Ogłoszenie konkursu na "Koncepcję Cmentarza Wojskowego Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte”

W Muzeum II Wojny Światowej ogłoszono konkurs na opracowanie koncepcji urbanistyczno-architektonicznej pt. „Koncepcja Cmentarza Wojskowego Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte”.

- Polskie państwo realizuje dziś swój obowiązek upamiętnienia Westerplatte - powiedział prof. Piotr Gliński, wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przewodniczący Komitetu ds. Pożytku Publicznego. - Pierwszy poważny krok w tej procedurze to ogłoszenie konkursu urbanistyczno-architektonicznego na "Koncepcję Cmentarza Wojskowego Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte”, którzy zginęli na Westerplatte i których szczątki zostały znalezione w trakcie naszych badań archeologicznych. Wiele wskazywało, że tam mogą się znajdować szczątki naszych bohaterów, ale dopiero nasze konkretne decyzje i działania, za które dziękuję panu dyrektorowi i wszystkim osobom zaangażowanym, od czterech lat ten proces badań archeologicznych na Westerplatte ma miejsce, mimo różnych przeszkód i trudności. Realizowaliśmy to co można było realizować jeżeli chodzi o przygotowanie do tej wielkiej i potrzebnej Polsce inwestycji czyli budowy godnego Muzeum Pola Bitwy Westerplatte.

- Bez determinacji pana premiera Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i bez wielkiego wsparcia pana wojewody i konserwatora zabytków, mówię tu głównie jako gdańszczanin, ale też jako dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, ta inwestycja z całą pewnością nie byłaby możliwa - powiedział dr Karol Nawrocki, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. - Wiemy, że nie była możliwa przez dziesiątki lat, przez conajmniej kilka dekad, bo od lat sześćdziesiątych na Westerplatte właściwie nic się nie zmieniło. To miejsce jak mówili budowniczy i konstruktorzy pomnika Obrońców Wybrzeża na Westerplatte zarastało kożuchem. Po roku 1989 na Westerplatte niewiele się zmieniło. Dzisiejszy konkurs, dzisiejsze ogłoszenie konkursu na projekt jest pierwszym konkursem na projekt w tym trzydziestoleciu III Rzeczypospolitej. To pokazuje, że proces inwestycyjny na Westerplatte nabiera prawidłowego, właściwego tempa, na które czekają wszyscy Polacy. Cmentarz jest siłą rzeczy pierwszą inwestycją i pierwszym miejscem inwestycji, a to dlatego, że w roku 2019 odnaleźliśmy szczątki bohaterów na Westerplatte. To nie jako wymusza ruch naszej inwestycji, bo dopóki nasi bohaterowie nie zostaną pochowani nie zaczniemy obudowywać tego miejsca w sposób memoratywny, edukacyjny. Tej historii nie da się opowiedzieć, bez bohaterów na właściwym cmentarzu. Rozmach tego projektu, tego konkursu ma być właściwy dla rangi bohaterów. Cmentarz planowany ma być podzielony na trzy strefy: plac apelowy, przedpole cmentarz i sam cmentarz. Nowy cmentarz powstanie w miejscu, w które wsiąkła krew polskich bohaterów i obrońców polskiej ojczyzny. Istniejący cmentarz to około 250 metrów kwadratowych. Planowany ma mieć 5500 metrów kwadratowych. Będzie dla nim miejsce dla 12 żołnierzy. Znaleźliśmy dziesięć szczątków. Na obecnym cmentarzu spoczywają prochy Henryka Sucharskiego i strzelca Andrzeja Kowalczyka. Planowanych jest 12 dodatkowych miejsc, ponieważ rodziny obrońców Westerplatte, którzy przeżyli wojnę i zmarli po 1945 roku, piszą do nas listy z ideą ekshumowania bohaterów z Westerplatte i przeniesienia ich na Westerplatte.

Cele konkursu
Konkurs na opracowanie koncepcji urbanistyczno-architektonicznej pt. „Koncepcja Cmentarza Wojskowego Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte” jest jednoetapowym, otwartym, realizacyjnym konkursem urbanistyczno-architektonicznym.
Celem konkursu jest wyłonienie najkorzystniejszej pracy stanowiącej koncepcję cmentarza Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte, która w sposób odpowiedni dla rangi historycznej i kulturowej symbolicznego miejsca rozpoczęcia II wojny światowej upamiętni poległych żołnierzy Wojska Polskiego, a jednocześnie będzie stanowić podstawę do opracowania pełnej dokumentacji umożliwiającej realizację inwestycji.
Celem wyłonionej koncepcji powinno być stworzenie miejsca pamięci, interakcji społecznej, kultury, edukacji patriotycznej i historycznej oraz przestrzeni, w której będą się odbywać uroczystości państwowe, religijne, a także wojskowe.
W konkursie mogą wziąć udział osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które spełniają wymagania określone w Regulaminie Konkursu.
Zamawiający określa maksymalny planowany łączny koszt wykonania prac realizowanych na podstawie pracy konkursowej na kwotę 3 5000 000 zł brutto.

Nagrody
I nagroda - 75 000 zł brutto;
II nagroda - 45 000 zł brutto.
III nagroda - 30 000 zł brutto.
2 wyróżnienia - po 10 000 zł brutto

Harmonogram
Ogłoszenie konkursu – 10.08.2020
Składanie wniosków o dopuszczenie do udziału w konkursie – 27.08.2020 do godziny 15:00
Wysłanie zawiadomień do uczestników o dopuszczeniu do udziału w konkursie i zaproszeń do złożenia prac konkursowych – do 11.09.2020
Składanie prac konkursowych – do 12.12.2020 do godziny 15:00
Rozstrzygnięcie, publiczne ogłoszenie wyników konkursu – 22.12.2020
Wystawa pokonkursowa oraz dyskusja – styczeń – luty 2021 r.

Sąd Konkursowy
Przewodniczący sądu - dr hab. inż. arch. Bolesław Stelmach, prof. PŁ – dyrektor Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki
Sędzia referent - arch. Joanna Wciorka-Konat – Stowarzyszenie Architektów Polskich – Oddział Wybrzeże w Gdańsku

Sędziowie
arch. Wojciech Augustyniak – Stowarzyszenie Architektów Polskich – Oddział Wybrzeże w Gdańsku
dr inż. arch. Izabela Burda – Katedra Architektury Miejskiej i Przestrzeni Nadwodnych, Wydział Architektury, Politechnika Gdańska
arch. Andrzej M. Chołdzyński – prezes AMC-ANDRZEJ M. CHOŁDZYŃSKI Sp. z o.o.
prof. arch. Stanisław Fiszer – Fiszer Atelier 41 Sp. z o.o.
dr hab. inż. arch. Agnieszka Gębczyńska-Janowicz – Katedra Architektury Miejskiej i Przestrzeni Nadwodnych, Wydział Architektury, Politechnika Gdańska
arch. Oskar Grąbczewski – OVO Grąbczewscy Architekci
dr Janusz Janowski – prezes Związku Polskich Artystów Plastyków
prof. Stanisław Radwański – rzeźbiarz
dr hab. Jan Sikora – Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
arch. Igor Strzok – Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków
prof. Lech Tempczyk – Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy
arch. Witold Zandfos

Kapituła Honorowa
dr Adam Buława – Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
ksiądz arcybiskup Sławoj Leszek Głódź – Metropolita Gdański
Thierry Hubscher – dyrektor Verdun Memorial Museum
Jan Józef Kasprzyk – szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
prof. Adam Myjak – rektor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie
Justin Maciejewski – dyrektor National Army Museum
Czesław Nowak – prezes Stowarzyszenia „Godność”
dr hab. n. med. Andrzej Ossowski – Katedra Medycyny Sądowej, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
dr hab. Krzysztof Polkowski, prof. ASP – rektor Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku
Paweł Rozdżestwieński – dyrektor Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą
dr Jarosław Szarek – prezes Instytutu Pamięci Narodowej
Adam Szatkowski – prezes Klubu Szkół Westerplatte
Sandra Thompson – dyrektor Alabama Veterans Museum and Archives
Jonathan Walker – historyk, pisarz, University of Birmingham
prof. dr hab. inż. Krzysztof Wilde – rektor Politechnika Gdańskiej
Małgorzata Żochowska – wnuczka obrońcy Westerplatte – Wojciecha Najsarka