Zwijanie Maćkowych: koniec serków i śmietany

Z mapy gospodarczej Gdańska zniknie kolejny zakład produkcyjny o wieloletniej tradycji -  Spółdzielnia Mleczarska Polmlek-Maćkowy. "Wygaszenie" produkcji w SM Polmlek-Maćkowy nastąpi do 31 grudnia br.

Z końcem roku wygaśnie produkcja mleczarska w Maćkowych. 25 sierpnia br. tak postanowiło Walne Zgromadzenie Członków Polmlek-Maćkowy. Jako, że Zarząd spółdzielni nie miał wystarczających kompetencji konieczne było, zgodnie z prawem spółdzielczym, zwołanie WZC z głównym rozgrywającym - spółką Polmlek.

Po gdańskim browarze, po zakładach mięsnych znika kolejny producent.  

Nie umierać w ciszy
W podjętej uchwale postanowiono, iż działalność produkcyjna wyrobów nabiałowych będzie prowadzona przez Spółdzielnię Mleczarską Polmlek-Maćkowy do końca 2017 roku. Maszyny i urządzenia zakładu zostaną przeniesione do Mazowieckiej Spółki Mleczarskiej SA w Makowie Mazowieckimi i do Polmlek Raciąż sp. z o.o. lub sprzedane na wolnym rynku.

Związkowcy z likwidowanego zakładu nie zamierzają „umierać w ciszy”.
– Kiedy Polmlek przejmował w 2007 roku spółdzielnię mleczarską w gdańskich Maćkowych obiecywano bardzo wiele, czyli reorganizację zakładu, która miała zwiększyć produkcję, wyższe zarobki, nowoczesne zaplecze. A wyszło tak, jak wyszło. Nie zamierzamy umierać w ciszy – mówi Zbigniew Sikorski, przewodniczący Sekcji Krajowej Przemysłu Mleczarskiego, Spirytusowego i Koncentratów Spożywczych NSZZ „Solidarność”.

Niewielka strata przy miliardach
Wyniki ekonomiczne firmy przy ul. Bartniczej w Gdańsku za rok 2016 były na plusie. Teraz zarząd powołuje się, odmawiając podjęcia rokowań dotyczących podwyżek wynagrodzeń pracowniczych, na kilkusettysięczną stratę finansową w pierwszym półroczu br. Dla porównania, przychody ze sprzedaży spółki Polmlek w 2016 roku to 888 mln zł (134 miejsce według rankingu firm tygodnika „Wprost”).  Zakłady Grupy Polmlek osiągają łączny przychód około 2,5 miliarda złotych.  

W 2016 roku firma Polmlek-Maćkowy otrzymała tytuł Gepard Biznesu Instytutu Europejskiego  Biznesu. Dynamika wartości rynkowej od marca 2014 do marca 2016 wyniosła dla niej 183 proc., a według konkursowych wyliczeń wartość rynkowa Polmlek Maćkowy wzrosła z 9 mln do 25,6 mln złotych.

Mleczny gigant
Grupa Polmlek jest trzecią pod względem wielkości sprzedaży w branży mleczarskiej w kraju firmą, zatrudniającą ponad 3 tys. pracowników.  Polmlek oferuje około 400 artykułów.

Właścicielami Polmleku, spółki z ul. Modlińskiej na Tarchominie (Grupa ma swoją siedzibę główną w Pułtusku), są Andrzej Grabowski i Jerzy Borucki. Pierwsze poważne pieniądze Andrzej Grabowski zarobił eksportując mleko w proszku za wschodnią granicę. To twardy gracz w biznesie. Po kilku latach zaprosił do biznesu Boruckiego.

Na starcie transformacji Grabowski i Borucki skorzystali z szansy przejmowania spółdzielni pogrążonych w kryzysie na Warmii, Pomorzu i Mazowszu. Te w stanie upadłości były o tyle łatwym kąskiem, że nie trzeba było wadzić się ze spółdzielcami o udziały i prawa własności.

Polmlek zaczął rosnąć od nabycia małej, podupadłej mleczarni w Gąsewie na Mazowszu. Potem przyszła kolej na kolejne zakłady, w tym na Maćkowy, poprzez przejęcie udziałów członkowskich od rolników i producentów mleka.

Ale nie tylko branża mleczarska znalazła się w spektrum ich zainteresowań.  W 2010 r. za niespełna 15 mln złotych spółka nabyła od miasta Gniew zamek. Gmina chciała najpierw 50, później 41, milionów złotych. Stanęło na jednej trzeciej za fortecę.

Co ciekawe Andrzej Grabowski i Jerzy Borucki przed wakacjami zrezygnowali z bezpośredniego zarządzania. Grupa Polmlek z ośmioma zakładami od lipca br. ma nowy zarząd. Grabowski i Borucki wybrali menadżera związanego od sześciu lat z firmą. Nowym prezesem Grupy Polmlek został Przemysław Mikołajczyk, dotychczasowy szef fabryki białka i laktozy w Lidzbarku Warmińskim, wybudowanej za 250 mln zł. Teraz czas na zmiany w Grupie. Na pierwszy ogień poszedł zakład w Maćkowych.

Wygaszanie
Sytuacja zakładu jest dynamiczna. Z dnia na dzień dotychczasowe pogłoski o likwidacji, lub jak modnie się to dzisiaj określa – „wygaszeniu” zakładu stały się realną groźbą. W miejsce produkcji ma się pojawić tylko skup surowca i hurt artykułów mleczarskich, co wiąże się z zatrudnieniem tylko niewielkiej grupki osób.

W lipcu br. wstępne informacje o zamiarze wygaszania produkcji przedstawił powołany miesiąc wcześniej nowy prezes Zarządu Grupy Polmlek Przemysław Mikołajczyk. Nie przedstawił jednak żadnych konkretnych szczegółów, a tym bardziej szczegółowych planów restrukturyzacji zakładu.
–  Chcemy wiedzieć ile osób starci pracę. Na razie wypowiedzenia otrzymują w większości pracownicy zatrudnieni na umowy na czas określony. Są to często ludzie związani z zakładem od lat, ale z powodu patologii rynku pracy ich umowy nadal są umowami czasowymi – dodaje Sikorski.
150 km do pracy

Część pracowników może otrzymać propozycję pracy w innych, oddalonych o ponad 150 km od Gdańska zakładach Grupy np: w Makowie Mazowieckiem (oferty dla automatyka, mechanika, dwóch elektromechaników, 6 operatorów, 3 brygadzistów i 3 laborantów), Raciążu (oferta dla automatyka, mechanika, brygadzisty i 3 operatorów) i w Grudziądzu. W tym trzecim zakładzie zaplanowano 32 miejsca pracy (w tym 8 dla operatora produkcji i 10 dla pomocnika mleczarskiego. W sumie zaoferowano 58 miejsc pracy poza Trójmiastem. Na 22 sierpnia br. w SM Polmelk Maćkowy było zatrudnionych 208 pracowników na umowy o pracę z czego 125 osób na czas nieokreślony.

 
Wśród załogi pojawiają się głosy, że rzeczywistym powodem „zwijania” zakładu są tereny, które będą sprzedane deweloperom. Czekamy więc na odpowiedzi zarządu Grupy Polmlek na pytania o strategię wobec SM Polmlek-Maćkowy.   

Przypomnijmy, że rynek mleka jest rynkiem globalnym i zależy on od koniunktury mleka na rynku światowym. Ostatnio wzrost popytu na produkty mleczne z rynku chińskiego zainicjował wzrost cen. Masło zdrożało o 64 proc. w ciągu roku. W lipcu br. kostka masła 250 g kosztowała około 6,40 zł. Rok temu było to 3,91 zł, a na początku 2017 r. - 4,93 zł.

Artur S. Górski