Koncert przed Salą BHP: Dlaczego ciągle nie ma bohatera... Punk i "Solidarność"

Wyjątkowym był rockowy koncert na przedpolu Sali BHP Stoczni Gdańskiej, zagrany w 35. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.  

Zaczął się 13 grudnia o godz. 20, po mszy świętej w Bazylice św. Brygidy i po odsłonięciu płaskorzeźby Antoniego "Tolka" Browarczyka, śmiertelnie postrzelonego 17 grudnia 1981 r., o którego pamięć upominaliśmy się od kilku lat - oddolnie, bez fanfar i udziału oficjeli, acz ze wsparciem kibiców "Lechii" i związkowców z "Solidarności".  

Dzisiaj jego symboliczna, zakuta w rzeźbę postać, oddaje cześć tym wszystkim, którzy w stanie wojennym zastygli w godności.
Tymczasem koncert, obok historycznej Sali BHP, wypełnił repertuar zespołów z lat 80. i 90. czyli Kryzys, Izrael, Bielizna i Fabryka.  

Ciężar poprowadzenia wzięli na siebie raperka "Lilu", czyli Aleksandra Agaciak, która dała się poznać z autorskiego projektu Darka Malejonka „Panny wyklęte” oraz Tomasz Olszewski, poeta, bard, dziennikarz. Szkoda, że proste komunikaty i prawdy oczywiste odczytywane były nieznośnie ze ściągawek, czego nachalności w swym wyrazie starł się unikać jedynie Tomek Olszewski.

Po liderze Bielizny (wcześniej "Bielizna Goeringa") Jarku Januszewskim, który na scenie zaistniał w okoicach roku 1988 na scenę wyszedł Robert Brylewski, niegdyś - w okolicach 1979 roku - lider grupy KRyzys i Brygady Kryzys. Punki u schyłku "Gierka" i w epoce wczesnego "Jaruzela" na skórach (katanach), zdarzało się - nosili wypisane farbą olejną "KRyzys" z charakterystycznym odwróconym "R" i  białą gwiazdą. Wówczas powstały i były wykonywane, tudzież przegrywane z kasety na kastę, utwory, które wybrzmiały też przy Sali BHP.

Myślę o tym, żeby wyjść już stąd
Powietrze tu nieświeże i niezdrowy swąd
Podróż się przeciąga, lecz Ty panuj nad sobą
Sprawdź czy działa miecz, wracamy inną drogą

lub też

Dlaczego ciągle nie ma bohatera
On podobno wszystko zmienia
Za pomocą rąk
Jak Superman
Tu Telewizja
Tu Telewizja
Dlaczego wciąż brakuje nam idoli
Wiemy dużo o niedoli
Nikt nie wie skąd
Podziemny front

Z którymi mógł konkurować jeden z najciekawszych utworów buntu i przełomu 1979/80:
Oto święty szczyt
Jestem tutaj z nim
Patrzę stąd na Babilon
Patrzę stąd na Babilon
Hej panie zły
Jak się pan masz?
Jak tam twoja gra?
Kto przewagę ma?

Kto tego wówczas nie słuchał, ten nie wie o czym mowa.
Szkoda więc, że słuchało tych utworów w wtorkowy wieczór na żywo w porywach 50 osób. Tak to muzyka buntu zamieniła się w przekaz szerzej niedostępny.  Gdyby tak przybyli na koncert trójmiejscy beneficjenci dobrej zmiany byłaby to publiczność kilka razy liczniejsza. Podobnie przy odsłonięciu Pomnika.
Cóż, być może zawinił "Generał Mróz".

A przecież 35 lat temu w ten rytm poruszali się po szarym świecie PRL co poniektórzy, nader nieliczni - fakt, młodzi ludzie w niejednym miasteczku i w kilku metropoliach.
Pozostaje więc mieć nadzieję, że dzięki relacji TVP3 Gdańsk w klimat 1979-81 wprowadzone zostało więcej publiczności.

Oczywiście nie obyło się bez wycieczek w stronę współczesności i apeli o tolerancję, wyzwolenie z nienawiści. Była i koszulka z nadrukiem twarzy Lecha Wałęsy wyzierająca spod katany Brylewskiego.

Był więc i zbuntowany rock niezależny, punk. Bowiem nie tylko ballady Jacka Kaczmarskiego i Przemysława Gintrowskiego wyznaczały bunt w PRL. Wcześniej był Stachura.
Warunek jest jeden: niezależność i wolność artysty. Tak jak wolnym był Herbert, Bursa, Hłasko, Tyrmand...

Cóż, grudniowej nocy wybór padł  na "Fabrykę" i "Bieliznę" (nie na Aptekę, Dzieci Kapitana Klossa, Bóm! Wakacje w Rzymie, Kosmetyki Mrs Pinky). Gdzieś zapodział się "Dezerter" vel "SS-20" (SS-20 to sowiecka rakieta balistyczna średniego zasięgu przenosząca głowice jądrowe), czyli Grabowski i załoga. Czy dlatego, że ze sceny rozbrzmiałyby wówczas szorstkość i bezkompromisowość "Dezertera" („Ludzie boją się wychodzić na ulice by powiedzieć Nie!”, „Spytaj milicjanta”, „Niewolnik dla zysku” i „XXI wiek”)?

W każdym razie dzięki KRyzysowi i koncertowi 13 grudnia poznawczy walor buntu młodych 1980 został wstępnie osiągnięty.

Artur S. Górski