Interpelacja posła Borowczaka w sprawie obniżenia stawki VAT na konserwację zabytków

Poseł Jerzy Borowczak w swoim programie wyborczym zawarł postulat obniżenia stawki podatku VAT na prace konserwatorskie przy ratowaniu zabytków do poziomu zerowego.

Właśnie zerowa stawka podatku obowiązywała w poprzednich latach. Z początkiem ubiegłego roku, w życie weszły nowe rozporządzenia Ministerstwa Finansów, podnoszące wysokość podatku VAT do stawki podstawowej – 23%. Wykonanie przepisów warunkowo zawieszono na okres roku. Od 1. stycznia 2012 roku, konserwatorzy zabytków znajdą się w trudnej sytuacji.

Drastyczna podwyżka stawki VAT oznacza, iż o blisko 1/4 zabytków mniej doczeka się prac konserwacyjnych. Zagrożone są również długoletnie projekty, na które wnioski składane były jeszcze w czasie, gdy obowiązywała stawka 0%. Wówczas nikt nie przewidywał, iż koszta realizacji prac wzrosną o blisko 25%… Ciekawostką jest fakt, iż w Święto Zmarłych doroczną kwestę będą prowadzili aktorzy na Cmentarzu Powązkowskim. Mało kto jednak wie, że ze zbieranych z mozołem środków na renowacje zabytkowej nekropolii, 23% powędruje do Ministerstwa Finansów.

Poniżej treści interpelacji

Gdańsk, 25 października 2011

Szanowny Pan Minister Finansów

Jacek Rostowski

Interpelacja poselska w sprawie obniżenia stawki VAT na prace konserwatorskie i renowacyjne obiektów zabytkowych

Szanowny Panie Ministrze,

W imieniu organizacji zajmujących się ochroną i restauracją zabytków, apeluję do Pana Ministra o podjęcie starań i sformułowanie nowych rozporządzeń prawnych, w celu pozostawienia składki VAT na prace konserwatorskie na poziomie  zerowym. W związku z wejściem w życie w dniu 1 stycznia 2011 r. zasadniczych zmian dotyczących podatku od towarów i usług, organizacje te, jako beneficjenci funduszy strukturalnych i funduszy unijnych znalazły  się w bardzo trudnej sytuacji. Szokujący skok stawki VAT-u bardzo poważnie zagroził realizowanym  projektom konserwacji polskich zabytków, na potrzeby których konieczne są dodatkowe miliony złotych. W chwili obecnej, zważywszy na zmniejszające się corocznie nakłady na ochronę zabytków, około 25% obiektów wymagających natychmiastowej pomocy konserwatorskiej może popaść w ruinę.

Podatek VAT na usługi konserwatorskie, prowadzone przez specjalistyczne firmy konserwatorskie wzrósł drastycznie. Sytuacja konserwatorów jest o tyle trudna, że może doprowadzić do zniweczenia wysiłków zmierzających do wykorzystania środków unijnych przeznaczonych na konserwacje zabytków. W chwili obecnej w całym kraju realizowane są projekty konserwatorskie, które zostały przygotowane i na które zawarto umowy, gdy stawka podatku VAT była na poziomie 0%. Podwyżka VAT ze stawki zerowej do podstawowej oznacza podniesienie kosztów prac konserwatorskich prawie o jedną czwartą, co zagraża realizacji owych projektów.

Sama podwyżka podatku VAT z 0 do 23% jest dotkliwym ciosem w z wielkim trudem realizowane projekty renowacji zabytków. Nowelizacja ustawy o podatku VAT, która weszła w życie od 1.01.2011 r. nie uwzględniła jednak faktu, że realizowane są obowiązujące wieloletnie umowy dotyczące finansowania inwestycji, w tym inwestycji z udziałem środków Unii Europejskiej. Tak więc przy zastosowaniu podatku VAT w wysokości 23% od 2012 r. również do prac konserwatorskich, nastąpi przez nikogo wcześniej nie przewidziany, wzrost kosztów inwestycji aż o 23%. Przy pracach konserwatorskich są to duże kwoty grożące załamaniem się harmonogramów realizacji tych inwestycji i generalne ich zagrożeniem.

Szanowny Panie Ministrze, zwracam się z gorącym apelem o ponowne przeanalizowanie zaistniałej sytuacji i podjęcie stosownych kroków tej sprawie. Projekty, o których wspomniałem, dotyczą w większości dziedzictwa narodowego bezcennej wartości. Podwyżka podatku VAT uderzyła bezpośrednio w opiekunów zabytków, walczących z mozołem o zachowanie naszego dziedzictwa dla przyszłych pokoleń. Bez wątpienia, wzrost stawki podatku VAT spowoduje, iż za te same pieniądze, przyjdzie nam odnowić o blisko jedną czwartą zabytków mniej.


Z wyrazami szacunku

Jerzy Borowczak

Poseł na Sejm VII kadencji

Sekretarz Parlamentarnego Zespołu do Spraw Ochrony Zabytków