W niedzielę 28 kwietnia br. zmarł prof. Karol Modzelewski, współtwórca koncepcji jednej „Solidarności” jako ogólnopolskiego związku zawodowego i autor idei nazwy Związku „Solidarność”, ojciec duchowy opozycji anty PRL-owskiej o rodowodzie trockistowsko- syndykalistycznym, znakomity mediewista, w 1981 roku internowany w Strzebielinku.
Po profesorze Chrzanowskim, mecenasie Olszewskim, odchodzi kolejny bohater, niekłamana Legenda (jakże często dziś termin ten jest nadużywany tak, że ociera się o groteskę, ale nie w jego przypadku).
To m.in. za jego sprawą w 1980 roku postanowiono, że Związek nasz będzie stosował Statut, autorstwa prof. Wiesława Chrzanowskiego (przy współpracy mec. Jana Olszewskiego), z jego nazwą autorstwa Karola Modzelewskiego. Był też rzecznikiem prasowym NSZZ „S”.
Karol Modzelewski był jednym z bohaterów Marca 68. Jednak marcowy ferment z 1968 roku miał źródło trzy lata wcześniej w tzw. „Liście do członków Partii”.
Otóż 27 listopada 1964 roku Karol Modzelewski i Jacek Kuroń skrytykowali w tekście o charakterze analityczno-programowym PZPR, ale z pozycji lewicowej, czyli trockistowskiej. Po owym liście zostali, decyzją Komitetu Uczelnianego PZPR przy UW, wykluczeni z szeregów partii, a Karol Modzelewski został decyzją Komitetu Uczelnianego ZMS usunięty też z organizacji młodzieżowej.
Marzec’68 stał się mitem założycielskim dla środowiska opozycji demokratycznej wobec systemu PRL, wywodzącej się z rewizjonizmu marksistowskiego, jak Jacek Kuroń, Karol Modzelewski, Adam Michnik czy Seweryn Blumsztajn.
Tocząca się wówczas rozgrywka w aparacie władzy, echo 1956 roku i ówczesnego konfliktu frakcji „Puławy” – „Natolin”, która starała się ów bunt politycznie zagospodarować, dla setek studentów zakończyły się życiowym dramatem – relegowaniem ze studiów, wcieleniem do wojska, represjami i koniecznością emigracji. Dla Modzelewskiego zaś wyrokiem trzech i pół roku więzienia. Na wolność wyszedł w 1971 r. W czasie gierkowskiej odwilży podjął pracę w Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu. Tam też uzyskał stopień doktora.
W latach 70 był pod lupą SB, ale za kraty trafił znów tyle, że w Strzebielinku 13 grudnia 1981 roku. Po obradach Krajówki w Gdańsku wygarnięto go w Sopocie i przewieziono do ośrodka odosobnienia nieopodal Gniewina.
W 1982 r. postawiono mu zarzuty próby obalenia ustroju państwa. Modzelewski wyszedł z więzienia na mocy amnestii 22 lipca 1984 roku.
Nim nastał stan wojenny i fala represji to się stało m.in. dzięki niemu po raz pierwszy w historii bloku wschodniego, powstał związek zawodowy, który był niezależny od rządzącej partii komunistycznej.
17 września 1980 r. powstał NSZZ „Solidarność” w kształcie który znamy, jako jeden ogólnopolski niezależny związek zawodowy.
13 września 1980 r. Prezydium MKZ NSZZ w Gdańsku postanowił o podjęciu prac nad statutem związku. W kraju istniało już 16 regionalnych organizacji związkowych. Niezależny ruch związkowy objął wówczas już 3,5 tys. zakładów i 3 mln pracowników.
17 września 1980 r. podczas zjazdu przedstawicieli wszystkich regionalnych MKZ-ów zdecydowano o powołaniu jednej organizacji związkowej obejmującej cały kraj i program do I Kongresu NSZZ.
Modzelewski urodził się w 1937 r. w Moskwie jako Cyryl Budniewicz w rodzinie polskich działaczy komunistycznych. Jego ojciec został wnet aresztowany i skazany na wieloletnie zesłanie do GUŁagu. Karol przyjął potem nazwisko swojego ojczyma - Zygmunta Modzelewskiego, ministra spraw zagranicznych na przełomie lat 40. i 50.
Karol Modzelewski był też profesorem nauk humanistycznych. Jako historyk specjalizował się w średniowieczu. W 1989 r. uzyskał mandat senatora. Był członkiem Polskiej Akademii Nauk, kawalerem Orderu Orła Białego i laureatem literackiej nagrody Nike.
W wyborach 4 czerwca 1989 r. został wybrany senatorem z województwa wrocławskiego z ramienia opozycyjnego Komitetu Obywatelskiego. W późniejszych latach tworzył ugrupowania Solidarność Pracy i Unię Pracy.
W 1990 r. Modzelewski otrzymał tytuł naukowy profesora i wykładał historię na Uniwersytecie Wrocławskim.
ASG
- 08/05/2019 11:32 - Nowe nazwy gdańskich bibliotek
- 04/05/2019 17:02 - Gdańsk bez polskich flag
- 30/04/2019 19:27 - Wyniki konkursu na pomnik rtm. Witolda Pileckiego przy Muzeum II Wojny Światowej
- 29/04/2019 10:28 - Koło PZW Nr 4 Gdańsk-Portowa zainaugurowało sezon w wędkarstwie spławikowym
- 29/04/2019 10:09 - Obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej wokół cierpienia i walki
- 27/04/2019 14:51 - Radni PiS apelują w sprawie nadania jednemu z rond imienia "Ronda 4 czerwca 1989 r".
- 25/04/2019 19:57 - Władysław Ornowski: Mama, inaczej niż dziadek tej pani, wróciła z robót w Rzeszy bez pieniędzy
- 24/04/2019 21:55 - Radni PiS chcą bezpłatnej komunikacji dla niepełnosprawnych i represjonowanych
- 24/04/2019 19:32 - Zgromadził majątek w Brukseli, skąpi na pensje rodaków
- 24/04/2019 17:49 - Wielka Zbiórka Książek 2019 dla ZACZYTANYCH BIBLIOTEK