Nota identyfikacyjna Obrońcy Westerplatte wręczona w trakcie porannych uroczystości z okazji 82. rocznicy wybuchu II wojny światowej

1 września 2021 r., podczas porannych uroczystości na Westerplatte Marszałek Sejmu Elżbieta Witek wraz z dyrektorem Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku dr. hab. Grzegorzem Berendtem oraz prezesem Instytutu Pamięci Narodowej dr. Karolem Nawrockim, wręczyli rodzinie poległego Westerplatczyka, st. leg. Ignacego Zatorskiego, notę identyfikacyjną.

Jesienią 2019 r. zespół archeologów z Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku odnalazł szczątki 9. poległych Obrońców Westerplatte. Po ponad 80 latach, dzięki współpracy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie oraz Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, udało się ustalić tożsamość kolejnego już – szóstego poległego żołnierza z Westerplatte. Noty identyfikacyjne pięciu polskich żołnierzy z września 1939 r. zostały wręczone w trakcie ubiegłorocznych obchodów na Westerplatte.

Szczątki starszego legionisty Ignacego Zatorskiego odnaleziono w 2019 r. podczas V etapu badań archeologicznych prowadzonych na Westerplatte przez Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Szczątki podjęto z pojedynczej mogiły oznaczonej w trakcie badań numerem 3. W trakcie badań archeologicznych i antropologicznych stwierdzono, że poległy został wrzucony do jamy grobowej ubrany w mundur (o czym świadczą odnalezione wraz z kośćmi polskie guziki mundurowe). Posiadał też część wyposażenia wojskowego: pas skórzany z ładownicami polskiej produkcji, pojemnik na maskę przeciwgazową Wz.24 RSC, z maską w środku, na lewej nodze wciąż miał but wojskowy ze skórzaną cholewką. Na wysokości bioder zmarłego natrafiono na skupisko polskich monet z okresu II RP, które pierwotnie znajdowały się w kieszeni spodni. Ciało poległego żołnierza wrzucono do prowizorycznej mogiły, nie podejmując starań, by ułożyć je w dole. Układ kości części górnej szkieletu może świadczyć, że tuż po wrzuceniu do dołu zwłoki poległego opierały się plecami o krawędź jamy grobowej, potem zaś górna część jego ciała zsunęła się na prawo, na dno wkopu. Szkielet nosił ślady licznych urazów spowodowanych eksplozją. Lewa kość ramienna uszkodzona była w połowie trzonu, brak kości obu przedramion, kości miednicy i łopatek uszkodzone odłamkami. Czaszka z licznymi uszkodzeniami (również w części twarzowej), liczne obrażenia klatki piersiowej, pleców i jamy brzusznej.

W 2019 r. muzealni archeolodzy poddali szczegółowej analizie zbiór archiwalnych zdjęć przedstawiających rozbitą podczas bombardowania Westerplatte wartownię nr 5. Na kilku zdjęciach, wykonanych przez niemieckich żołnierzy po zakończeniu walk, dostrzeżono zwłoki poległego w wartowni polskiego żołnierza. Zidentyfikowanym na fotografii obrońcą był st. leg. Ignacy Zatorski. Starszy legionista Ignacy Zatorski był najpewniej jednym z dwóch polskich żołnierzy poległych w wartowni nr 5, których zwłoki, według relacji Auricha, odnaleziono 10 września 1939 r. w ruinach wartowni i pochowano w okolicy pobliskiej willi oficerskiej.

Ignacy Zatorski urodził się 25 lipca 1915 r. we wsi Baranów (obecnie Suchedniów, mieszkał w Bugaju gm. Suchedniów, woj. świętokrzyskie). Syn Andrzeja i Marianny z domu Mendakiewicz. Służbę wojskową odbywał w 4. pułku piechoty legionów w Kielcach. Przybył na Westerplatte dn. 30 marca 1939 r. w stopniu starszego legionisty jako celowniczy ckm. Od 17 sierpnia 1939 r. został przypisany do 1. drużyny I plutonu, mającego obsadzać wschodnie placówki systemu obronnego Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte. 31 sierpnia 1939 r. rozkazem dziennym Dowódcy Oddziału Wartowniczego kpt. Franciszka Dąbrowskiego przypisany do obsady wartowni nr 5. Brał udział w odpieraniu pierwszego niemieckiego szturmu na teren Składnicy w ramach obsady placówki Wał kpr. Edmunda Szamlewskiego. Następnie walczył w rejonie wartowni nr 5. Po południu 2. września 1939 roku Zatorski znajdował się w wartowni nr 5, w której zginął w trakcie nalotu Luftwaffe.

Starszy legionista Ignacy Zatorski został odznaczony pośmiertnie Krzyżem Orderu VM, V klasy (w 1945 r.), Rozkazem Personalnym Naczelnego Dowództwa WP Nr 749 z dnia 30. sierpnia 1945 r. za obronę Westerplatte.

źródło muzeum1939.pl