Stanowisko RDLP w Gdańsku w sprawie ustanowienia planu ochrony dla Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego

Stanowisko Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Gdańsku wobec uchwały o zaskarżeniu do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody Pomorskiego o nieważności uchwały w sprawie ustanowienia planu ochrony dla Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.

Marszałek Województwa Pomorskiego, w komunikacie, wydanym w związku z zaakceptowaną przez Zarząd Województwa Pomorskiego, uchwałą o zaskarżeniu do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody Pomorskiego o nieważności uchwały w sprawie ustanowienia planu ochrony dla Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, stara się ukryć własne błędy, zaniedbania i zaniechania, które doprowadziły do obecnej sytuacji i możliwego zmarnowania wysiłku wielu osób i środowisk, które uczestniczyły w opracowaniu planu, a także środków publicznych przeznaczonych na ten cel.

Plany urządzenia lasu dla nadleśnictw opracowywane są na okresy 10 – letnie i wraz z upływem tego czasu ekspirują. Nie podlegają więc aktualizacji, o której napisano w komunikacie. W okresie ostatnich dwóch lat obowiązywania takiego planu opracowuje się nowy plan. Zajmują się tym niezależne firmy, wyłonione w otwartej procedurze przetargowej. To ich pracownicy dokonują dokładnej lustracji wszystkich lasów, pomiarów, obliczeń i w oparciu o nie oraz obowiązujące przepisy, zasady i instrukcje, ustalają rozmiar zadań i zakres prac na kolejne 10 – lecie w urządzanym nadleśnictwie. Tak więc to nie Lasy Państwowe opracowują nowy plan. Dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych jedynie inicjuje prace, przeprowadza postępowanie przetargowe, zawiera stosowne umowy wykonawcze, organizuje współpracę między wykonawcą planu, a urządzanym nadleśnictwem, nadzoruje i kontroluje prace oraz dokonuje odbioru wykonanych prac i planu.

Obecnie trwają prace przygotowawcze do rozpoczęcia procedury przetargowej mającej wyłonić wykonawcę prac urządzeniowych. Forum, na którym wszyscy zainteresowani, także samorządy, mogli złożyć swoje wnioski do planu, które zostałyby uwzględnione w protokole z posiedzenia tej komisji i byłyby wykorzystane do opracowania wytycznych do planu, była komisja założeń planu. Niestety, Pan Marszałek nie skorzystał z takiej możliwości.

Każdy opracowany plan urządzenia lasu podlega zatwierdzeniu przez ministra właściwego do spraw środowiska. Aktualnie obowiązujący plan dla Nadleśnictwa Gdańsk, którego lasy znajdują się w granicach Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, został opracowany w okresie rządów PO – PSL i został zatwierdzony przez, reprezentującego ten rząd, ministra.

Sugerowanie więc, że uchylenie przez Wojewodę Pomorskiego planu ochrony może oznaczać dalsze, niekontrolowane wycinki i wyniszczenie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, jest nadużyciem.

Pan Marszałek przecenia także możliwy wpływ planu ochrony Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego na gospodarkę leśną prowadzoną przez Nadleśnictwo Gdańsk. Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody, park krajobrazowy obejmuje obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju. Grunty rolne i leśne oraz inne nieruchomości znajdujące się w granicach parku krajobrazowego pozostawia się w gospodarczym wykorzystaniu. Ustawodawca jasno więc wskazał, że ochrona wszelkich wartości i walorów parku nie może ograniczać warunków do zrównoważonego rozwoju, zakazał wręcz ograniczania lub wyłączania gospodarki rolnej i leśnej oraz użytkowania nieruchomości. Mówiąc wprost: park krajobrazowy to nie park narodowy, czy też rezerwat, gdzie funkcja ochronna jest nadrzędna w stosunku do innych.

Logiczną konsekwencją przytoczonych wyżej zapisów, są kolejne, zawarte w ustawie o ochronie przyrody, a dotyczące parków krajobrazowych: projekty studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, planów zagospodarowania przestrzennego województw oraz planów zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej w części dotyczącej parku krajobrazowego i jego otuliny, wymagają uzgodnienia z właściwym miejscowo regionalnym dyrektorem ochrony środowiska w zakresie ustaleń tych planów, mogących mieć negatywny wpływ na ochronę przyrody parku krajobrazowego. Nie wymieniono planów urządzenia lasu. Tak więc wszelkie zapisy w planie ochrony Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego ograniczające lub wyłączające gospodarkę leśną, podobnie zresztą, jak w przypadku ograniczeń na gruntach rolnych, nie będą skuteczne. Plan ochrony Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego nie byłby wcale, jak to napisał Pan Marszałek, „odpowiednim narzędziem do dialogu z Lasami Państwowymi w zakresie prowadzenia gospodarki leśnej w płucach Trójmiasta”.

Na marginesie sprawy, wypada wyrazić żal, że Pan Marszałek równie mocno, jak w ochronę lasów państwowych wokół Trójmiasta, nie angażuje się w ochronę lasów innych form własności, głównie prywatnych, łatwo zgadzając się na ich przekształcanie na tereny zabudowy mieszkaniowej, usługowej czy rekreacyjnej.

Odnosząc się do sprawy audytu krajobrazowego, należy podkreślić, że Sejmik Województwa Pomorskiego zmarnował tyle czasu na jego nieuchwalenie, a bez tego ważnego dokumentu, podjął uchwały o przystąpieniu do opracowania planów ochrony poszczególnych parków. Jak wynika z uzasadnienia rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody Pomorskiego, Pan Wojewoda wezwał Sejmik Województwa Pomorskiego do uchwalenia audytu krajobrazowego w terminie trzech lat od dnia otrzymania wezwania, a nastąpiło to 5 marca 2019 roku. Rok i osiem miesięcy później, 26 listopada 2020 roku Marszałek Województwa Pomorskiego zwrócił się do Wojewody Pomorskiego o przedłużenie tego terminu do 5 marca 2023 roku, na co Pan Wojewoda wyraził zgodę. Pismem z 28 września 2022 roku, Pan Marszałek ponownie poprosił o przedłużenie terminu uchwały krajobrazowej, tym razem do 5 września 2024 roku.

Powstaje pytanie, czy wobec braku audytu krajobrazowego, którego ustalenia są, zgodnie z zapisami ustawy o ochronie przyrody, obligatoryjnymi elementami planu i stanowią podstawę do wykonania wielu działań przy opracowywaniu planu, należało przystępować do opracowywania planów ochrony parków krajobrazowych, czy nie trzeba było skoncentrować się na pracach nad audytem.

źródło gdansk.lasy.gov.pl