Maleje liczba mieszkańców Gdańska

Gdańsk z 456 967 mieszkańcami zajmuje szóste miejsce w Polsce pod względem liczby ludności, a także szóste miejsce pod względem zajmowanej powierzchni – 261,96 km kwadratowych.

Gdańsk jest jednym z najstarszych miast Polski, o ponad tysiącletniej historii. Pierwsza wzmianka o Gdańsku pochodzi z 997 roku i tę datę często przyjmuje się umownie jako początek dziejów miasta, chociaż już w VII wieku była tu osada rybacka. Prawa miejskie Gdańsk uzyskał w 1263 roku. O potędze i rozwoju miasta decydują jego mieszkańcy.

W 2000 roku na każdy tysiąc Gdańszczan, przypadały 8,3 urodzenia i 9,5 zgonów. Z kolei w 2006 roku było to odpowiednio 9,5 urodzeń i 9,7 zgonów. Wzrasta liczba urodzeń, ale rośnie też liczba zgonów. Na podstawie tych danych uznano, że do 2030 roku Trójmiasto będzie miało o 130 tysięcy mieszkańców mniej niż obecnie. Liczba gdańszczan spadnie z około 457 tysięcy do 362, gdynian z 251 tysięcy do 219, zaś sopocian z 37 tysięcy do zaledwie 31.

Zdaniem Zbigniewa Pietrzaka, rzecznika prasowego Urzędu Statystycznego w Gdańsku, wzrost liczby urodzeń to pokłosie wyżu demograficznego z początku lat osiemdziesiątych, a to ściśle wiąże się ze stanem wojennym. Urodzeni wtedy wkraczają teraz w dorosłe życie i zakładają rodziny. Ale ostatnio na ilość urodzeń dodatnio wpłynęło też wejścia w życie przepisów o zapomodze z tytułu urodzenia dziecka, tzw. becikowe. Jednak przy rosnącej liczbie zgonów, przyrost naturalny nadal jest ujemny. Ta sytuacja i tak nie jest tragiczna, bo choć wciąż jesteśmy pod kreską, to i tak blisko zera.

Jest jeszcze inna przyczyna spadku liczby mieszkańców. W Trójmieście, tak jak i w Gdańsku, obserwujemy migrację ujemną, to znaczy, że więcej osób się wyprowadza, niż postanawia się osiedlić. Ta tendencja ma się utrzymywać przez kolejne 20 lat. A to z tego względu, że w naszych miastach powoli kończą się miejsca na nowe budynki mieszkalne. Kolejne osiedla powstają na terenach należących już do sąsiednich gmin. Przykładem takiej miejscowości są chociażby Kowale. Mieszka tam wielu gdańszczan, którzy pracując w Gdańsku zdecydowali się na zakup mieszkania w gminie Kolbudy. Jednakże w ostatnich dwóch latach, w Gdańsku  niewiele wzrosła liczba mieszkańców, bo oddawane są do zamieszkania nowe domy mieszkalne „wciskane” w jeszcze wolne miejsca.

Zobaczmy jak zmieniała się liczba mieszkańców Gdańska w oparciu o dane z rocznika demograficznego. Wzrosła ona z 365,6 tys. w roku 1970 do 464,6 tys. w roku 1983, a więc prawie o sto tysięcy. Obecnie wynosi 456 967 (w tym ok. 241 tys. kobiet), a więc w minionym okresie niespełna 20 lat nastąpił spadek rzędu prawie 8 tys. mieszkańców. Z kolei liczba mieszkańców sąsiedniego Pruszcza Gdańskiego wynosi 26 834 i ma tendencję wzrostową.

Warto wspomnieć też o tym, że proces starzenia demograficznego ludności dotyka prawie całej Europy. Poziom starości demograficznej mierzony odsetkiem ludzi starych jest bardziej zaawansowany w wielu krajach europejskich niż w Polsce. Jednak zjawisko to przybiera na sile również w Polsce, włączając w to województwo pomorskie.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego liczba osób w wieku powyżej 50 roku życia (stan na 2005 r.) wynosiła w naszym województwie 648 996 osób. Taka sytuacja będzie wywoływać zmiany na rynku pracy: wzrost zapotrzebowania na pracowników w zakresie ochrony zdrowia, polepszenia oraz rozwoju usług w zakresie opieki społecznej i innych usług dla ludzi starszych.

Autor ekspertyzy demograficznej, prof. dr hab. Izydor Sobczak stwierdza, że duży wzrost liczby ludności w wieku poprodukcyjnym pociągnie za sobą obciążenie budżetu państwa różnymi formami emerytur i rent, zwiększy zapotrzebowanie na miejsca w domach opieki społecznej, spowoduje wzrost zadań z zakresu pomocy społecznej i opieki lekarskiej. Wzrośnie zapotrzebowanie na różnego rodzaju usługi dla ludzi starych. Potrzebny będzie także i inny charakter usług, np. zaopatrywanie ludzi starych w niezbędne artykuły żywnościowe, względnie wykonywanie pewnych czynności w domu.
Osiąganie późnej starości przez coraz liczniejszą populację stworzy potrzebę szybkiego rozwoju gerontologii, a zwłaszcza geriatrii. Rozszerzeniu winno ulec poradnictwo, profilaktyka i lecznictwo geriatryczne, bowiem choroby, które najbardziej dotykają ludzi starych, a mianowicie miażdżyca tętnic, nowotwory, bóle kostno-stawowe, nadciśnienie tętnicze, upośledzenie wzroku i słuchu itp. występować będą coraz częściej. Wiąże się z tym konieczność utworzenia większej liczby gabinetów, przychodni i oddziałów geriatrycznych w dużych zespołach szpitalnych, zwiększenie liczby lekarzy i pielęgniarek ze specjalnością geriatryczną itp.

Należy także rozwijać rehabilitację geriatryczną, produkować więcej sprzętu rehabilitacyjnego i inwalidzkiego dla rosnącej liczby ludzi starych, dla których niezbędne będzie długookresowe leczenie szpitalne lub ambulatoryjne.

Ale poważnym problemem społecznym pozostaje nadal konieczność lepszego wykorzystania wiedzy, kwalifikacji i doświadczenia życiowego osób w wieku poprodukcyjnym, cieszących się niejednokrotnie dobrym zdrowiem i chęcią do aktywnego działania.

Zobaczmy jak kształtowała się liczba mieszkańców Gdańska w okresie lat, od 1939 do 2010 roku.
·  1939 – 250 000
·  1946 – 117 894 ▼
·  1950 – 194 633 ▲
·  1955 – 242 854 ▲
·  1960 – 286 940 ▲ 
·  1961 – 296 700 ▲
·  1962 – 301 700 ▲
·  1963 – 309 700 ▲
·  1964 – 316 700 ▲
·  1965 – 321 321 ▲
·  1966 – 326 800 ▲
·  1967 – 360 700 ▲
·  1968 – 366 900 ▲
·  1969 – 372 600 ▲
·  1970 – 365 600 ▼
·  1971 – 370 827 ▲
·  1972 – 378 300 ▲
·  1973 – 397 700 ▲
·  1974 – 406 900 ▲
·  1975 – 420 977 ▲
·  1976 – 434 000 ▲
·  1977 – 443 800 ▲
·  1978 – 441 600 ▼    
·  1979 – 449 200 ▲
·  1980 – 456 707 ▲
·  1981 – 458 874 ▲
·  1982 – 462 839 ▲
·  1983 – 464 583 ▲
·  1984 – 467 122 ▲
·  1985 – 468 616 ▲
·  1986 – 468 432 ▼
·  1987 – 469 053 ▲
·  1988 – 464 058 ▼
·  1989 – 464 649 ▲
·  1990 – 465 143 ▲
·  1991 – 466 524 ▲
·  1992 – 461 680 ▼
·  1993 – 463 058 ▲
·  1994 – 463 097 ▲
·  1995 – 463 019 ▼
·  1996 – 462 336 ▼
·  1997 – 461 354 ▼
·  1998 – 458 988 ▼
·  1999 – 457 937 ▼
·  2000 – 456 574 ▼
·  2001 – 455 464 ▼
·  2002 – 461 653 ▲
·  2003 – 461 011 ▼
·  2004 – 459 072 ▼
·  2005 – 458 053 ▼
·  2006 – 456 658 ▼
·  2007 – 455 717 ▼
·  2008 – 455 581 ▼
·  2009 – 456 591 ▲
·  2010 – 456 967 ▲

Spisy powszechne odbyły się w latach: 1946, 1950, 1960, 1970, 1978, 1988, 2002 i 2011 (jeszcze nie opublikowano danych).

Wła-49

fot. Maciej Kostun