Obchody 100-lecia archidiecezji gdańskiej » W siedzibie Kurii Metropolitalnej odbył się briefing prasowy poświęcony peregrynacji relikwii św. Wo... W tygodniku „Sieci”: IPN będzie twierdzą nie do zdobycia » W wywiadzie dla tygodnika „Sieci” prezes IPN dr. Karol Nawrocki wyjaśnia, dlaczego Platforma Obywate... Podsumowano 10 etapów badań archeologicznych na Westerplatte » W Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku podsumowano 10 etapów badań archeologicznych na Westerplatte.-... Zmarł Paweł Huelle » Nie żyje Paweł Huelle, poeta, pisarz, autor bestselleru „Weiser Dawidek”, wykładowca akademicki oraz... Radni PiS chcą wyjaśnień w sprawie wycięcia wierzby przy ul. Wajdeloty » Przy ul. Wajdeloty wycięto wierzbę. Radni PiS Przemysław Majewski, Andrzej Skiba i Roman Plewa wraz ... Prezydent Andrzej Duda w tygodniku „Sieci”: Tusk nie będzie moim premi... » W nowym numerze „Sieci” prezydent Andrzej Duda w wyjątkowym wywiadzie wyjaśnia powody powierzenia mi... Inauguracja cyklu „Muzyczne popołudnie w Muzeum" » Koncert Mikołaja Sikały zainaugurował cykl recitali fortepianowych w ramach współpracy Muzeum II Woj... ROD "Kaczeńce" bez zmian » W sobotę 18 listopada na nadzwyczajnym zebraniu Stowarzyszenia Ogrodowego Rodzinnego Ogrodu Działkow... Fudakowski: to jest demoralizacja » Komentarz Stanisława Fudakowskiego, sekretarza Stowarzyszenia "Godność" do Oświadczenia jakie wydano... L. Brudzyński komisarzem Sopotu » Premier RP Mateusz Morawiecki wyznaczył Lucjana Brudzyńskiego do pełnienia - od 15 listopada br. - f...
Prokurator sprawdza... SKT a zasady Karnowskiego
czwartek, 23 listopada 2023 17:36
Prokurator sprawdza... SKT a zasady Karnowskiego
Prokuratura Okręgowa w Bydgoszczy od kwietnia b. roku prowadzi

Dlaczego nie głosuję na Tuska

środa, 04 października 2023 12:35
Już dni dzielą nas od kolejnych wyborów. Niektórzy twierdzą, że
Powołano Spółkę Akcyjną Wybrzeże Gdańsk S.A.
wtorek, 28 listopada 2023 15:09
Powołano Spółkę Akcyjną Wybrzeże Gdańsk S.A.
Komunikat właścicieli Wybrzeże S.A. dotyczący powołania
Przełamanie Gedanii u siebie*Baltia wygrywa rundę jesienną
sobota, 18 listopada 2023 14:29
Przełamanie Gedanii u siebie*Baltia wygrywa rundę jesienną
I LIGA FORTUNA
Rekordowa seria zwycięstw Arki Gdynia trwa.
Czas derbów!
czwartek, 23 listopada 2023 17:46
Czas derbów!
Po ponad 3 latach czekają nas kolejne emocje derbowe. Po zawieszeniu

Galeria Sztuki Gdańskiej

Gdańskie Barwy, Gdańskie Tonacje
niedziela, 19 listopada 2023 18:48
Gdańskie Barwy, Gdańskie Tonacje
Zakończenie sezonu wystawienniczego 2023 „Gazety Gdańskiej”

Sport w szkole z ORLENEM

Sztafetowe biegi przełajowe
niedziela, 01 października 2023 14:07
Sztafetowe biegi przełajowe
Sztafetowe biegi przełajowe rozegrane 26 i 27 września w Parku im.
Piękna Zośka
wtorek, 14 listopada 2023 19:40
Piękna Zośka
Długie jesienne wieczory sprzyjają, a wręcz zachęcają do

Muzeum Stutthof w Sztutowie

2076 dni obozu pod Gdańskiem
piątek, 16 września 2022 18:15
2076 dni obozu pod Gdańskiem
Obóz koncentracyjny Stutthof wyzwoliły wojska III Frontu

Foto "Kwiatki"

Zimowe oblicza Trójmiasta
sobota, 13 lutego 2021 11:08
Zimowe oblicza Trójmiasta
Zimowe oblicze Trójmiasta w obiektywie Roberta
Premier: Bogate Pomorze to bogata Polska
poniedziałek, 24 lipca 2023 10:43
Premier: Bogate Pomorze to bogata Polska
To było pierwsze tego typu wydarzenie w regionie. W Wejherowie
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
poniedziałek, 10 kwietnia 2017 18:04
Spotkali się, by oszacować możliwości założenia muzeum
Fundacja „Mater Dei”, ta sama dzięki której w dużej mierze

Tadeusz Szymański: Komuś w Gdańsku marzy się jakiś rodzaj autonomii

Ocena użytkowników: / 17
SłabyŚwietny 
środa, 29 sierpnia 2018 08:10

Z dr. inż. Tadeuszem Szymańskim, pracownikiem Politechniki Gdańskiej i przewodniczącym NSZZ „Solidarność” na tej uczelni, wnukiem i synem harcerzy gdańskich Wolnego Miasta Gdańska rozmawia Artur S. Górski


- Był pan zaskoczony tym, że prezydent Gdańska najpierw wywołał burzę wokół udziału ministra obrony narodowej w uroczystościach rocznicy wybuchu II wojny światowej, by po kilku dniach gorącej debaty oddać pola i zaprosić ministra Błaszczaka na Westerplatte?
Tadeusz Szymański: Prezydent Adamowicz, nie po raz pierwszy trącił moją czułą na politykę historyczną strunę. Tak politykę, bo manipulowanie historią i przepychanki przy patriotycznych rocznicach są polityką, ale zdegenerowaną. Nie czas i miejsce na takie waśnie 1 sierpnia czy 1 września. Nie przystoi. Niezależnie kto i w jakim celu je wszczyna. Myślę, że mój głos jest uzasadniony faktami, iż mój dziadek Kazimierz Szymański w 1920 roku został z Limanowej, z gór, skierowany na polską placówkę celną w byłym Wolnym Mieście Gdańsku. Do 1937 roku pełnił tam swoją funkcję. Zapisał się w gdańskiej Chorągwi ZHP jako autor hymnu „Dalej harcerze ramię do ramienia”, muzykę doń skomponował Feliks Nowowiejski. Ojciec mój, także Tadeusz, był gdańskim harcerzem, miedzy innymi drużynowym przy Gimnazjum Polskim, a później komendantem Hufca Gdańsk Śródmieście. We wrześniu 1939 uczestniczył w obronie Kępy Oksywskiej, za co otrzymał Srebrny Krzyż Virtuti Militari. Pocieszające, że w końcu Paweł Adamowicz ochłonął…


- Niesmak wywołany jego jednoosobową próbą zablokowania armii pozostał...
Tadeusz Szymański: I dlatego zabieram głos. Pierwszy raz zareagowałem, gdy rondo w Kokoszkach nazwane zostało „Rondo Graniczne Wolne Miasto Gdańsk – Rzeczpospolita Polska (1920-1939)”. Tam przebiegała granica, ale co to ma wspólnego z Polakami w Wolnym Mieście Gdańsku, tym bardziej, że dla nich miasto wolnym nie było…


- Nazwa jak nazwa. Warto o nią toczyć spory?
Tadeusz Szymański: Nie tylko nazwa, lecz jest ciąg zdarzeń i nazw. Wysłałem wówczas e-mail do prezydenta Gdańska z apelem i propozycją by plac przed Muzeum II Wojny Światowej nosił nazwę Polonii w byłym Wolnym Mieście Gdańsku. Bez skutku. Ale proszę odnieść na przykład to do honorowania osoby Guntera Grassa…


- Czyżby zagnieździła się tutaj jakaś ukryta opcja niemiecka?
Tadeusz Szymański: Nie wiem, czy ukryta, czy jawna, ale jej przejawem było, według mnie, nadanie jemu honorowego obywatelstwa Miasta Gdańska, mimo że wyszło na jaw, iż pisarz służył w Waffen SS (1944-45 w 10. SS-Panzer-Division „Frundsberg” – dop red.). Był gdańszczaninem, noblistą, ale sam zgłosił się do tej formacji. Zgodziłbym się na jego ławeczkę, na uliczkę nawet, ale nie na taki honor. W tym się różnię z władzami miasta…

alt


- Mamy dzisiaj wyjątkowo głęboki podział w społeczeństwie…
Tadeusz Szymański: Nie chodzi mi o wojnę dwóch plemion. To jest oczekiwanie na reakcję władz miasta, uzasadnioną patriotyzmem. Warto poszukać odpowiedzi dlaczego łatwo zapomina się w Gdańsku o tych, którzy ryzykowali życie dla polskiego Gdańska i zastanowić się czy można dla nich zrobić więcej. Do Rady Miasta w 1996 roku wpłynął wniosek Komendy Chorągwi ZHP, by nazwami ulic upamiętnić pamięć gdańskich harcerzy i do dnia dzisiejszego nie został rozpatrzony. I mam na myśli nie tylko mojego ojca ujętego w tym wniosku…


- Historia miasta była skomplikowana...
Tadeusz Szymański: Mój ojciec spędził resztę wojny jako jeniec. Był ciężko ranny i 15 września 1939 roku został umieszczony w szpitalu w Babich Dołach. Po kapitulacji Oksywia najciężej rannych przewieziono statkiem „Wilhelm Gustloff” (znany statek pasażerski, zamieniony na okręt szpitalny) do Reserwe Lasaret w Szleswigu- Holsztynie, w którym przebywał 7 miesięcy. Po leczeniu został wywieziony do Oflagów w Ittzehoe, Sandbostal, Lubece i II D Gross Born (nieopodal dzisiejszego miasteczka Borne Sulinowo.). To też symbolika skomplikowanej historii i tragedii wojny totalnej.


- Kogo więc mamy upamiętniać w Gdańsku, skoro nawet Westerplatte przez lata było miejscem zaniedbanym?
Tadeusz Szymański: Rozumiem, że różne sentymenty muszą wybrzmieć, że była wielokulturowość, była Hanza, ale przecież to jest polskie miasto. Zabrakło więc refleksji, aby zaakceptować inicjatywę uhonorowania harcerzy polskich z Wolnego Miasta Gdańska, poprzez nadanie ich imienia gdańskim ulicom. Tych kilku dzielnych harcerzy czeka. To choćby harcmistrz Jan Ożdżyński, który poległ 1 września w budynku dyrekcji kolei, broniąc hitlerowcom wstępu do gmachu PKP. To Oskar Żawrocki, harcmistrz, dowódca harcerskiego plutonu w wojnie z bolszewikami i twórca Harcerskich Oddziałów Bojowych i adiutant pułkownika Dąbka, To też Michał Urbanek, współtwórca gdańskiego harcerstwa, komendant hufca w Gdańsku i Teodor Delong, który bronił Kępy Oksywskiej, Tadeusz Kulczycki, komendant II Hufca Gimnazjalnego Harcerzy w Gdańsku. który walczył w 2 pułku Strzelców Podhalańskich, przez sowietów osadzony w Starobielsku i zamordowany.


- Gdańsk w latach 30. roił się od prowokatorów i bojówkarzy. Trzeba było odwagi, by pokazać się na ulicy w mundurku harcerskim?
Tadeusz Szymański: Tym bardziej prezydent Gdańska, który patronuje zlotowi ZHP powinien znaleźć miejsce dla gdańskich harcerzy na miejskich tabliczkach z nazwami ulic.


- Na to trzeba jednak inicjatywy magistratu zgody ratusza…
Tadeusz Szymański: Nie była potrzebna żadna zgoda, gdy przed sześciu laty nad bramą stoczni umieszczono z inicjatywy prezydenta Adamowicza imię zbrodniarza Lenina. Czy gdy na budynku dawnej poczty przy Dworcu Głównym przywrócono napis „Postamt”. Gdańscy pocztowcy zostali wymordowani. Był to mord sądowy…


- Poczta Polska w Wolnym Mieście Gdańsku powstała na mocy traktatu wersalskiego. Urząd pocztowy zaatakowany przez Niemców 1 września 1939 roku znajdował się przy dawnym placu Heweliusza…
Tadeusz Szymański: Wiem, ale w jakim celu pisze się na murze, po niemiecku, nazwę dawnej dworcowej poczty, czy też nadaje się tramwajowi barwy Wolnego Miasta, a innemu pojazdowi szynowemu imię Adolfa Friedricha Butenandta? To noblista, nota bene dr Honoris Causa mojej uczelni, chemik, wybitny naukowiec, ale służący zbrodniczej ideologii, który podpisał przysięgę wierności Adolfowi Hitlerowi. To zbyt wiele jak na przypadek. Ten ciąg zdarzeń wywołuje nieodparte wrażenie, że marzy się tutaj komuś jakiś rodzaj nieuzasadnionej autonomii.

za www.solidarnosc.gda.pl


Inne artykuły związane z:
 

Dodaj komentarz


Kod antysapmowy
Odśwież