Likwidator Radia Gdańsk z wierchuszką KO na marszu w Warszawie » Zamiast “czystej wody” jest gęsty szlam w Radiu Gdańsk. W niedzielę, 25 maja, w Warszawie odbyły się... Kim naprawdę jest Karol Nawrocki? Co mówią o nim ludzie z Gdańska, byl... » „To jest po prostu człowiek, który swoją pracowitością wspiął się na poszczególne stanowiska, ale za... Apel do rodaków przed drugą turą wyborów prezydenckich » My, uczestnicy Konferencji Formacji Niepodległościowej, 24. organizacji działaczy opozycji antykomun... Janusz Szewczak: Nawrocki szansą Konfederacji - albo szparagi u kancle... » Karol Nawrocki ma własny obraz i wizje rozwoju Polski, Polski, która ma ambicje, aspirację, która in... Odezwa Obywatelskiego Komitetu Poparcia dr. Karola Nawrockiego w wybor... » Odezwa Obywatelskiego Komitetu Poparcia dr. Karola Nawrockiego w wyborach prezydenckich – przed II t... Prof. Piotr Czauderna: Dlaczego Karol Nawrocki? » Za niecały tydzień będziemy głosować w wyborach nowego prezydenta Polski, być może w najważniejszych... Gdańszczanie za Nawrockim. Grzegorz Berendt: Polegać jak na Zawiszy » Każdy z nas zna tytułowe porównanie. Są ludzie, których jesteśmy pewni; wiemy, że nie zawiodą, dotrz... Gdański park roz(g)rywki - samo(PO)moc miejska » W czerwcu przed gdańskim sądem kolejna rozprawa w procesie Janiny H., teściowej b. prezydenta Gdańsk... "Wywiadówka" programowa gdańskiej tvp: komentowanie... komentatorów i ... » Na kolejnym posiedzeniu spotkała się rada programowa TVP 3 Gdańsk. Jej obradami kierował przewodnicz... Trzaskowski i Nawrocki w II rundzie - upadek Hołowni, klęska "Czarzast... » - Dzisiaj obudziliśmy się w dobrych nastrojach - powiedział dziś rano Karol Nawrocki spotykając się ...
Prof. Piotr Czauderna: Dlaczego Karol Nawrocki?
poniedziałek, 26 maja 2025 07:37
Prof. Piotr Czauderna: Dlaczego Karol Nawrocki?
Za niecały tydzień będziemy głosować w wyborach nowego
Kolejarz Wybrzeża nie wykoleił...
poniedziałek, 05 maja 2025 17:36
Kolejarz Wybrzeża nie wykoleił...
Co prawda po 5 biegach Wybrzeże przegrywało z Kolejarzem w Opolu
Transferowa ofensywa w Lechii trwa
piątek, 21 czerwca 2024 15:31
Transferowa ofensywa w Lechii trwa
Już tylko miesiąc został do inauguracji Ekstraklasy w
Terminarz PKO Ekstraklasy 2024/2025
czwartek, 06 czerwca 2024 13:56
Terminarz PKO Ekstraklasy 2024/2025
Inauguracja nowego sezonu PKO Ekstraklasy odbędzie się w piątek 19

Galeria Sztuki Gdańskiej

Magdalena Heyda-Usarewicz
niedziela, 13 kwietnia 2025 18:00
Magdalena Heyda-Usarewicz
Kiedy pod koniec lat 50. XX w. Magdalena Heyda-Usarewicz, młoda

Sport w szkole

Rozdano medale w wioślarstwie halowym
sobota, 30 marca 2024 16:46
Rozdano medale w wioślarstwie halowym
22 marca w hali sportowej Szkoły Podstawowej 94 po raz kolejny

"Gdańska" w antrakcie

„Rowerzyści” Volkera Schmidta
niedziela, 16 lutego 2025 14:18
„Rowerzyści” Volkera Schmidta
Dziwne uczucie niedosytu, znaku zapytania i bezradności towarzyszy
Powstaniec z Gdyni
piątek, 05 stycznia 2024 16:35
Powstaniec z Gdyni
„Powstaniec 1863”- to długo oczekiwany film o wielkim bohaterze

Muzeum Stutthof w Sztutowie

2076 dni obozu pod Gdańskiem
piątek, 16 września 2022 18:15
2076 dni obozu pod Gdańskiem
Obóz koncentracyjny Stutthof wyzwoliły wojska III Frontu

Foto "Kwiatki"

Zimowe oblicza Trójmiasta
sobota, 13 lutego 2021 11:08
Zimowe oblicza Trójmiasta
Zimowe oblicze Trójmiasta w obiektywie Roberta
Zapomniany cmentarz, tajemnicze zgony pacjentów
sobota, 28 grudnia 2024 17:15
Zapomniany cmentarz, tajemnicze zgony pacjentów
Spacerując lasami okalającymi Wejherowo, w okolicy ulicy Jana III
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
poniedziałek, 10 kwietnia 2017 18:04
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
Fundacja „Mater Dei”, ta sama dzięki której w dużej mierze

Dlaczego nie głosuję na Tuska

środa, 04 października 2023 12:35
Już dni dzielą nas od kolejnych wyborów. Niektórzy twierdzą, że

„Burżuazyjna ideologia koloryzmu” - Weekend ze „szkołą sopocką”

Ocena użytkowników: / 31
SłabyŚwietny 
poniedziałek, 08 czerwca 2015 14:33

Już od poniedziałku w sopockim klubie „Sfinks 700”, będzie można zobaczyć olejny szkic Aleksandra Kobzdeja do obrazu „Podaj cegłę”, namalowany w 1949 r.. Sam obraz posiada w swoich zbiorach Muzeum Narodowe we Wrocławiu, ale szkic tego sztandarowego dzieła socrealizmu, prezentuje się równie dobrze, a może nawet lepiej, bowiem został namalowany jeszcze swobodniej.



Obrazy autorstwa Aleksandra Kobzdeja „Podaj cegłę” i Stanisława Michałowskiego  „Zwózka buraków”, przedstawicieli szkoły sopockiej, w 1950 roku otrzymały ex aequo III nagrodę na I Ogólnopolskiej Wystawie Plastyki w Warszawie. Wystawa była częścią III Festiwalu Plastyki w Sopocie odbywającego się od 18 kwietnia do 10 października. Trzynaście wystaw złożyło się na jej program, od wystawy grafik Goi po malarstwo Piotra Michałowskiego.  


Tak się złożyło, że słowo wstępne do katalogu festiwalu w części OWP napisał Aleksander Kobzdej,  który tak zakończył swój tekst: „(…) Rozmaitość podejścia do tematu pokazuje jak bardzo różnymi drogami podchodzą plastycy polscy do socjalistycznego realizmu. Nowa tematyka, nowa treść w konsekwencji powoduje walkę o nową formę, która ściśle i nierozerwalnie z nią się wiąże. Wystawa jest początkiem walki o znalezienie właściwej nowej formy, dla ideowej treści socjalistycznego realizmu (…)”. Wystawie towarzyszył Zjazd ZG ZPAP. Ówczesny przewodniczący związku Juliusz Krajewski sprawę wprowadzania nowych idei do polskiej sztuki widział już nieco ostrzej: ”( …) I Ogólnopolska Wystawa Plastyki jest zamknięciem okresu oddziaływania na naszą sztukę burżuazyjnych ideologii koloryzmu i modernizmu . W wyniku ostrej walki z tymi formalizmami został ujawniony ich reakcyjny charakter, wrogi człowiekowi, wrogi pokojowemu dążeniu do socjalizmu, wrogi wszelkiej radości życia. Wystawa jest pierwszym krokiem w kierunku realistycznego odtworzenia człowieka, i mimo wielu błędów, da silną podstawę do dalszej pracy, pozwoli na przedyskutowanie metod pracy, umożliwi planowe doskonalenie swojej sztuki plastykom (…)”.


alt

Pierwsza strona katalogu. Projekt autorstwa prof. Jacka Zdybla


Dyskusja wśród elit partyjnych, krytyków sztuki jak i samych artystów prowadzona była w sposób tendencyjny, ale fachowy. Świetnie oddaje to w swojej książce „Malarstwo gdańskie 1945-1959 - ludzie, słowa i obrazy" Elżbieta Kal. Praca ta obok książki Zofii Watrak „Wybory i przemilczenia. Od szkoły sopockiej do nowej szkoły gdańskiej" stanowi najpoważniejszą analizę sopockiego malarstwa. Dziś w 70-tą rocznicę powstania  „szkoły sopockiej” doczekaliśmy się kolejnych dwóch wystaw prezentujących obrazy, atmosferę i  klimat  tamtego okresu. Szeroko już o nich pisaliśmy. Przypomnę tylko, że wystawy odbędą się - pierwsza w Willi Bergera; „Love Me Or Leave Me”. Od 13 czerwca prezentowany będzie pokaz multimedialny, a od 15 czerwca w klubie „Sfinks 700” „Szkoła Sopocka - między sztuką a polityką” - pokaz obrazów namalowanych w latach  1945-1959. Wystawy potrwają tylko do 18 czerwca, ale towarzyszyć  będzie im katalog, który w sposób interesujący i niezwykle ciekawy przeniesie nas do Sopotu sztuki lat czterdziestych i pięćdziesiątych.  


Bardzo trafną analizę tych trudnych lat dla sztuki polskiej dał prof. Paweł Banaś właśnie w recenzji książki Elżbiety Kal. „(…) (Szkoła Sopocka) komentowana do znudzenia z pozycji socrealistycznej doktryny lecz także podziwiana z racji późniejszej metamorfozy okresu Piotra Potworowskiego była często przedmiotem powierzchownych, tendencyjnych, jednostronnych, a także zwyczajnie głupich interpretacji, płaskich dowcipów, niewybrednego szyderstwa i lekceważenia. Jednym słowem była „łatwa ofiarą”, co nie ułatwiało rzetelnego rozeznania jej zasług, odmienności i oczywistych mankamentów (…)”.  Sama zaś Elżbieta Kal w swojej pracy tak oddaje moment najbardziej  interesujący nas  przeciętnych czytelników i tylko nieco zorientowanych w temacie. „(…) Porębski (Mieczysław - historyk sztuki - dop. red.) stawiał wnioski zbieżne z tezami Sokorskiego, ale zniuansowane, np. wobec użycia terminu szkoła sopocka przez Blumównę (Helena - historyk sztuki - dop. red.) w sensie nobilitującym, przez Sokorskiego pejoratywnym (…)”.


alt

Aleksander Kobzdej, Szkic do obrazu „Podaj cegłę”, 1949, olej, płótno, 50 x 60 cm wł. prywatna, obecnie w ofercie Sopockiego Domu Aukcyjnego


Jak widzimy różnice zdań  na temat oceny tamtego malarstwa  już wtedy były wyraźne, a co dopiero dzisiaj. Przez wiele lat krytyka toczyła spory. Prawda zapewne tak jak zwykle leży gdzieś pośrodku, ale warto swoje odczucia skonfrontować z rzeczywistością. Do czego gorąco namawiam. Zapowiada się zatem niezmiernie ciekawy sopocki weekend ze sztuką o której nie pamiętamy, której często się wstydzimy, a która może stanowić pewien znak rozpoznawczy naszych wybrzeżowych malarskich osiągnięć na przestrzeni ostatnich 70 lat.

Stanisław Seyfried

http://galeria-essey.pl


Inne artykuły związane z:
 

Dodaj komentarz


Kod antysapmowy
Odśwież