Krzysztof Dośla: Solidarność, rozwaga, kompetencja, siła w dialogu » Z Krzysztofem Doślą, przewodniczącym Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność” rozmawia Artur S.... Gala 14. Wielkiego Maratonu Czytelniczego » W audytorium Europejskiego Centrum Solidarności odbyła się Gala Wielkiego Maratonu Czytelniczego, og... Otwarcie ekspozycji „Nie zmarnujcie niepodległości. Srebra Funduszu Ob... » W Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku otwarto ekspozycję „Nie zmarnujcie niepodległości. Srebra Fund... Płace na gdańską miarę... » Spośród blisko 30 dyrektorów wydziałów i biur w gdańskim urzędzie miejskim aż 9 dodatkowo zarabia w ... Artystyczne drogi absolwentów Liceum Plastycznego » 26 maja miał miejsce wernisaż pod nazwą "Nasze Drogi Artystyczne" jako drugiej wystawy z cyklu Wysta... Daniel Obajtek: Wodór to energia przyszłości » Z Danielem Obajtkiem, prezesem PKN ORLEN, rozmawiał Jarosław Popek (Radio Gdańsk)- Kilka dni temu by... Gdański magistrat obojętny na warunki życia mieszkańców » Do redakcji "Gazety Gdańskiej" zgłosiła się Pani Joanna z prośbą o pomoc w opisaniu i nagłośnieniu s... XV Konwent Morski » W poniedziałek, 22 maja, w Gdańsku odbył się XV Konwent Morski. Wielu ważnych ludzi gospodarki morsk... Radio Gdańsk: „Żeby nie było śladów – sprawa Grzegorza Przemyka. Dekal... » Na antenie Radia Gdańsk od poniedziałku do piątku (22 maja-2 czerwca) o godz. 20:40 emitowane będzie... Głos radnych PiS w sprawie ratowania gdańskiego dziedzictwa zieleni » Radni Prawa i Sprawiedliwości w Radzie Miasta Gdańska i prof. Paweł Witold Burkiewicz przedstawili r...
Reklama
Płace na gdańską miarę...
wtorek, 06 czerwca 2023 12:18
Płace na gdańską miarę...
Spośród blisko 30 dyrektorów wydziałów i biur w gdańskim
Energa z Grupy ORLEN sponsorem AWFiS w Gdańsku
poniedziałek, 05 czerwca 2023 13:52
Energa z Grupy ORLEN sponsorem AWFiS w Gdańsku
Energa z Grupy ORLEN kontynuuje wsparcie pomorskiego sportu. Od
8
piątek, 02 czerwca 2023 18:02
8
EKSTRAKLASA BP
Żenujące pożegnanie z ekstraklasą. Na
Skandal na pożegnanie Lechii z ekstraklasą
sobota, 27 maja 2023 17:40
Skandal na pożegnanie Lechii z ekstraklasą
Kompromitacją zakończył się ostatni mecz Lechii w ekstraklasie.

Galeria Sztuki Gdańskiej

Tłumy na wernisażu wystawy „Dwa Żywioły”
sobota, 20 maja 2023 16:33
Tłumy na wernisażu wystawy „Dwa Żywioły”
Obraz rozbijającej się fali morskiej na skalistym Wybrzeżu Zatoki
Jubileusz MKS „Olimpijczyk” i trenerów
poniedziałek, 29 maja 2023 09:55
Jubileusz MKS „Olimpijczyk” i trenerów
Od trzydziestu lat na siatkarskiej mapie Gdańska, obok takich marek

Muzeum Stutthof w Sztutowie

2076 dni obozu pod Gdańskiem
piątek, 16 września 2022 18:15
2076 dni obozu pod Gdańskiem
Obóz koncentracyjny Stutthof wyzwoliły wojska III Frontu

Foto "Kwiatki"

Zimowe oblicza Trójmiasta
sobota, 13 lutego 2021 11:08
Zimowe oblicza Trójmiasta
Zimowe oblicze Trójmiasta w obiektywie Roberta
Święto kina w Toruniu – Festiwal EnergaCamerimage
środa, 16 listopada 2022 09:02
Święto kina w Toruniu – Festiwal EnergaCamerimage
12 listopada rozpoczął się 30. Międzynarodowy Festiwal Sztuki
Grupa „Odkrywców” z SP nr 10 w Rumi poznaje tajniki nauki
wtorek, 23 maja 2023 13:43
Grupa „Odkrywców” z SP nr 10 w Rumi poznaje tajniki nauki
Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 10 w Rumi biorą udział w VII
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
poniedziałek, 10 kwietnia 2017 18:04
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
Fundacja „Mater Dei”, ta sama dzięki której w dużej mierze

Obelisk „Gryfowców” odsłonięto w Stężycy

Ocena użytkowników: / 11
SłabyŚwietny 
wtorek, 09 maja 2023 17:50

3 maja w święto Konstytucji 3 maja i Matki Boskiej Królowej Polski w Stężycy odsłonięto obelisk ku czci założycieli Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Kaszubski”/„Gryf Pomorski”. Z ówczesnej stężyckiej parafii wywodzili się założyciele Gryfa w grudniu 1939 roku.


Uroczystość poprzedziła msza św. odprawiona w intencji Ojczyzny w miejscowym kościele parafialnym. Proboszcz ks. kanonik Bogdan Lipski odprawił ją w asyście licznych pocztów sztandarowych, Kaszubów w regionalnych strojach i delegacji okolicznych samorządów. Jednym z inicjatorów umieszczenia pamiątkowego kamienia w centrum tej aktywnej i ambitnej wsi był Roman Dambek, radny Sejmiku Województwa Pomorskiego oraz wójt gminy Stężyca Tomasz Brzoskowski.


Jak każe tradycja i wskazania ideowe „Gryfa”, oparte na religii katolickiej, po mszy odbył się przemarsz ulicami Stężycy i nabożeństwo majowe.


Uroczystość zakończyła się przyjacielskim spotkaniem w Gminnej Bibliotece Publicznej w Stężycy. O oprawę i zastawienie stołów zadbało Koło Gospodyń Wiejskich ze Stężycy.

alt


alt


Przypomnimy, że w 1939 r., po klęsce wrześniowej, w trakcie popełniania przez okupanta niemieckiego Zbrodni Pomorskiej, rósł duch oporu. Z inicjatywy por. Józefa Dambka, nauczyciela i kierownika jednej z sieci dywersji pozafrontowej (przeszkolonego do działalności konspiracyjnej na wypadek zajęcia Pomorza przez Niemcy), Kaszubi, związani głównie ze Stronnictwem Narodowym 24 grudnia 1939 r. we wsi Czarlino (gmina Sulęczyno) powołali cywilno–wojskową Tajną Organizację Wojskową „Gryf Kaszubski”. Jej statut został przyjęty wiosną 1940 r. Narodowa Demokracja była na Pomorzu szczególnie silna (z ponad 50 proc. poparciem w powiecie morskim i kościerskim – wybory w 1928 r.), podobnie jak w Poznańskiem, na części Mazowsza(w tym Warszawa) i Podlasia (powiaty Łomża, Bielsk Podlaski).


Założycielami „Gryfa Kaszubskiego” oprócz por. Dambka byli: Klemens Bronk z Czarlina – gminny przewodniczący Stronnictwa Narodowego, Bronisław Brunka ze Stężyckiej Huty – do wybuchu wojny wójt, Józef i Jan Gierszewscy (ojciec i syn) – rolnicy z Czarlina, w których gospodarstwie miało miejsce powołanie „Gryfa Kaszubskiego” w celu wyzwolenia Ojczyzny i obrony Kościoła Świętego. To ich nazwiska wykuto w obelisku.


Obok założycieli organizacji na szczególną uwagę zasługuje postać ks. Józefa Wryczy, ps. „Rawycz”, „Delta”, „Śmiały”, działacza niepodległościowego, bohatera narodowego, kapelana armii gen. Hallera, w stopniu podpułkownika, weterana wojny polsko–bolszewickiej, przedwojennego przeciwnika sanacji. To on objął cywilną funkcję prezesa Rady Naczelnej Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”. Drugim prezesem był por. Dambek.


Podczas nocnej odprawy 7 lipca 1941 r. w Czarnej Dąbrowie przemianowano nazwę „Gryf Kaszubski” na „Gryf Pomorski” (w gospodarstwie Bolesława Żmudy-Trzebiatowskiego, uczestniczyli ks. Józef Wrycza, Józef Dambek, Leon Kulas, Klemens Bronk, Rudolf Bronk, Bronisław Brunka, Jan Gierszewski, Franciszek Borzyszkowski, Józef Kulas, Anastazy Witkowski i Juliusz Koszałka). Komendantami wojskowymi byli Bolesław Formela (ps. „Romiński”), Juliusz Koszałka (ps. „Jeremi”), Józef Gierszewski (ps. „Ryś”, „Szulc”, „Gozdawa”) i Grzegorz Wojewski (ps. „Ferrum”) i por. Augustyn Westphal.


Rota przysięgi Gryfowców:
„Przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu w Trójcy Świętej Jedynemu i Najświętszej Maryi Pannie Królowej Polski, że pod rozkazami wyznaczonych mi dowódców rozpocznę walkę dla oswobodzenia Ojczyzny i Kościoła katolickiego”.


Zgodnie z deklaracją ideową „Gryf Pomorski” był organizacją apolityczną, stawiającą sobie za cel nadrzędny wyzwolenie kraju. Liczył kilkanaście tysięcy zaprzysiężonych członków na całym Pomorzu. A wszystko to na terenie uznawanym przez Niemców nie za obszar okupowany, jak Generalne Gubernatorstwo, lecz na terenie państwa niemieckiego (Pomorze w październiku 1939 r. zostało wcielone do Rzeszy).


„Gryfowców” tępił okupant niemiecki, a po 1945 r. wielu z nich zostało zamordowanych, represjonowanych lub wywiezionych na Wschód.

ASG

Related news items:
Newer news items:
Older news items:
 

Dodaj komentarz


Kod antysapmowy
Odśwież