent Gdańska wylosował kraje, z których poeci wezmą udział w następnej edycji Nagrody Literackiej Miasta Gdańska „Europejski Poeta Wolności”, a będą to: Azerbejdżan, Bułgaria, Armenia, Mołdawia, Finlandia, Islandia, Wielka Brytania i Holandia.

Karolina Rabiej