Jak pracować w upale?

Cały kraj w tym także Pomorze ogarnęła fala uciążliwych upałów. Mimo niesprzyjających warunków do pracy iść jednak trzeba. Sprawdziliśmy co zrobić, aby przetrwać upały w miejscu pracy oraz co o prawach pracowników oraz wynikających z tego obowiązkach pracodawców mówi kodeks pracy.

Przede wszystkim ma on obowiązek zapewnić wszystkim pracownikom wodę zdatną do picia w miejscu nie oddalonym więcej niż 75 m od stanowiska pracy. Pracownik musi mieć dostęp do wody przez całą dniówkę roboczą. Kodeks nie reguluje wprawdzie szczegółowo co oznaczają warunki „uciążliwe”, ale w obecnej sytuacji niewątpliwie oznaczają one temperaturę w miejscu pracy, niezależnie od tego czy jest to magazyn, biuro czy hala, przekraczającą 28°C. Oczywiście pracownikom mikroklimatu gorącego, gdzie temperatura sięga powyżej 25°C np. hutnikom czy kucharzom pracującym w pobliżu pieców, wodę należy dostarczać przez cały rok. Prawo pracy nie reguluje maksymalnej temperatury jaką trzeba zapewnić pracownikom w miejscu pracy, toteż niestety nie możemy wymagać od pracodawcy zamontowania w pomieszczeniach w których odbywa się praca klimatyzacji. (Temperatura minimalna nie powinna być niższa  niż 14°C.) Jeśli pracownicy wykonują prace na otwartej przestrzeni, pracodawca musi dostarczyć również wodę do celów higienicznych.

Niestety kodeks nie mówi nic o ubiorze jaki przybrać mogą pracownicy podczas upałów, jeśli więc w naszej firmie obowiązuje strój służbowy składający się z długich czarnych spodni, garniturów z krawatami lub np. eleganckie kostiumy, rajstopy i zakryte pantofle dla kobiet, musimy się dostosować do wymagań pracodawcy. Łamiąc wewnętrzny regulamin pracownik narusza obowiązki służbowe i musi się liczyć z konsekwencjami takimi jak dyscyplinarne zwolnienie z pracy. Pracownicy mogą jednie podważać kanon ubioru firmowego jeśli ten nie jest dostosowany do warunków pracy lub w tym przypadku jeśli stanowi zagrożenie dla ich zdrowia.

Natomiast rzeczą, którą pracodawca zobowiązany jest zapewnić jest ochrona przed promieniami słonecznymi. Okna i świetliki powinny być wyposażone w odpowiednie urządzenia eliminujące nadmierne operowanie promieni słonecznych padających na stanowiska pracy. Chodzi np. o żaluzje, rolety czy specjalne okapy. Pracodawca powinien także dbać o stan techniczny tych okien i świetlików. Ponadto trzeba je także zaopatrzyć w mechanizm pozwalający na łatwe i bezpieczne ich regulowanie z poziomu podłogi. Pracodawca obowiązany jest dodatkowo zapewnić odpowiednią wentylację pomieszczeń pracy spełniającą wymogi określone w ogólnych przepisach bhp. Systemy klimatyzacyjne czy wentylacyjne powinny być oczyszczone i odgrzybione. Za wszelkie nieprawidłowości w tym zakresie pracodawcy grozi mandat do 1 tys. zł, a jeżeli nie nastąpi poprawa warunków pracy - skierowanie wniosku do sądu.

Państwowa Inspekaja Pracy zaleca także,  by pracodawcy skracali czas pracy w czasie upałów. Można także wprowadzać dodatkowe czy dłuższe przerwy. Oczywiście jak zawsze w przypadku, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa, higieny pracy i stwarzają zagrożenie dla pracownika, ma on prawo powstrzymać się od wykonywania pracy. O wszelkich uciążliwościach lub niebezpieczeństwach dla zdrowia wynikających z wykonywaniem zawodu pracownik powinien niezwłocznie powiadomić Państwową Inspekcję Pracy (PIP). Niemniej jednak w każdej sytuacji niezależnie od uregulowań prawnych i zapisów w prawie pracy zalecany jest przede wszystkim zdrowy rozsądek.
Rafał Szultk