„Solidarność”: Oddajcie nam niedzielę!

NSZZ „Solidarność” wywalczy wolne niedziele? W 1980 roku domagano się wolnych sobót. Teraz związkowcy upominają się o wolne niedziele. Chodzi o pracowników handlu w wielkopowierzchniowych sklepach, najczęściej należących do wielkich sieci handlowych z zagranicy. Co ciekawe w ojczyźnie hipermarketów - we Francji, a także w Niemczech i Austrii (tzw. Sonntagsruhe oznacza, że w niedziele i święta zamknięte są wszystkie sklepy; działają tylko stacje benzynowe i sklepiki na dworcach i te w sąsiedztwie atrakcji turystycznych) oraz częściowo w Wielkiej Brytanii – w niedzielę się nie handluje.

Chodzi o zmianę art. 151 ustawy Kodeks Pracy, który ma otrzymać brzmienie "Praca w niedzielę i święta w placówkach handlowych jest niedozwolona".
– Pora skończyć z tą nową świecką tradycją, że w niedziele rodziny chodzą do supermarketu – mówił Piotr Duda, przewodniczący KK NSZZ „S” podczas prezentacji projektu ustawy.

„Solidarność” ma sprawie wolnych niedziel po swojej stronie także organizacje pracodawców, społeczne i pozarządowe. W skład komitetu obywatelskiego weszli przedstawiciele m.in. Związku Rzemiosła Polskiego, Akcji Katolickiej, KZPRSS Społem, Polskiej Izby Handlowej, Federacja ZZ Handlu i Spółdzielczości OPZZ, Lewiatana, Stowarzyszenia Zdrowa Praca, Misji Gabriela, Polskiej Izby Paliw Płynnych, Polskiej Grupy Supermarketów.
Z inicjatywy Sekretariatu Banków, Handlu i Usług NSZZ „Solidarność” powstał komitet obywatelski, który zbiera podpisy pod projektem ustawy ograniczającej handel w niedziele. Zakaz handlu w niedziele ma objąć 1,5 mln pracowników tej branży.  

Ustawa zakłada liczne wyłączenia dopuszczające handel w niedzielę np. na stacjach benzynowych, w kioskach, sklepach na dworcach autobusowych, kolejowych, portach lotniczych, strefach wolnocłowych, piekarniach, obiektach infrastruktury kryzysowej, szpitalach, szkołach.

Jakie argumenty mają związkowcy?
– Niedziela jest dniem dla rodziny. To czas wypoczynku pracowników i ich rodzin. Dzieci i współmałżonkowie mają wolną niedziele. W handlu pracują głównie kobiety prowadzące  dom. Pozwólmy więc by rodziny były w ten dzień razem. Niedziele obfitują w rozmaite imprezy kulturalne, programy artystyczne. Chcemy z tej oferty skorzystać. Przecież w wolny dzień przyjdzie do restauracji więcej osób więc obroty gastronomii wzrosną – mówi Roman Kuzimski, wiceprzewodniczący Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność”.   

Pracę w niedzielę ma regulować tzw. rynek. Co na to liberalne spojrzenie związkowcy?
- Takie przekonanie jest wyrazem  wiary w niewidzialną rękę mitycznego rynku. Rynek reguluje być może czas pracy, ale w Anglii, Francji, w Niemczech, czyli w ojczyznach hipermarketów, w których zarobki „na kasie” są kilkakrotnie wyższe niż w tych samych marketach operujących w Polsce. U nas koszty zatrudnienia pracowników są mniejsze niż koszty zużytej przez wielkopowierzchniowy sklep energii elektrycznej, więc taki sklep może być otwarty po kilkanaście godzin siedem dni w tygodniu. Gdyby zarobki były godziwe wówczas dodatek za pracę w niedzielę powodowałby, że sam pracodawca stwierdziłby, że nie opłaca się otwierać sklepu w ten dzień. Rynek nie działa w sytuacji, gdy pracownik jest wynagradzany niemal jak niewolnik – zauważa Kuzimski.  

Skoro więc ów „rynek” nie działa to trzeba wystarać się o rozwiązania ustawowe, ograniczające pracę w niedzielę po to, aby oddać pracownikom ten dzień.
– Zapoznać się z nową kolekcją i zrobić zakupy można w piątek, w sobotę. Praca w handlu nie jest zaangażowaniem w zabezpieczenie życia, zdrowia i mienia. Jesteśmy krajem katolickim. Niedziela to czas na pójście do kościoła, czas świętowania oraz odpoczynku – Roman Kuzimski przywołuje argument światopoglądowy.  
ASG