Ankieta w PSL - dalej od Hołowni? » Władze PSL rozesłały do wszystkich członków partii ankietę zawierająca kilkadziesiąt pytań dotyczący... Prezes Trybunału Konstytucyjnego oskarża rządzących o zamach stanu! Sk... » Prezes Trybunału Konstytucyjnego Bogdan Święczkowski na konferencji prasowej poinformował o tym, że ... Przywitać von der Leyen w Gdańsku - Solidarność zaprasza » 7 lutego w godz. 11-15 przed wejściem do ECS w Gdańsku NSZZ „Solidarność” organizuje protest przeciw... Most Siennicki naruszy przyczółki gdańskiej władzy? » Radni gdańskiej opozycji z Prawa i Sprawiedliwości skierowali doniesienie do Prokuratury Okręgowej w... Azyl gdańskiej władzy - parkowanie w centrum za friko » Blisko 7 godzin debatowali radni Gdańska i przedstawiciele miejskiej administracji podczas ostatniej... Zmarł Longin Mażewski » Nie żyje Longin Mażewski (68.l), w latach 1994-98 wiceprezydent Gdańska ds. finansowych w zarządzie ... Kotula z premedytacją kłamała o swoim wykształceniu? Informacje do Kan... » "Ministra" Katarzyna Kotula (Lewica) tłumaczy się, że poprawiła już błędne informacje na temat tytuł... List otwarty do radnych: dziś ul. Kaczyńskiego, jutro Adamowicza » Szanowni Państwo, Radni Miasta Gdańska,zwracam się do Państwa w związku z trwającymi od 10.01.2025 k... W Brukseli Jaki dewastuje politykę Tuska » W Parlamencie Europejskim trwa burzliwa debata po prezentacji programu polskiej prezydencji w Unii E... 85. rocznica zbrodni pomorskiej » Leśna przecinka prowadząca do tego miejsca zawsze wywołuje podobne wrażenie: ponury, złowrogi, ciemn...
Reklama
Azyl gdańskiej władzy - parkowanie w centrum za friko
sobota, 01 lutego 2025 09:34
Azyl gdańskiej władzy - parkowanie w centrum za friko
Blisko 7 godzin debatowali radni Gdańska i przedstawiciele miejskiej
Nowy Rok z futbolem - po raz 46. na AWFiS
środa, 01 stycznia 2025 19:21
Nowy Rok z futbolem - po raz 46. na AWFiS
Po raz 46. pracownicy oliwskiej Akademii Wychowania Fizycznego i
Transferowa ofensywa w Lechii trwa
piątek, 21 czerwca 2024 15:31
Transferowa ofensywa w Lechii trwa
Już tylko miesiąc został do inauguracji Ekstraklasy w
Terminarz PKO Ekstraklasy 2024/2025
czwartek, 06 czerwca 2024 13:56
Terminarz PKO Ekstraklasy 2024/2025
Inauguracja nowego sezonu PKO Ekstraklasy odbędzie się w piątek 19

Galeria Sztuki Gdańskiej

Gdańscy malarze w okowach NSDAP
sobota, 09 listopada 2024 19:13
Gdańscy malarze w okowach NSDAP
Jednym tchem mogę wymienić przynajmniej kilku malarzy XIX-wiecznego

Sport w szkole

Rozdano medale w wioślarstwie halowym
sobota, 30 marca 2024 16:46
Rozdano medale w wioślarstwie halowym
22 marca w hali sportowej Szkoły Podstawowej 94 po raz kolejny

"Gdańska" w antrakcie

Charlie zmienia się w kurczaka
środa, 05 czerwca 2024 13:24
Charlie zmienia się w kurczaka
Od niedawna w Polsce uczniowie nie muszą odrabiać prac domowych.
Powstaniec z Gdyni
piątek, 05 stycznia 2024 16:35
Powstaniec z Gdyni
„Powstaniec 1863”- to długo oczekiwany film o wielkim bohaterze

Muzeum Stutthof w Sztutowie

2076 dni obozu pod Gdańskiem
piątek, 16 września 2022 18:15
2076 dni obozu pod Gdańskiem
Obóz koncentracyjny Stutthof wyzwoliły wojska III Frontu

Foto "Kwiatki"

Zimowe oblicza Trójmiasta
sobota, 13 lutego 2021 11:08
Zimowe oblicza Trójmiasta
Zimowe oblicze Trójmiasta w obiektywie Roberta
Zapomniany cmentarz, tajemnicze zgony pacjentów
sobota, 28 grudnia 2024 17:15
Zapomniany cmentarz, tajemnicze zgony pacjentów
Spacerując lasami okalającymi Wejherowo, w okolicy ulicy Jana III
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
poniedziałek, 10 kwietnia 2017 18:04
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
Fundacja „Mater Dei”, ta sama dzięki której w dużej mierze

Dlaczego nie głosuję na Tuska

środa, 04 października 2023 12:35
Już dni dzielą nas od kolejnych wyborów. Niektórzy twierdzą, że

Obelisk „Gryfowców” odsłonięto w Stężycy

Ocena użytkowników: / 11
SłabyŚwietny 
wtorek, 09 maja 2023 17:50

3 maja w święto Konstytucji 3 maja i Matki Boskiej Królowej Polski w Stężycy odsłonięto obelisk ku czci założycieli Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Kaszubski”/„Gryf Pomorski”. Z ówczesnej stężyckiej parafii wywodzili się założyciele Gryfa w grudniu 1939 roku.


Uroczystość poprzedziła msza św. odprawiona w intencji Ojczyzny w miejscowym kościele parafialnym. Proboszcz ks. kanonik Bogdan Lipski odprawił ją w asyście licznych pocztów sztandarowych, Kaszubów w regionalnych strojach i delegacji okolicznych samorządów. Jednym z inicjatorów umieszczenia pamiątkowego kamienia w centrum tej aktywnej i ambitnej wsi był Roman Dambek, radny Sejmiku Województwa Pomorskiego oraz wójt gminy Stężyca Tomasz Brzoskowski.


Jak każe tradycja i wskazania ideowe „Gryfa”, oparte na religii katolickiej, po mszy odbył się przemarsz ulicami Stężycy i nabożeństwo majowe.


Uroczystość zakończyła się przyjacielskim spotkaniem w Gminnej Bibliotece Publicznej w Stężycy. O oprawę i zastawienie stołów zadbało Koło Gospodyń Wiejskich ze Stężycy.

alt


alt


Przypomnimy, że w 1939 r., po klęsce wrześniowej, w trakcie popełniania przez okupanta niemieckiego Zbrodni Pomorskiej, rósł duch oporu. Z inicjatywy por. Józefa Dambka, nauczyciela i kierownika jednej z sieci dywersji pozafrontowej (przeszkolonego do działalności konspiracyjnej na wypadek zajęcia Pomorza przez Niemcy), Kaszubi, związani głównie ze Stronnictwem Narodowym 24 grudnia 1939 r. we wsi Czarlino (gmina Sulęczyno) powołali cywilno–wojskową Tajną Organizację Wojskową „Gryf Kaszubski”. Jej statut został przyjęty wiosną 1940 r. Narodowa Demokracja była na Pomorzu szczególnie silna (z ponad 50 proc. poparciem w powiecie morskim i kościerskim – wybory w 1928 r.), podobnie jak w Poznańskiem, na części Mazowsza(w tym Warszawa) i Podlasia (powiaty Łomża, Bielsk Podlaski).


Założycielami „Gryfa Kaszubskiego” oprócz por. Dambka byli: Klemens Bronk z Czarlina – gminny przewodniczący Stronnictwa Narodowego, Bronisław Brunka ze Stężyckiej Huty – do wybuchu wojny wójt, Józef i Jan Gierszewscy (ojciec i syn) – rolnicy z Czarlina, w których gospodarstwie miało miejsce powołanie „Gryfa Kaszubskiego” w celu wyzwolenia Ojczyzny i obrony Kościoła Świętego. To ich nazwiska wykuto w obelisku.


Obok założycieli organizacji na szczególną uwagę zasługuje postać ks. Józefa Wryczy, ps. „Rawycz”, „Delta”, „Śmiały”, działacza niepodległościowego, bohatera narodowego, kapelana armii gen. Hallera, w stopniu podpułkownika, weterana wojny polsko–bolszewickiej, przedwojennego przeciwnika sanacji. To on objął cywilną funkcję prezesa Rady Naczelnej Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”. Drugim prezesem był por. Dambek.


Podczas nocnej odprawy 7 lipca 1941 r. w Czarnej Dąbrowie przemianowano nazwę „Gryf Kaszubski” na „Gryf Pomorski” (w gospodarstwie Bolesława Żmudy-Trzebiatowskiego, uczestniczyli ks. Józef Wrycza, Józef Dambek, Leon Kulas, Klemens Bronk, Rudolf Bronk, Bronisław Brunka, Jan Gierszewski, Franciszek Borzyszkowski, Józef Kulas, Anastazy Witkowski i Juliusz Koszałka). Komendantami wojskowymi byli Bolesław Formela (ps. „Romiński”), Juliusz Koszałka (ps. „Jeremi”), Józef Gierszewski (ps. „Ryś”, „Szulc”, „Gozdawa”) i Grzegorz Wojewski (ps. „Ferrum”) i por. Augustyn Westphal.


Rota przysięgi Gryfowców:
„Przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu w Trójcy Świętej Jedynemu i Najświętszej Maryi Pannie Królowej Polski, że pod rozkazami wyznaczonych mi dowódców rozpocznę walkę dla oswobodzenia Ojczyzny i Kościoła katolickiego”.


Zgodnie z deklaracją ideową „Gryf Pomorski” był organizacją apolityczną, stawiającą sobie za cel nadrzędny wyzwolenie kraju. Liczył kilkanaście tysięcy zaprzysiężonych członków na całym Pomorzu. A wszystko to na terenie uznawanym przez Niemców nie za obszar okupowany, jak Generalne Gubernatorstwo, lecz na terenie państwa niemieckiego (Pomorze w październiku 1939 r. zostało wcielone do Rzeszy).


„Gryfowców” tępił okupant niemiecki, a po 1945 r. wielu z nich zostało zamordowanych, represjonowanych lub wywiezionych na Wschód.

ASG

Related news items:
Newer news items:
Older news items:
 

Dodaj komentarz


Kod antysapmowy
Odśwież