Obajtek: PKOl to nie własność tej niezorganizowanej bandy » „Dowiedziałem się, że Orlen wypowiedział finansowanie Polskiemu Komitetowi Olimpijskiemu. Przeprasza... Banach i Magott ostro do prezydent Gdańska. Interpelacja jak z PiS » W Gdańsku doszło właśnie do sytuacji bez precedensu. Dwie radne związane ze środowiskami lewicowymi,... Sesja czytania uczestniczącego w Bibliotece Manhattan » W gdańskiej Bibliotece Manhattan w ramach miesiąca użytkowników komunikacji alternatywnej i wspomaga... Andrzej... » Poznaliśmy się na jednej z Warszawskich Pieszych Pielgrzymek na Jasną Górę. On student lubelskiego K... Nie żyje Andrzej Kołakowski. Prezydent: "Wierny zasadom" » „Bardzo smutna wiadomość. Na Wieczną Wartę odszedł Andrzej Kołakowski - bard Niepodległości, pedagog... W Sopocie pożegnanie Barbary Szczepuły » Na cmentarzu w Sopocie licznie i nader ciepło pożegnano red.Barbarę Szczepułę (82l.). Dziennikarkę w... Smoliński o deklaracji prezydenta: Racja stanu » „Deklaracja prezydenta Karola Nawrockiego ws. sędziów jest absolutnie zgodna z polską racją stanu i ... Kolesiostwo wraca. Były wojewoda z PO buduje elektrownię atomową » Donald Tusk zapowiadał „brutalną reakcję” na każdą próbę kolesiostwa i nepotyzmu. Dziś pojawił się n... Pogrzeb Żołnierza Wyklętego śp. Stanisława Szafranka » 18 października odbędzie się uroczysty pogrzeb śp. Stanisława Szafranka, żołnierza ZWZ-AK oraz WiN, ... Holland House Residence Gdańsk — kameralny adres na Długim Targu. Hanz... » Są hotele, które „robią robotę”, i takie, które dodatkowo opowiadają historię miejsca. Holland House...
Grzegorz Ksepko: interes suwerennej Polski jest najważniejszy
poniedziałek, 06 października 2025 18:39
Grzegorz Ksepko: interes suwerennej Polski jest najważniejszy
Wybrzeże24 (W24): - Jako szef Instytutu Spraw Gospodarczych im.
Najlepsze
sobota, 13 września 2025 06:16
Najlepsze
Na kortach Sopockiego Klubu Tenisowego zakończył się Ogólnopolski
Terminarz PKO Ekstraklasy 2024/2025
czwartek, 06 czerwca 2024 13:56
Terminarz PKO Ekstraklasy 2024/2025
Inauguracja nowego sezonu PKO Ekstraklasy odbędzie się w piątek 19

Galeria Sztuki Gdańskiej

Staszek
czwartek, 25 września 2025 11:03
Staszek
Był człowiekiem słowa – i to słowa używanego w sposób

Sport w szkole

Rozdano medale w wioślarstwie halowym
sobota, 30 marca 2024 16:46
Rozdano medale w wioślarstwie halowym
22 marca w hali sportowej Szkoły Podstawowej 94 po raz kolejny

"Gdańska" w antrakcie

Żeglarz
piątek, 02 maja 2025 08:00
Żeglarz
Kapitan Nut odważny, romantyczny, bez skazy, poświęcił swoje
Powstaniec z Gdyni
piątek, 05 stycznia 2024 16:35
Powstaniec z Gdyni
„Powstaniec 1863”- to długo oczekiwany film o wielkim bohaterze

Muzeum Stutthof w Sztutowie

2076 dni obozu pod Gdańskiem
piątek, 16 września 2022 18:15
2076 dni obozu pod Gdańskiem
Obóz koncentracyjny Stutthof wyzwoliły wojska III Frontu

Foto "Kwiatki"

Zimowe oblicza Trójmiasta
sobota, 13 lutego 2021 11:08
Zimowe oblicza Trójmiasta
Zimowe oblicze Trójmiasta w obiektywie Roberta
Bohaterski, niemiecki ksiądz upamiętniony w Żarnowcu
czwartek, 18 września 2025 17:09
Bohaterski, niemiecki ksiądz upamiętniony w Żarnowcu
Kompleks klasztorno-kościelny w Żarnowcu to perła północnych
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
poniedziałek, 10 kwietnia 2017 18:04
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
Fundacja „Mater Dei”, ta sama dzięki której w dużej mierze

Dlaczego nie głosuję na Tuska

środa, 04 października 2023 12:35
Już dni dzielą nas od kolejnych wyborów. Niektórzy twierdzą, że

Zaskakujący Stanisław Przybyszewski

Ocena użytkowników: / 25
SłabyŚwietny 
piątek, 30 lipca 2021 13:04

Sensacyjne odkrycie trzech małych modernistycznych obrazków w stylu Jana Stanisławskiego uważam za wielką rewelację ostatnich dni na rynku antykwarycznym Wybrzeża. Autorem tych trzech niepozornych pejzaży jest ponad wszelką wątpliwość polski dramaturg, odsądzany od czci i wiary, mocno oceniany przez krytykę jako: alkoholik, narkoman, seksoman, kabotyn, wielka postać polskiej kultury – Stanisław Przybyszewski.


Na ich ślad natrafiłem zupełnie przypadkowo. Wisiały w mało atrakcyjnym miejscu galerii wypełnionej wielkimi obrazami znanych polskich malarzy. Trudne do zauważenia, wisiały wśród znakomitości polskiej sztuki malarstwa nowoczesnego. Będąc wielkim zwolennikiem modernistycznego polskiego malarstwa pejzażowego myślałem, że są to dzieła Jana Stanisławskiego, dopiero właściciel galerii naprowadził mnie na właściwy trop.

alt


Nie dowierzałem własnym oczom, prawdę mówiąc nie przypuszczałem, że Przybyszewski malował, ale jako wybitna postać polskiej sztuki mogło i tak być. Przecież Przybyszewski wywarł duży wpływ na berliński ruch modernistyczny i samego Strindberga. Pisał sugestywne teksty o kulcie sztuki jako jedynego absolutu. Był skandalistą i tworzył wokół siebie atmosferę legendarnej postaci europejskiej sztuki. Zaprzyjaźniony z Edwardem Munchem, dążył do zainicjowania polskiego ekspresjonizmu. W 1920 roku pojawił się w Gdańsku gdzie do 1924 roku przepracował w Polskich Kolejach Państwowych jako tłumacz, a w dwa lata później uczestniczył w powołaniu do życia Gimnazjum Polskiego w Wolnym Mieście Gdańsku. Okazał się wielkim patriotą, chętnie manifestował w Gdańsku swoją przynależność do polskiego środowiska.

alt


Należy przypuszczać, że pejzaże zostały namalowane jeszcze przed pierwszą wojną światową. Może nie reprezentują najwyższej wartości artystycznej, ale namalował je geniusz. Malarska twórczość Stanisława Przybyszewskiego jest bardzo mało znana. Tym bardziej odnalezienie jego trzech pejzaży aspiruje do wydarzenia i stanowi wielką rzadkość.

alt

Edvard Munch, Stanisław Przybyszewski, 1895, Munch Museum Oslo


W 1973 roku Warszawska Desa zgłosiła do zakupu Muzeum Literatury w Warszawie modernistyczny pejzaż olejny sygnowany St. Przybyszewski. W jednym z prywatnych opracowań prof. Andrzeja Ryszkiewicza historyka sztuki, zmarłego w 2005 roku, przeczytałem o znanych mu kilku pracach Stanisława Przybyszewskiego. Skądinąd wiadomo, że w 1932 roku w Gnieźnie odbyła się wystawa prywatnych kolekcji, na której zaprezentowano „Studium głowy” wykonane przez Przybyszewskiego w 1885 roku przedstawiające portret księdza kap. Garczyńskiego.

alt


Powracając do gdańskich pejzaży. Wszystkie trzy przedstawiają typowo polski krajobraz, zabudowania wiejskie, na odwrocie jednego z nich jest olejny szkic drzew widzianych w nocy. Obrazy posiadają sygnaturę, przez fachowców określaną jako leżącą w warstwie farby, a więc sygnowane w czasie malowania obrazów. Można przypuszczać, że pejzaże namalowane zostały przez osobę zawodowo nie związaną z malarstwem. Ich prowieniencja nie budzi żadnych podejrzeń autentyczności. Dotarłem do jednej z ekspertyz prof. Andrzeja Ryszkiewicza, który w latach 70. XX wieku widział obrazy Stanisława Przybyszewskiego i potwierdza stawianą charakterystycznie przez autora sygnaturę. Uważam zatem, że obrazy odkrywają prawie nieznane zainteresowania polskiego dramaturga. Jednocześnie jednak nie przedstawiają wyjątkowej wartości artystycznej, ale odkrycie ich autorstwa wskazuje na wielką sensację bowiem nie ich artystyczna wartość w tym wypadku jest najważniejsza, ale autor.

Stanisław Seyfried


Inne artykuły związane z:
 

Dodaj komentarz


Kod antysapmowy
Odśwież