Apel do rodaków przed drugą turą wyborów prezydenckich » My, uczestnicy Konferencji Formacji Niepodległościowej, 24. organizacji działaczy opozycji antykomun... Janusz Szewczak: Nawrocki szansą Konfederacji - albo szparagi u kancle... » Karol Nawrocki ma własny obraz i wizje rozwoju Polski, Polski, która ma ambicje, aspirację, która in... Odezwa Obywatelskiego Komitetu Poparcia dr. Karola Nawrockiego w wybor... » Odezwa Obywatelskiego Komitetu Poparcia dr. Karola Nawrockiego w wyborach prezydenckich – przed II t... Prof. Piotr Czauderna: Dlaczego Karol Nawrocki? » Za niecały tydzień będziemy głosować w wyborach nowego prezydenta Polski, być może w najważniejszych... Gdańszczanie za Nawrockim. Grzegorz Berendt: Polegać jak na Zawiszy » Każdy z nas zna tytułowe porównanie. Są ludzie, których jesteśmy pewni; wiemy, że nie zawiodą, dotrz... Gdański park roz(g)rywki - samo(PO)moc miejska » W czerwcu przed gdańskim sądem kolejna rozprawa w procesie Janiny H., teściowej b. prezydenta Gdańsk... "Wywiadówka" programowa gdańskiej tvp: komentowanie... komentatorów i ... » Na kolejnym posiedzeniu spotkała się rada programowa TVP 3 Gdańsk. Jej obradami kierował przewodnicz... Trzaskowski i Nawrocki w II rundzie - upadek Hołowni, klęska "Czarzast... » - Dzisiaj obudziliśmy się w dobrych nastrojach - powiedział dziś rano Karol Nawrocki spotykając się ... Nowy sondaż Atlas Intel - Nawrocki 30,3 proc., Trzaskowski 29,5 proc. » Kolejny sondaż pracowni Atlas Intel, czyli ośrodka badawczego, który znany jest z tego, że precyzyjn... Joanna Senyszyn: Wbijam „Czarzastym” szpilki w pośladek » Z prof. Joanną Senyszyn – ekonomistką, dziennikarką, kandydatką na urząd Prezydenta RP, rozmawia Mar...
Prof. Piotr Czauderna: Dlaczego Karol Nawrocki?
poniedziałek, 26 maja 2025 07:37
Prof. Piotr Czauderna: Dlaczego Karol Nawrocki?
Za niecały tydzień będziemy głosować w wyborach nowego
Kolejarz Wybrzeża nie wykoleił...
poniedziałek, 05 maja 2025 17:36
Kolejarz Wybrzeża nie wykoleił...
Co prawda po 5 biegach Wybrzeże przegrywało z Kolejarzem w Opolu
Transferowa ofensywa w Lechii trwa
piątek, 21 czerwca 2024 15:31
Transferowa ofensywa w Lechii trwa
Już tylko miesiąc został do inauguracji Ekstraklasy w
Terminarz PKO Ekstraklasy 2024/2025
czwartek, 06 czerwca 2024 13:56
Terminarz PKO Ekstraklasy 2024/2025
Inauguracja nowego sezonu PKO Ekstraklasy odbędzie się w piątek 19

Galeria Sztuki Gdańskiej

Magdalena Heyda-Usarewicz
niedziela, 13 kwietnia 2025 18:00
Magdalena Heyda-Usarewicz
Kiedy pod koniec lat 50. XX w. Magdalena Heyda-Usarewicz, młoda

Sport w szkole

Rozdano medale w wioślarstwie halowym
sobota, 30 marca 2024 16:46
Rozdano medale w wioślarstwie halowym
22 marca w hali sportowej Szkoły Podstawowej 94 po raz kolejny

"Gdańska" w antrakcie

„Rowerzyści” Volkera Schmidta
niedziela, 16 lutego 2025 14:18
„Rowerzyści” Volkera Schmidta
Dziwne uczucie niedosytu, znaku zapytania i bezradności towarzyszy
Powstaniec z Gdyni
piątek, 05 stycznia 2024 16:35
Powstaniec z Gdyni
„Powstaniec 1863”- to długo oczekiwany film o wielkim bohaterze

Muzeum Stutthof w Sztutowie

2076 dni obozu pod Gdańskiem
piątek, 16 września 2022 18:15
2076 dni obozu pod Gdańskiem
Obóz koncentracyjny Stutthof wyzwoliły wojska III Frontu

Foto "Kwiatki"

Zimowe oblicza Trójmiasta
sobota, 13 lutego 2021 11:08
Zimowe oblicza Trójmiasta
Zimowe oblicze Trójmiasta w obiektywie Roberta
Zapomniany cmentarz, tajemnicze zgony pacjentów
sobota, 28 grudnia 2024 17:15
Zapomniany cmentarz, tajemnicze zgony pacjentów
Spacerując lasami okalającymi Wejherowo, w okolicy ulicy Jana III
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
poniedziałek, 10 kwietnia 2017 18:04
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
Fundacja „Mater Dei”, ta sama dzięki której w dużej mierze

Dlaczego nie głosuję na Tuska

środa, 04 października 2023 12:35
Już dni dzielą nas od kolejnych wyborów. Niektórzy twierdzą, że

Obelisk „Gryfowców” odsłonięto w Stężycy

Ocena użytkowników: / 11
SłabyŚwietny 
wtorek, 09 maja 2023 17:50

3 maja w święto Konstytucji 3 maja i Matki Boskiej Królowej Polski w Stężycy odsłonięto obelisk ku czci założycieli Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Kaszubski”/„Gryf Pomorski”. Z ówczesnej stężyckiej parafii wywodzili się założyciele Gryfa w grudniu 1939 roku.


Uroczystość poprzedziła msza św. odprawiona w intencji Ojczyzny w miejscowym kościele parafialnym. Proboszcz ks. kanonik Bogdan Lipski odprawił ją w asyście licznych pocztów sztandarowych, Kaszubów w regionalnych strojach i delegacji okolicznych samorządów. Jednym z inicjatorów umieszczenia pamiątkowego kamienia w centrum tej aktywnej i ambitnej wsi był Roman Dambek, radny Sejmiku Województwa Pomorskiego oraz wójt gminy Stężyca Tomasz Brzoskowski.


Jak każe tradycja i wskazania ideowe „Gryfa”, oparte na religii katolickiej, po mszy odbył się przemarsz ulicami Stężycy i nabożeństwo majowe.


Uroczystość zakończyła się przyjacielskim spotkaniem w Gminnej Bibliotece Publicznej w Stężycy. O oprawę i zastawienie stołów zadbało Koło Gospodyń Wiejskich ze Stężycy.

alt


alt


Przypomnimy, że w 1939 r., po klęsce wrześniowej, w trakcie popełniania przez okupanta niemieckiego Zbrodni Pomorskiej, rósł duch oporu. Z inicjatywy por. Józefa Dambka, nauczyciela i kierownika jednej z sieci dywersji pozafrontowej (przeszkolonego do działalności konspiracyjnej na wypadek zajęcia Pomorza przez Niemcy), Kaszubi, związani głównie ze Stronnictwem Narodowym 24 grudnia 1939 r. we wsi Czarlino (gmina Sulęczyno) powołali cywilno–wojskową Tajną Organizację Wojskową „Gryf Kaszubski”. Jej statut został przyjęty wiosną 1940 r. Narodowa Demokracja była na Pomorzu szczególnie silna (z ponad 50 proc. poparciem w powiecie morskim i kościerskim – wybory w 1928 r.), podobnie jak w Poznańskiem, na części Mazowsza(w tym Warszawa) i Podlasia (powiaty Łomża, Bielsk Podlaski).


Założycielami „Gryfa Kaszubskiego” oprócz por. Dambka byli: Klemens Bronk z Czarlina – gminny przewodniczący Stronnictwa Narodowego, Bronisław Brunka ze Stężyckiej Huty – do wybuchu wojny wójt, Józef i Jan Gierszewscy (ojciec i syn) – rolnicy z Czarlina, w których gospodarstwie miało miejsce powołanie „Gryfa Kaszubskiego” w celu wyzwolenia Ojczyzny i obrony Kościoła Świętego. To ich nazwiska wykuto w obelisku.


Obok założycieli organizacji na szczególną uwagę zasługuje postać ks. Józefa Wryczy, ps. „Rawycz”, „Delta”, „Śmiały”, działacza niepodległościowego, bohatera narodowego, kapelana armii gen. Hallera, w stopniu podpułkownika, weterana wojny polsko–bolszewickiej, przedwojennego przeciwnika sanacji. To on objął cywilną funkcję prezesa Rady Naczelnej Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”. Drugim prezesem był por. Dambek.


Podczas nocnej odprawy 7 lipca 1941 r. w Czarnej Dąbrowie przemianowano nazwę „Gryf Kaszubski” na „Gryf Pomorski” (w gospodarstwie Bolesława Żmudy-Trzebiatowskiego, uczestniczyli ks. Józef Wrycza, Józef Dambek, Leon Kulas, Klemens Bronk, Rudolf Bronk, Bronisław Brunka, Jan Gierszewski, Franciszek Borzyszkowski, Józef Kulas, Anastazy Witkowski i Juliusz Koszałka). Komendantami wojskowymi byli Bolesław Formela (ps. „Romiński”), Juliusz Koszałka (ps. „Jeremi”), Józef Gierszewski (ps. „Ryś”, „Szulc”, „Gozdawa”) i Grzegorz Wojewski (ps. „Ferrum”) i por. Augustyn Westphal.


Rota przysięgi Gryfowców:
„Przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu w Trójcy Świętej Jedynemu i Najświętszej Maryi Pannie Królowej Polski, że pod rozkazami wyznaczonych mi dowódców rozpocznę walkę dla oswobodzenia Ojczyzny i Kościoła katolickiego”.


Zgodnie z deklaracją ideową „Gryf Pomorski” był organizacją apolityczną, stawiającą sobie za cel nadrzędny wyzwolenie kraju. Liczył kilkanaście tysięcy zaprzysiężonych członków na całym Pomorzu. A wszystko to na terenie uznawanym przez Niemców nie za obszar okupowany, jak Generalne Gubernatorstwo, lecz na terenie państwa niemieckiego (Pomorze w październiku 1939 r. zostało wcielone do Rzeszy).


„Gryfowców” tępił okupant niemiecki, a po 1945 r. wielu z nich zostało zamordowanych, represjonowanych lub wywiezionych na Wschód.

ASG

Related news items:
Newer news items:
Older news items:
 

Dodaj komentarz


Kod antysapmowy
Odśwież