Genowefa Grabowska: "Rozliczymy, wsadzimy, wyrzucimy" - emocje Tuska programem PO?

Polityk, który nie potrafi sformułować programu pozytywnego jest wewnętrznie pusty, nie ma nic do zaoferowania. Jeśli kampania zasadza się tylko na negatywnych emocjach to nie jest program, tylko negacja tego, co jest - o tym w rozmowie z Panią Profesor Genowefą Grabowską, wykładowcą Uniwersytetu Śląskiego

Piotr Grzybowski: Pani Profesor, jak Pani ocenia tegoroczną kampanię wyborczą?
Genowefa Grabowska: To jest dziwna kampania, z jednej strony pełna brutalnego języka, agresji, a nawet - ataków zza granicy, z drugiej prezentacji programu i odpowiedzialności za kraj. Kampania, gdzie ścierają się dwie wizje Polski i dwa sposoby docierania do ludzi. Mamy więc wybór pomiędzy emocjami, a racjonalnością. Emocjami rozhuśtanymi przez pana Tuska, a podejściem do problemów nurtujących Polskę i Polaków, z określoną ofertą. Z tych powodów wybór jest z natury trudny, wybór między emocjami a ratio.

- Ale czy dla każdego jest trudny?
Genowefa Grabowska: Ten kto żyje zwykłym życiem, ma kłopoty codzienne, widzi co wokół niego się dzieje - myśli bardziej rozumem. Grupa tych z uładzoną sytuacją, którzy kierują się wyłącznie emocjami podzielają punkt widzenia, który sprowadza się do zawołania „chcemy Polski uśmiechniętej”. Tylko żeby człowiek był uśmiechnięty, to musi się czuć bezpiecznie, mieć zapewnione podstawowe potrzeby, czuć że jest dobrze, sprawiedliwie traktowany, że nie jest poniżany. To jest więc wybór pomiędzy dwoma systemami wartości, sposobami prowadzenia kampanii. Konkrety versus mglista przyszłość, bez większej wiedzy, jak ona ma wyglądać.

- Wspomniała Pani, że pan Tusk buduje kampanię na emocjach. Czy to jest właściwa postawa polityka, który aspiruje do powrotu do władzy?
Genowefa Grabowska: Polityk, który nie chce lub nie potrafi sformułować programu pozytywnego jest wewnętrznie pusty, nie ma nic do zaoferowania swoim wyborcom. Jeśli kampania zasadza się tylko na negatywnych emocjach: „rozliczymy, wsadzimy do więzienia, pociągniemy do odpowiedzialności, wyrzucimy, zlikwidujemy”, to nie jest program, tylko negatywne emocje. A na negacji trudno budować pozytywny wizerunek własnego ugrupowania. Stąd brak pozytywnego wizerunku Polski zastąpiony jest emocjami, odwoływaniem się do zagranicy, hejtem, brutalnym językiem, którego chyba wszyscy mamy dość. Polacy nie są brutalni, mściwi, żądni odwetu. Wszyscy chyba chcą budować sami swój dom, żyć w Polsce bezpiecznej, państwie sprawnym, dobrze zarządzanym, gdzie obywatel nie czuje się poniżany, gdzie każdy czuje się zabezpieczony i sprawiedliwie traktowany.

- Czy taki przekaz nie obraża i poniża wyborców, których traktuje się jak półinteligentów, nierozumiejących normalnego języka, także zwolenników PO?
Genowefa Grabowska: Mam nadzieję, że to nie do wszystkich zwolenników Platformy przemawia i nie wszystkim to odpowiada. Chyba nie myśli tak nikt racjonalny, kto Polsce dobrze życzy. Stąd to rozchwianie emocji w okresie przedwyborczym, które ma zastąpić brak programu. Natomiast brak programu nie pozwoli później racjonalnie rządzić. I tu podstawowa obawa, że ludzie, którzy teraz wyczekują zmiany, bo emocjonalnie są przekonani że będzie lepiej, ale nie wiedzą jak, nie wiedzą nic, nie mają podanych parametrów, w jakich elementach życia czy funkcjonowania społeczeństwa nastąpi zmiana pozytywna, bo o negatywnych słyszymy. Program pozytywny musi być i muszą być pokazane narzędzia, środki, metody, poprzez które chce się ten program osiągnąć.

- Mieliśmy też konwencję w Katowicach Prawa i Sprawiedliwości, na której nie pojawiły się de facto jakieś nowe elementy programu, które byłyby zachęceniem do głosowania na Prawo i Sprawiedliwość. Pojawiło się bardzo mocne wystąpienie Premiera Morawieckiego, który zadał pytanie „nie tylko czyja Polska, ale czy będzie Polska”. Czy w Pani ocenie jest ten przekaz, który da PiS siłę do zwycięstwa w wyborach?
Genowefa Grabowska: Wystąpienia polityków PiS w Katowicach były przypomnieniem, podsumowaniem dotychczasowej kampanii, innych w wielu miejscach wygłaszanych wystąpień. Zebranie w jednym miejscu tego, co najważniejsze właśnie ze strony Premiera, bo przecież to on wraz z Rządem kieruje naszym Państwem, było konieczne. Jaka Polska ma być, czyja Polska ma być, jak w niej mamy funkcjonować. Zebranie tych wcześniej sygnalizowanych elementów zostało tutaj skumulowane. Przekaz Premiera Morawieckiego był adresowany przede wszystkim do tych, którzy się jeszcze wahają. Bo wyborcy PiS mają świadomość, o co toczy się gra, natomiast ci którzy mniej się interesują polityką oraz tym co wokół się dzieje, także przecież chcą żyć w Polsce bezpiecznej, dostatniej, sprawiedliwej, chcą być równo traktowani. Nie zgadzają się na wskazywanie palcem, że są gorsi, mniej inteligentni, co często niestety się zdarza. To jest przykre, bo to zostawia ślady trudne do zlikwidowania.

- Jak podsumowałaby Pani 8 lat rządów PiS?
Genowefa Grabowska: Zdecydowany zwrot państwa w stronę obywatela, konsekwencja, wiarygodność, uczestnictwo w redystrybucji środków publicznych.  Do niedawna jeszcze Polacy byli wzywani tylko do wysiłku, poczynając od lat wojennych, poprzez Gierka, który apelując do ludzi o dalszy wysiłek - wołał „pomożecie?” W ciągu ostatnich lat mamy po raz pierwszy czas, kiedy ktoś się zatroszczył o człowieka, uznał że pomoże w wychowaniu dzieci, zaopiekuje się seniorami, będą lepsze drogi, posterunki Policji. Oczywiście jest jeszcze ogromnie dużo do zrobienia, ale po raz pierwszy dano człowiekowi to, co jest niezbędne w życiu codziennym. Ludzie dostali coś realnie, do kieszeni. I to jest pierwszy raz, kiedy władza nie dzieliła na zwolenników PiS’u i Platformy, czy PSL’u, a adresowała swoje wsparcie do każdego obywatela.

- Ostatnio trochę schowała się Trzecia Droga Hołowni i Kosiniaka-Kamysza. Czy widzi Pani w tym jakiś racjonalizm wyborczy?
Genowefa Grabowska: Myślę, że Trzecia Droga walczy głównie o przetrwanie, co jej zapewni dopiero osiągnięcie 8-procentowego progu wyborczego. Jej przywódcy i stojące za nimi ugrupowania,  zwłaszcza jedno - zawsze blisko władzy, z wyjątkiem ostatnich 8 lat,  ponieważ wymyka się im możliwość powrotu do roli języczka u wagi, usiłują razem stworzyć formację, która rzekomo ma być  alternatywą. Bo tak chcą, aby rozumieć Trzecią Drogę: ani Platforma, ani PiS - tylko my. Tyle, że w ofercie trzeba jednak mieć coś więcej, niż przeszłość w wydaniu takim jak PSL, a zwłaszcza błędy, które - jak się teraz okazuje i do czego sami się przyznają - popełniał, plus to, co reprezentuję Hołownia, czyli próbę stworzenia partii opartej na nie bardzo wiemy jakim programie. Pojawiają się tam ekonomiści, nieodlegli wcześniej od Platformy – co widać w głoszonych przez Trzecią Drogę hasłach. Stąd trudno mówić o tej formacji jako o poważnej alternatywie programowej, w mojej ocenie – została stworzona jedynie na potrzeby kampanii wyborczej i wyborów. Ale wybrali sobie dość trudną drogę, bo 8 % próg poparcia, jak się kiedyś przekonała lewica, nie jest łatwy do przejścia nawet dla partii, które już działały na scenie politycznej.

Rozmawiał Piotr Grzybowski TK Niedziela