„Wolność w sztuce – 3 pokolenia”

Zarząd Gdańskiego Okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków, kadencję 2014-2018 kończy wystawą „Wolność w sztuce - 3 pokolenia”. Pokaz stanowi pewnego rodzaju podsumowanie pracy części gdańskich malarzy ostatnich kilkunastu lat. Pomimo wielkich trudności w znalezieniu odpowiedniej powierzchni wystawienniczej w końcu z pomocą przyszło centrum Forum Gdańsk. Około 100 artystów z ponad 300 zrzeszonych w związku zaprezentuje swoje ostatnie prace. Tak się szczęśliwie złożyło, że wystawa zbiegła się z rocznicą 100-lecia odzyskania niepodległości. Wielu artystów skorzystało z tej okazji i związało swoje prace z odzyskaniem przez Polskę niepodległości, wiele prac jest niezależnych i jedynie inspiruje się tą ważną rocznicą.

Widać, co nie często zdarzało się ostatnio na wystawach prezentowanych przez gdański ZPAP, że prace są nowatorskie. Nastąpiło zrównoważenie między historią i nowoczesnością przypomnienie tradycji, ale i prezentacja świeżych, sensownych trendów i to zarówno w formie, temacie jak i technikach. Sztuka w Gdańsku ma się dobrze, co prawda poziom jej jest mocno zróżnicowany, ale trwa nadal i będzie dalej trwać, bo to miasto od wieków buduje jej siłę i wzajemnie artyści budują siłę miasta. Przypomnę tylko artystów polskich tworzących w Wolnym Mieście Gdańsku, kiedy być polskim artystą było najtrudniej. Marian Mokwa, Stanisław Chlebowski, Marian Bohusz-Szyszko, tak więc to nie tylko te trzy pokolenia, o których mowa w tytule, to wiele pokoleń wspaniałych artystów ją budowało i to niezależnie od polityczno-historycznych uwarunkowań. Polskim artystom przedwojennego Gdańska niedługo poświęcę osobny tekst.

Marta Duda, Gry uliczne, 2015, akryl

W końcu znalazła się powierzchnia do organizacji wystawy „Wolność w sztuce - 3 pokolenia, dla Forum Gdańsk gdzie odbędzie się pokaz to wielka okazja pozytywnego budowania swojego miejsca w gdańskiej aglomeracji. Zatem wystawa prezentująca ponad 100 dzieł przedstawi dorobek ostatnich miesięcy pracy trzech pokoleń twórców budujących gdańską tożsamość. Widać zawirowania miały wpływ na liczniejszy udział.

Bogusław Górecki, Kobieta z lampą

Magdalena Heyda-Usarewicz - Miasto, 2008, olej, płótno

Czy zobaczymy artystów reprezentujących to pierwsze powojenne pokolenie malarzy wykształconych przez uczelnię w Sopocie? Być może. Ostatnio oglądaliśmy znakomitą wystawę Krystyny Jacobson, malarki będącej jedną z pierwszych absolwentek PWSSP. Niestety, czas nieubłaganie płynie i jeszcze żyje tylko paru twórców pamiętających tamten początkowy okres. Ostatnio pożegnaliśmy prof. Władysława Jackiewicza, Zofię Polasińską-Tee i Eleonorę Jagaciak-Baryłko. Dobiega końca pewien etap polskiej powojennej twórczości, niezmiernie ciekawy, najpierw kolorystów związanych z paryską szkołą Józefa Pankiewicza. Później czasy realizmu socjalistycznego, który w wypadku Wybrzeża zapisał się powstaniem zjawiska nazywanego w malarstwie „szkołą sopocką”, które notabene zasługuje na swoje stałe miejsce prezentacji. Następnie przyszły czasy „nowej szkoły gdańskiej” i ”ekspresji dzikich”. Na pewno parę obrazów reprezentowanych będzie przez wymienione nurty, ale przypuszczam, że atrakcją pokazu mogą być prace artystów należących do najstarszego pokolenia twórców, takich jak: Magdalena Heyda-Usarewicz, Janina Karczewska-Konieczna, Bogusław Górecki, Janusz Tartyłło, Adam Błażejowski czy prof. Czesław Tumielewicz.

Andrzej Lipniewski, Sensens Mors, 2007, olej, płótno

Alicja Bach, Minuty, 2015, rysunek

Zobaczymy wielu bardzo różniących się od siebie malarzy, prezentujących różne style czy nurty, wypowiadających się różnymi środkami, reprezentujących indywidualny zasób symboli charakteryzujący ich twórczość. Pamiętać trzeba, że to przegląd artystów zrzeszonych w związku, mimo wszystko i tak stanowić może bardzo interesujący pokaz wybrzeżowej plastyki przełomu XX i XXI wieku. Może nie do końca reprezentatywny, ale zawsze. Zapowiada się zatem bardzo interesująca wystawa, w nowej przestrzeni wystawienniczej Gdańska, jaką może stanowić Forum Gdańsk.

Stanisław Seyfried