E(x)plory - najlepsi z Lotosem

Jakub Szewczyk i Grzegorz Uriasz, uczniowie liceum ogólnokształcącego w Poznaniu, którzy opracowali numeryczne metody raytracingu w zakrzywionej czasoprzestrzeni zgodnie z Ogólną Teorią Względności Einsteina, wygrali V. edycję Konkursu Naukowego E(x)plory. Pojadą oni także na światowy konkurs Intel ISEF w USA. Drugie miejsce zajął Michał Zwierz z Ostrowa Wielkopolskiego, który zwyciężył w internetowym plebiscycie „Innowator Jutra”. Trzecie miejsce zajęła Kinga Woskowska ze Zduńskiej Woli, która otrzymała nagrodę specjalną Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych. W Gdynia E(x)plory Week 2016 wzięło udział ponad 4000 osób z Polski i Europy.

E(x)plory to największy w Polsce konkurs naukowy, który pozwala młodym naukowcom w wieku 13-20 lat tworzyć i rozwijać innowacyjne projekty, poszerzać swoją wiedzę i wymieniać się doświadczeniami z innymi młodymi naukowcami, także zagranicą. W tegorocznej, piątej już edycji, wzięło udział 52 młodych naukowców, prezentujących 32 innowacyjne projekty badawcze. Do konkursu zgłoszono blisko 200 projektów z których 120 zakwalifikowano do etapów regionalnych, a najlepsze 32 trafiły właśnie do ogólnopolskiego finału.

Od 2012 roku w Konkursie Naukowym E(x)plory wzięło już udział 800 młodych naukowców z 682 projektami. 57 laureatów reprezentowało Polskę na międzynarodowych konkursach naukowych. Ponad 70 projektów uzyskało do tej pory wsparcie w dalszej realizacji poprzez programy stażowe i mentorskie.

Celem projektu Jakuba Szewczyka i Grzegorza Uriasza było stworzenie programu generującego obrazy i dane oparte o opis sceny – obiektów w niej zawartych, i jej geometrii – zakrzywionej czasoprzestrzeni. Licealiści użyli równań ogólnej teorii względności Einsteina, aby znaleźć tor, po którym porusza się światło i oparli na tym algorytm wykorzystujący go przy tworzeniu obrazu. Ich program może symulować efekty związane z odginaniem światła, jak też przesunięciem ku czerwieni, a także polepszyć intuicję związaną z teorią względności. Nagrodą dla zwycięzców jest stypendium naukowe w wysokości 10.000 zł oraz udział w skupiającym co roku ponad półtora tysiąca uczestników konkursie Intel ISEF w USA.

Michał Zwierz z Zespołu Szkół Technicznych w Ostrowie Wielkopolskim wróci z Gdyni z drugą nagrodą, stypendium naukowym w wysokości 7.000 zł oraz wygraną w internetowym plebiscycie „Innowator Jutra”. Jego zwycięski projekt to prototyp wózka inwalidzkiego o zwiększonych możliwościach poruszania się, który powstał, żeby wypełnić lukę pomiędzy standardowymi wózkami inwalidzkimi (ręcznymi lub elektrycznymi), a wózkami z pionizatorem. Dzięki zastosowanym rozwiązaniom wózek może obsługiwać osoba ważąca do 150 kg i sięgać po elementy znajdujące się na wysokości nawet 220 cm.

Projekt Kingi Woskowskiej z II Liceum Ogólnokształcącego im. Kazimierza Wielkiego w Zduńskiej Woli pt. „Porozumienie Bez Przemocy w Szkole – badania społeczne” w Konkursie Naukowym E(x)plory zajął trzecie miejsce i został nagrodzony stypendium naukowym w wysokości 5.000 zł. Uczennica otrzymała także nagrodę specjalną od Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych. Praca zawiera ocenę opinii społecznej w zakresie przydatności języka PBP oraz potrzeby wprowadzenia go do programu nauczania. Uczennica wykorzystała metody: intuicyjną, obserwacyjną, ankietową, statystyczną i porównawczą. W czasie realizacji przeprowadziła badanie ankietowe: 2255 dzieci/uczniów, 187 rodziców i 101 nauczycieli. Badania ankietowe, prezentacje i efekty pilotażowych warsztatów udowodniły zdaniem autorki, że język PBP daje szansę dobrych relacji interpersonalnych, które warto propagować.

Laureatów konkursu wybrało jury złożone z autorytetów reprezentujących uznane instytucje naukowe i innowacyjne firmy.

Krajowy Finał Konkursu był jednym z elementów Gdynia E(x)plory Week – czterodniowego święta nauki i innowacji z bogatym programem warsztatów, pokazów naukowych oraz dyskusji panelowych kierowanych do pasjonatów nauki.

W ramach Gdynia E(x)plory Week odbywał się także Kongres E(x)plory pod hasłem „Innowacje w sporcie” Podczas dwóch dni kongresu miały miejsce liczne panele i wykłady. Uczestnicy rozmawiali m.in. o najnowszych akcesoriach i technologiach, z których już korzystają sportowcy, a w przyszłości będą one coraz bardziej dostępne także dla amatorów. Mówiono też o tym, jak w innowacyjny sposób łączyć uprawianie sportu ze społeczną odpowiedzialnością biznesu – za przykład służyła polska firma produkująca rowery z bambusa w Ghanie, a także fundacja organizująca biegi w kilku miastach w Polsce, z których dochód przekazywany jest osobom z niepełnosprawnościami. Dyskutowano także o bezpieczeństwie uprawiających sport, zarówno profesjonalistów jak i amatorów. Uczestnicy paneli prezentowali m. in. deskorolki, wykonane z innowacyjnych materiałów zapewniających im lekkość, sprężystość i dużo wyższą wytrzymałość, rower „Stringbike”, który zamiast standardowego łańcucha ma specjalną, elastyczną linkę, co znacznie poprawia się komfort jazdy, czy urządzenia, które w trakcie treningu kontrolują m.in. nawodnienie i temperaturę ciała. Ogromne zainteresowanie wzbudziła także prezentacja połączona z degustacją liofilizowanych produktów, które towarzyszyły m.in. himalaistom na K2 i Aleksandrowi Dobie w rejsie przez Atlantyk.  

Na uroczystej gali podsumowującej Gdynia Explory Week została także po raz pierwszy przyznana nagroda „Człowieka E(x)plory” za aktywne działanie, postawę i sukcesy inspirujące innych oraz przełamywanie barier – otrzymała ją Natalia Partyka, czterokrotna mistrzyni paraolimpijska, zdobywczyni medali na czterech kolejnych igrzyskach. Tytuł nadała Kapituła Nagrody w imieniu Fundacji Zaawansowanych Technologii oraz Społeczności E(x)plory.

- Gdynia E(x)plory Week zgromadziła ponad 4000 uczestników - powiedziała Joanna Gogolińska, Dyrektor Fundacji Zaawansowanych Technologii. - Odbywały się trzy równoległe wydarzenia, których uczestnicy się przenikali i wzajemnie inspirowali. Mieliśmy krajowy finał konkursu naukowego E(x)plory, największego w Polsce konkursu dla młodych naukowców w wieku 13-20 lat. Mieliśmy czwarty kongres E(x)plory "Innowacje w sporcie" podczas którego innowatorzy rozmawiali o tym jak nowe technologie zmieniają sport, w którym kierunku sport zmierza. Odbywał się festiwal nauki podczas którego również pokazywaliśmy nowe rozwiązania sportowe. Promowaliśmy bezpieczne zapinanie fotelików z programem "Zapnij pasy po mistrzowsku" Grupy Lotos. Myślę, że był to bardzo udany Gdynia E(x)plory Week, pełen inspiracji i nowych technologii. Naszą ideą jest, aby pokazywać, że nauka jest ciekawa i może być zabawna, ale może też być ciekawym wyborem w przyszłości.  Oprócz warsztatów i pokazów naukowych, które są prostszą formą prezentowania nauki mamy otwartą sesję konkursową na której pokazujemy projekty naszych młodych naukowców. Chodzi o to, aby się wzajemnie inspirować, że czasami od czegoś małego można zacząć, a potem zrealizować własny projekt badawczy i wygrać duży konkurs taki jak nasz.

Wydarzenie zorganizowane przez Fundację Zaawansowanych Technologii cieszyło się ogromnym zainteresowaniem zarówno wśród dzieci i młodzieży szkolnej, nauczycieli, studentów jak i przedstawicieli start-upów, innowacyjnych firm, władz samorządowych i centralnych, a także pasjonatów sportu. W tegorocznym Gdynia E(x)plory Week wzięło udział ponad 4000 osób z Polski i Europy. Wśród atrakcji czekających na odwiedzających był m.in. symulator lotów, który prezentowało koło naukowe Simle z Politechniki Gdańskiej, "Mistrzowie w pasach" program Grupy Lotos uczący jak prawidłowo zapinać pasy, którego ambasadorem jest Kajetan Kajetanowicz, Rajdowy Mistrz Europy, symulator dachowania, warsztaty Holofun i Mashmallow Challenge - budowanie wieży z makaronu, Smart Lab - "Ogniste eksperymenty" i "Mrożące krew w żyłach pokazy".

- Najbardziej podobało mi się, że mogłam zrobić wierzę z pianek, z makaronu - wyznała Justyna Osowska, lat 10. - Takie ciekawe zajęcia pokazują, że nauka też może być zabawna. Bardzo ciekawe były również eksperymenty z ogniem.

- Podobało mi się robienie baniek mydlanych - powiedział Łukasz Łoziak, lat 7. - Fajnie było również jeździć na rowerze. Te atrakcje zachęcają do nauki, pokazują, że może być również fajną zabawą.

Tomasz Łunkiewicz

fot. Tomasz Łunkiewicz i materiały organizatorów