Marcin Horała: Adamowicz opuści fotel w radzie nadzorczej portu?

Z Marcinem Horałą, posłem PiS rozmawia Artur S. Górski

- Parlamentarzyści pracują nad ustawą o zmianie ustawy o działach administracji rządowej. Dotyczy ona też zarządzania i nadzoru nad spółkami z udziałem Skarbu Państwa. Chce pan na mocy „lex Horała” wysadzić Pawła Adamowicza z fotela przewodniczącego Rady Nadzorczej Zarządu Morskiego Portu Gdańsk SA?
Marcin Horała: Rzeczywiście taki może być finał, efekt uboczny, zgłoszonej przeze mnie poprawki dostosowującej reprezentację gmin w radach nadzorczych spółek zarządzających portami do ich udziałów w kapitale zakładowym. Praca nad zmianą ustawy o działach administracji rządowej dotyczy szeregu spraw, w tym portów. Zmienią się przepisy w kilkudziesięciu ustawach. Gminy, na terenie których posadowione są porty, miały znaczący wpływ na obsadę rad nadzorczych i ich przewodniczących. Do tej pory gmina Gdańsk ma w Radzie Nadzorczej Zarządu Morskiego Portu Gdańsk na ośmiu trzech przedstawicieli oraz funkcję przewodniczącego Rady. I to przy udziale w kapitale spółki 2,32 procenta.
Proponujemy by na mocy zmian ustawowych zapewnić większe odwzorowanie struktury kapitałowej w zarządach portów. Stąd wizja utraty przez „menadżera” Pawła Adamowicza miejsca przewodniczącego Rady Nadzorczej portu w Gdańsku.

- W ustawie z 1996 r. o portach i przystaniach morskich jest mowa, iż spółkę „Zarząd Morskiego Portu Gdańsk Spółka Akcyjna” zawiążą Skarb Państwa oraz gmina Gdańsk, a przewodniczącymi rad nadzorczych będą przedstawiciele gmin…
Marcin Horała: …obejmując odpowiednio Skarb Państwa 51 proc. akcji spółki, a gmina Gdańsk co najmniej 34 proc. akcji. W ustawie został zapisany przywilej przewodniczącego rady dla przedstawiciela gminy, ale jest tam też zapis, iż gminy wnosząc kapitał, czy to gotówkę czy grunty, by objąć jedną trzecią udziałów. To nie zostało zrealizowane więc i ten udział gminy we władzach jest nadmierny. To nie są spółki komunalne. Likwidujemy więc obligatoryjność przewodzenia radzie nadzorczej przez przedstawiciela gminy i wprowadzany zasadę, że udziałowiec mający mniej niż 10 procent udziałów nie może mieć więcej niż jedną piątką składu rady nadzorczej. Z tym, że każda gmina, bez względu ma udział, ma mieć co najmniej jednego przedstawiciela. Przy obecnej strukturze udziałów w ZMPG to oznacza - jeden przedstawiciel. Paweł Adamowicz starci funkcję przewodniczącego rady, który nota bene sam siebie do tej funkcji wydelegował i mianował. I stracą miejsca jego ludzie.  

- W 2007 roku prezydent Paweł Adamowicz wydał zarządzenie, którym powołał Pawła Adamowicza w skład rady nadzorczej innej spółki – GPEC. Zasiadanie w radach nadzorczych to splendor i źródło profitów. Prezydent Gdańska, by zrekompensować sobie trud opieki nad komunalnym majątkiem, pobiera rok w rok dodatkowe około 130 tysięcy złotych...
Marcin Horała: To jest sposób na specyficzne obejście ustawy kominowej, tak by zminimalizować prezydencki dyskomfort wywołany ograniczeniami nałożonymi na zarobki wójtów, burmistrzów i prezydentów. Jest też wątpliwość dotycząca mianowania samego siebie. Jest to sytuacja co najmniej kuriozalna…

- Może warto ukrócić te, budzące etyczne wątpliwości, praktyki? A co do korekt. Czy Ministerstwo Gospodarki Morskiej pracuje nad statusem zawodowym marynarzy pływających pod obcymi banderami? Polska jest jedynym krajem w Unii Europejskiej, który nie ma żadnych przepisów regulujących ich sytuację. Mówimy o 35 tysiącach pływających, od kapitanów, przez oficerów mechaników, po „prostych marynarzy”…
Marcin Horała: Przed miesiącem było posiedzenie sejmowej komisji gospodarki morskiej, poświęcone temu problemowi. Konkluzja jest taka, że ministerstwo pracuje nad rozwiązaniami. To są kompetencje Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej i Ministerstwa Finansów. Prace trwają, ale projektu ustawy nie ma.

- Z jednej strony PiS zmierza do ustawowego przywrócenia kontroli ministra nad majątkiem Skarbu Państwa, nad spółkami zarządzającymi portami, a z drugiej strony mówi się o dokończeniu prywatyzacji sfery o strategicznym znaczeniu dla państwa. Co dalej z prywatyzacją spółki Port Gdański Eksploatacja, która zainteresowane było konsorcjum PKP Cargo i Węglokoks oraz maltańska spółka Mariner Capital Limited, która w 2014 roku otrzymała wyłączność na negocjacje?
Marcin Horała: Transakcja z udziałem inwestora maltańskiego nie doszła do skutku. Jeśli chodzi o porty to mówmy o prywatyzacji nie w sensie zarządców portów. Zarząd infrastrukturą ma pozostać w ręku państwa. Natomiast ustawa o portach i przystaniach wymusza prywatyzację terminali przeładunkowych, bieżącej pracy przy przeładunkach. Biznes prywatny, wynajmując tereny, nabrzeża, robi interesy, ale kontrola nad terenem pod względem własnościowym jest państwowa. Jest problem z dużą spółką Port Gdański Eksploatacja, która potrzebuje zastrzyku finansowego. Sprawa jest w sądzie, co blokuje dalsze ruchy. Należy ustalić czy maltańska spółka może podnosić jakieś roszczenia. Dopóki sąd nie orzeknie to inny potencjalny inwestor się nie ujawni. Spór trzeba zakończyć z dbałością o interesy państwa.  

- Do udzielenia wyłączności maltańskiemu operatorowi doszło bez znajomości układu właścicielskiego, struktury kapitału, struktury przeładunków. Nie są znane faktyczne powody jej wstrzymania. Kiedy słyszę spółka okrętowa, żeglugowy operator zarejestrowany na Malcie lub na Cyprze - w tle jawi się kapitał rosyjski…
Marcin Horała: To są spekulacje. Owszem są takie plotki. Przyczyną wstrzymania prywatyzacji były  wątpliwości ministerstwa w 2015. Mariner Capital Limited nie jest ogólnoświatowym, znanym operatorem terminali. Ma zdaje się terminal w Rydze i na Morzu Śródziemnym (MCL ma Terminal Riga, Durres Container Terminal i nabrzeże w  Intermodale Venezia – dop. red.).   

- W społecznym projekcie ustawy o zakazie handlu w niedzielę znalazł się zapis obejmujący tym ograniczeniem terminale i porty morskie. Może on sugerować zablokowanie pracy terminali kontenerowych, co utrudni funkcjonowanie portów morskich…
Marcin Horała: Dochodzą do mnie takie sygnały. I dobrze, że one są. Nie ma tragedii. Ustawa jest na etapie prac w parlamencie. Jestem przekonany, że w tym punkcie ustawa zostanie skorygowana. Porty to nie hipermarkety.