Nowy sondaż Atlas Intel - Nawrocki 30,3 proc., Trzaskowski 29,5 proc. » Kolejny sondaż pracowni Atlas Intel, czyli ośrodka badawczego, który znany jest z tego, że precyzyjn... Joanna Senyszyn: Wbijam „Czarzastym” szpilki w pośladek » Z prof. Joanną Senyszyn – ekonomistką, dziennikarką, kandydatką na urząd Prezydenta RP, rozmawia Mar... Zaryglowali Gdańsk, zaryglują Polskę » Sami nad sobą pieją z zachwytu. Klepią frazesy w przedwyborczych uniesieniach. Głoszą w 21 postulata... Daniel Obajtek w hali BHP » - Przyjeżdżam do Gdańska porozmawiać nie tylko o mojej książce "Obajtek. Jeszcze nie skończyłem". ... "Tony" Mytnik w peletonie Nawrockiego - Nitras po kaszubskich górkach » W grupie osób udzielających poparcie Karolowi Nawrockiemu w wyborach prezydenckich nie brak także po... Pomorzanie za Karolem Nawrockim » Na liście Obywatelskiego Komitetu Poparcia Karola Nawrockiego jest kilkadziesiąt osób z Pomorza. W p... "Tak ta historia wyglądała naprawdę". To trzeba zobaczyć - Nawrocki ca... » - W sprawie Pana Jerzego zrobiłem to, co potrafiłem z ludzkiego odruchu pomocy drugiemu człowiekowi.... Tylko Karol Nawrocki! » Apel Stowarzyszenia "Godność" przed wyborami prezydenckimi.Niebawem, 18 maja 2025 r., odbędą się w n... Wyjątkowa rozmowa z Martą Nawrocką: Nie przejmujemy się hejterami, nie... » „Ludzie dają moc i dodają skrzydeł do dalszej pracy i walkę o lepszą Polskę. Spotykamy się z wspania... Jan Śliwa: 29 m2 kawalerka a sprawa polska » Człowiek ma ograniczoną pojemność pamięci, ma też ograniczone moce przerobowe dla przetwarzania info...
Reklama
Azyl gdańskiej władzy - parkowanie w centrum za friko
sobota, 01 lutego 2025 09:34
Azyl gdańskiej władzy - parkowanie w centrum za friko
Blisko 7 godzin debatowali radni Gdańska i przedstawiciele miejskiej
Kolejarz Wybrzeża nie wykoleił...
poniedziałek, 05 maja 2025 17:36
Kolejarz Wybrzeża nie wykoleił...
Co prawda po 5 biegach Wybrzeże przegrywało z Kolejarzem w Opolu
Transferowa ofensywa w Lechii trwa
piątek, 21 czerwca 2024 15:31
Transferowa ofensywa w Lechii trwa
Już tylko miesiąc został do inauguracji Ekstraklasy w
Terminarz PKO Ekstraklasy 2024/2025
czwartek, 06 czerwca 2024 13:56
Terminarz PKO Ekstraklasy 2024/2025
Inauguracja nowego sezonu PKO Ekstraklasy odbędzie się w piątek 19

Galeria Sztuki Gdańskiej

Magdalena Heyda-Usarewicz
niedziela, 13 kwietnia 2025 18:00
Magdalena Heyda-Usarewicz
Kiedy pod koniec lat 50. XX w. Magdalena Heyda-Usarewicz, młoda

Sport w szkole

Rozdano medale w wioślarstwie halowym
sobota, 30 marca 2024 16:46
Rozdano medale w wioślarstwie halowym
22 marca w hali sportowej Szkoły Podstawowej 94 po raz kolejny

"Gdańska" w antrakcie

„Rowerzyści” Volkera Schmidta
niedziela, 16 lutego 2025 14:18
„Rowerzyści” Volkera Schmidta
Dziwne uczucie niedosytu, znaku zapytania i bezradności towarzyszy
Powstaniec z Gdyni
piątek, 05 stycznia 2024 16:35
Powstaniec z Gdyni
„Powstaniec 1863”- to długo oczekiwany film o wielkim bohaterze

Muzeum Stutthof w Sztutowie

2076 dni obozu pod Gdańskiem
piątek, 16 września 2022 18:15
2076 dni obozu pod Gdańskiem
Obóz koncentracyjny Stutthof wyzwoliły wojska III Frontu

Foto "Kwiatki"

Zimowe oblicza Trójmiasta
sobota, 13 lutego 2021 11:08
Zimowe oblicza Trójmiasta
Zimowe oblicze Trójmiasta w obiektywie Roberta
Zapomniany cmentarz, tajemnicze zgony pacjentów
sobota, 28 grudnia 2024 17:15
Zapomniany cmentarz, tajemnicze zgony pacjentów
Spacerując lasami okalającymi Wejherowo, w okolicy ulicy Jana III
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
poniedziałek, 10 kwietnia 2017 18:04
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
Fundacja „Mater Dei”, ta sama dzięki której w dużej mierze

Dlaczego nie głosuję na Tuska

środa, 04 października 2023 12:35
Już dni dzielą nas od kolejnych wyborów. Niektórzy twierdzą, że

Za murami Bramy Wyżynnej

Ocena użytkowników: / 17
SłabyŚwietny 
wtorek, 18 maja 2021 16:39

Manifestacja wielkości i bogactwa Gdańska w jego codziennym życiu następowała poprzez sztukę i architekturę. W połowie XVII wieku, a więc w czasie największej prosperity, dominacji i potęgi miasta w Europie, port należący do Związku Hanzeatyckiego lśnił przepychem, rozwijał się szybko, a sztuki piękne dominowały ponad miarę.


Oszczędni gdańszczanie uczuleni na piękno, handlujący zbożem, śledziami i innymi towarami pochodzącymi z terenów całej Polski również w dziełach sztuki dopatrywali się wielkiego interesu. Uważali, że malarstwo, rzeźba, artystyczne wyroby złotnicze czy precjoza z bursztynu mogą być intratnym interesem, a poza tym zauważyli, że obcowanie ze sztuką może dostarczać wzruszeń estetycznych. Tak więc nie tylko z wyrachowania ściągali z całej Europy do Gdańska artystów, którzy w nieco snobistycznym mieście znajdowali wielu mecenasów. Początek XVII wieku jeszcze określał sztukę jako dobrze wykwalifikowane rzemiosło. Uznani malarze wchodzili w skład cechu szklarzy, zanim nie założyli w 1612 roku oddzielnej korporacji pod wezwaniem patrona św. Łukasza.

alt

Portret Idziego Straucha, miedzioryt, 1682, wyk. Elias Hainzelmann, wg. Andreasa Stecha


Powstające na terenie miasta organizacje cechowe były bardzo silne i nie doprowadzały do rozwoju handlu poza cechami. Tak więc przyjeżdżający z zagranicy artyści mieli duże kłopoty z załatwieniem pozwoleń na legalną pracę. Nielegalni rzemieślnicy, nie należący do cechu znajdowali pracę poza granicami miasta, w dzielnicach położonych poza murami na przykład na Chełmie czy Nowych Szkotach. Tworzyli tam nielegalną grupę rzemieślników nazywaną partaczami. Ich wyroby nie ustępowały jakością i poziomem wykonania, były jednak o wiele tańsze.

alt

Anton Möller, Portret patrycjuszki, 1598, repr. Muzeum Narodowe w Gdańsku, Skarby Sztuki, wyd. Arkady


Jednym z pierwszych przybyłych do miasta w 1615 roku, działającym jako partacz, był Bartholomäus Milwitz. Dopiero swoją stojącą na wysokim poziomie sztuką wywalczył sobie przyjęcie po sześciu latach do cechu malarzy.W jego warsztacie uczył się znany gdański malarz Adolf Boy, znany z wielu gdańskich panoram oraz cyklu Sybil wykonanych dla Ratusza Starego Miasta. Projektował także gdańskie bramy triumfalne, był teściem Andreasa Stecha, który terminował w jego pracowni i został jednym z najwybitniejszych gdańskich artystów. Za najlepsze dzieła Stecha uważane są jego portrety w stylu malarstwa holenderskiego: rembrandtowski Autoportret, Portret patrycjuszki gdańskiej, van dyckowski w nastroju portret patrycjusza Schumanna, Martwa natura z wiewiórką oraz wyjątkowy pejzaż Spacer pod murami miasta.

alt

Hans Verdemann, Alegoria grzechu i zbawienia, 1596, repr. Muzeum Narodowe w Gdańsku, Skarby Sztuki, wyd. Arkady


Natomiast Milwitz był autorem obrazu Bitwa pod Oliwą oraz obrazu przedstawiającego wjazd Ludwiki Marii Gonzagi do Gdańska w 1646 roku. Jego najbardziej znanym dziełem była biblijna scena Czynszowy grosz namalowana dla Ratusza Głównego Miasta. Nieco wcześniej bowiem pod koniec XVI wieku, niderlandzcy imigranci szukając miejsca w Polsce, uważali Gdańsk za miejsce godne ich talentu. Wśród nich byli znani artyści: Izaak van dem Block i Jan Verdemann, który swoimi licznymi manierystycznymi malowidłami ozdobił Gdański Ratusz i Dwór Artusa, a van dem Block na suficie Sali Czerwonej stworzył Alegorię handlu gdańskiego, sławiącą potęgę i bogactwo miasta oraz jego związki z Polską.

alt

Brama Triumfalna z Atlasem i Herkulesem, 1646, miedzioryt Jeremiasza Falcka, wg. Adolfa Boya


Innym ważnym gdańskim dziełem jest ołtarz zdobiący wnętrze Kościoła Najświętszej Marii Panny, zbudowany przez mistrza Michała z Ausburga. Ołtarz pochodzi z początku XVI wieku i przedstawia scenę koronacji Maryji, a na trójdzielnym tronie zasiada Chrystus, Maryja i Bóg Ojciec. Retabulum jest przykładem syntezy tradycji gotyckiej z północnoeuropejskim renesansem. Zarówno malarstwo jak i rzeźba utrzymywane były głównie ze zleceń kościelnych. Większość prac w kościołach klasztornych w Oliwie i Pelplinie wyszły spod ręki artystów gdańskiego renesansu Hermana Hahna i pochodzącego z Królewca Antona Möllera, który tworzył olbrzymie obrazy utrwalające codzienne życie gdańszczan.

alt

Daniel Schultz, Kury i kogut, 1660, repr. Mmuzeum Narodowe w Gdańsku, Skarby Sztuki. wyd. Arkady


Do znakomitości gdańskiej sztuki zaliczyć trzeba jeszcze holendra Jana Kreiga, autora Widoku Gdańska na pierwszym planie z patrycjuszowską rezydencją oraz Bartłomieja Strobla przybyłego z Wrocławia, autora słynnego obrazu Uczta u Heroda i ścięcie św. Jana Chrzciciela, obraz posiada Muzeum Prado w Madrycie, a także znakomitość gdańskiej sztuki Daniela Schultza tworzącego pod urokiem sztuki holenderskiej flamandzkiej. Schultz był nadwornym malarzem królewskim Jana III Sobieskiego i Michała Korybut Wiśniowieckiego. Portretował Jana Kazimierza oraz jego żonę Ludwikę Marię Gonzagę, w Gdańsku tworzył portrety Janowi Heweliuszowi. Pod wpływem realizmu flamandzkiego malował obrazy animalistyczne: Polowanie na kaczki, Trzy lisy, Kury i kogut.

alt

Jan Heweliusz, miedzioryt, 1687, wyk. Lambertus Visscher, wg. Andreasa Stecha


Niewątpliwie Gdańsk zasłużył na miano wielkiego ośrodka artystycznego. Sztuki plastyczne stawiały jego potęgę na równi z handlem towarami pochodzącym z głębi Polski. XIX wiek to już zupełnie inna historia i zupełnie inne malarstwo.

Stanisław Seyfried

 

Dodaj komentarz


Kod antysapmowy
Odśwież