Świadczenia dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności

1 lipca 2018 roku wchodzi w życie ustawa z 9 maja 2018 roku o szczególnych rozwiązaniach wspierających osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Ten akt prawny wprowadza dla wymienionej grupy uprawnienia do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej, ze szczególnym uwzględnieniem rehabilitacji leczniczej, a także daje osobom ze znacznym stopniem niepełnosprawności prawo do wyrobów medycznych bez uwzględnienia okresów użytkowania.

Ustawa przewiduje zniesienie limitów finansowania świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu rehabilitacji leczniczej udzielanych osobom posiadającym orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności w ramach umów zawartych przez Narodowy Fundusz Zdrowia i finansowanych ze środków Funduszu. Nowy akt prawny umożliwia również tym osobom dostęp do ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych bez wymogu uzyskania skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, natomiast w odniesieniu do świadczeń z zakresu rehabilitacji leczniczej w dalszym ciągu wymagane są skierowania.

Na mocy ustawy osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności uzyskają też uprawnienia do wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie, na zasadach przysługujących osobom uprawnionym w ramach ustawy „Za życiem”. Grupie tych osób przysługiwać będzie na zlecenie osoby uprawnionej prawo do wyrobów medycznych określonych w przepisach wydanych na podstawie ustawy o refundacji do wysokości limitu finansowania ze środków publicznych według wskazań medycznych bez uwzględnienia okresów użytkowania. O ilości zaopatrzenia comiesięcznego decydować będzie każdorazowo osoba uprawniona do wystawiania zlecenia.

Odnosząc się do terminu „korzystanie ze świadczeń opieki medycznej poza kolejnością” POW NFZ przypomina, że co do zasady świadczenia we wszystkich zakresach rehabilitacji osobom szczególnie uprawnionym udzielane są w dniu zgłoszenia z wyjątkiem sytuacji, gdy udzielenie świadczenia nie jest możliwe. W takim przypadku świadczeniodawca wyznacza inny termin (także poza kolejnością).

Dokumentami potwierdzającymi szczególne uprawnienia osób o znacznym stopniu niepełnosprawności wynikające z ustawy z dnia 9 maja 2018 r. o szczególnych rozwiązaniach wspierających osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności (Dz.U. poz. 932) są:
1) orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności wydane przez:
a) powiatowe/miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności
b) wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności

2) za równorzędne z wyżej wymienionymi orzeczeniami uznaje się:
a) orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów wydane przed 1 stycznia 1998 r. przez komisje lekarskie ds. inwalidztwa i zatrudnienia;
b) orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji wydane przez lekarza orzecznika ZUS;
c ) orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji wydane przez lekarza orzecznika ZUS;
d) orzeczenie o stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, pod warunkiem uzyskania przez daną osobę prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, wydane przez KRUS przed 1 stycznia 1998 r.;
e) orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidztwa wydane przez komisje lekarskie podległe MON lub MSWiA przed 1 stycznia 1998 r. na podstawie odrębnych przepisów dotyczących niezdolności do służby

3) orzeczenia sądowe
Wyroki sądu pracy i ubezpieczeń społecznych wydane w postępowaniu odwoławczym od:
- orzeczenia wydanego przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności
- decyzji organu rentowego w sprawie ubezpieczeń społecznych

stanowią podstawę do zaliczenia danej osoby do osób niepełnosprawnych

Uwaga! W przypadku uzyskania orzeczenia sądowego, który w części modyfikuje orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności dokumentami potwierdzającymi status osoby niepełnosprawnej są wyrok sądu oraz orzeczenie zespołu w części nie objętej rozstrzygnięciem sadu zawartym w wyroku.

Ważne! W przypadku braku wewnętrznej spójności orzeczenia sądu pracy i ubezpieczeń społecznych i orzeczenia zespołu wojewódzkiego w części niezaskarżonej zespoły wojewódzkie nie są uprawnione zarówno do zmiany orzeczenia w części niezaskarżonej, jak też zmiany wyroku sądu celem zapewnienia wewnętrznej spójności takiego rozstrzygnięcia. Zespoły wojewódzkie są związane rozstrzygnięciem zawartym w wyroku sądu.

4) legitymacje
Legitymacje wydane w różnym czasie, nie zawsze zawierają określenie będące podstawą do korzystania z omawianego uprawnienia, lub też będą zawierały, ale nie będzie możliwe ich odczytanie z uwagi na zakodowanie pod postacią QR kodu.

Ważne jest, że stopień niepełnosprawności wpisuje się w legitymacji wyłącznie na wniosek osoby niepełnosprawnej. Do 31 sierpnia 2017 r. stopień niepełnosprawności wpisywany był z urzędu.

Jeżeli osoby chcące korzystać z uprawnienia przysługującego osobom uznanym za niepełnosprawne o znacznym stopniu niepełnosprawności będą okazywać legitymację osoby niepełnosprawnej niepozwalającą jednoznacznie stwierdzić, że dotyczy ona znacznego stopnia niepełnosprawności, należy prosić o okazanie dokumentu źródłowego, tj. orzeczenia.

Należy też zwrócić uwagę na termin ważności legitymacji.

* Przydatne informacje dostępne są na stronie Biura Rzecznika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych pod adresem
http://www.niepelnosprawni.gov.pl/art,13,instytucje-orzekajace-procedury-orzekania-tryb-i-zasady
* Podstawy prawne:
- ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 511, z późn.zm.),
- ustawa z dnia 9 maja 2018 r. o szczególnych rozwiązaniach wspierających osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności (Dz.U. poz. 932).

W związku z wejściem w życie ustawy o szczególnych uprawnieniach dla osób z orzeczeniem o znacznym stopniem niepełnosprawności Narodowy Fundusz Zdrowia za zgodą ministra finansów zdecydował o wykorzystaniu funduszy z rezerwy ogólnej na pokrycie kosztów świadczeń opieki zdrowotnej w oddziałach wojewódzkich. Pomorski Oddział Wojewódzki NFZ otrzymał z tych środków ponad 12,5 mln zł na zapewnienie dostępu do „nielimitowanej” rehabilitacji leczniczej osobom ze znacznym stopniem niepełnosprawności oraz 7,7 mln zł na dodatkowe wydatki związane z wyrobami medycznymi. Pomorski NFZ będzie aneksował umowy z podmiotami, które mają już podpisane umowy z Funduszem na wykonywanie usług medycznych we wszystkich zakresach rehabilitacji.

Narodowy Fundusz Zdrowia będzie monitorował, jakie świadczenia i w jakiej liczbie zostały udzielone osobom posiadającym orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Istniejące regulacje prawne zostaną w związku z tym uzupełnione o obowiązek rejestrowania przez świadczeniodawców każdego świadczenia z zakresu rehabilitacji leczniczej udzielonego osobom ze znacznym stopniem niepełnosprawności, ponieważ będzie ono przysługiwało na specjalnych warunkach - bez limitów finansowania. NFZ będzie dzięki temu wiedział ilu takich świadczeń udzielono, co pozwoli szacować ich koszty w przyszłości.

Infolinia dla pacjentów:
801 002 246 – dla numerów stacjonarnych
(58) 58 55 107 – dla numerów komórkowych